Kırım' da referandumun ardından ülkenin parlamentosu bağımsızlık ilan edip Rusya'ya bağlandığını açıkladı. Hal böyle olunca Rusya artık her yıl Kırım'a 3 milyar dolar tutarında yardım yapacak. Çünkü Kırım bütçesinin yüzde 70'ini Ukrayna karşılıyordu. Yine Kırım suyunun yüzde 90'ı, enerji ve gıdanın büyük kısmı Ukrayna'dan geliyor. Tabii bu arada Kırım'ın Rusya'ya maliyetinin yüksek olacağını hemen belirtelim.
Bu kısa açıklamanın ardından gelelim Kırım'ın Rusya'ya nasıl teslim edildiğine... Bildiğiniz gibi dört yıl önce G20'nin Güney Kore toplantısında yükselen ülkelerin IMF kotalarının artırılmasına karar verildi. Böylece yükselen ülkeler IMF yönetiminde söz sahibi olabileceklerdi. Fakat IMF'nin yeniden yapılanması için gereken ABD taahhütleri ABD Kongresi'nden bir türlü onay alamadı. Çünkü reform için ABD'nin IMF'ye yeni kotası karşılığı 63 milyar dolar vermesi gerekiyor. Fakat özellikle Cumhuriyetçiler, ABD fonlarının ülkelerin kurtarılmasında kullanılmasına karşı çıkıyor. İşte ABD bütçesindeki 514 milyar dolarlık açık ve yüzde 108 düzeyine ulaşan kamu borç yükü Cumhuriyetçileri endişelendiriyor. Ve ABD vergi mükelleflerinin paralarının ülke kurtarmak için IMF'ye devredilmesine karşı çıkıyorlar. Yine ABD'nin Ukrayna'ya 1 milyar dolarlık küçük bir yardımı için hâlâ Temsilciler Meclisi'nin onayı bekleniyor. Kısaca ABD bütçe açığı nedeniyle artık eskisi gibi hızla yardım kararları veremiyor. İşte bu nedenle küresel düzeyde belki de ABD liderliğini yitiriyor artık.
Gelelim IMF'nin durumuna... Belirttiğimiz IMF reformu hayata bir türlü geçemediğinden hâlâ eski IMF program tasarımı geçerliliğini koruyor.
Nedir bu eski tasarım? Eski tasarım şu: IMF programları ülkelerin büyüme hızı ve istihdamını dikkate almıyor. Sadece düşük enflasyon ve dış dengenin sağlanmasını hedefliyor. Böylece halk sıkıntı çekerken ülkeye kredi veren bankaların alacakları ödettiriliyor. İşte bu eski tasarımlı program Ukrayna'da kurulan geçici hükümete dayatıldı. Ve yoğun bir özelleştirme programıyla birlikte devlet yardımlarının kesilmesi önerildi. Oysa Ukrayna'da 25 Mayıs 2014 genel seçimleri yapılmadan böyle bir programın uygulanması mümkün değil. Çünkü bu ülkede siyasal istikrar sağlanmadan ağır bir kemer sıkma politikası batı yanlısı geçici hükümetin sonu olabilir. Niçin böyle bir değerlendirme yapıyoruz? Hemen cevaplayalım: Ukrayna'da ailelere milli gelirin yüzde 7.5'i düzeyine ulaşan tutarda enerji sübvansiyonu yapılıyor. Yine yaşlı kadınlara ve çoğunluğu erken emekli erkeklere devlet yardım ediyor. Ve bu yardımları, yaşlılar, işsiz çocuklarına ve torunlarına aktarıyorlar. İşte bu desteklerin hemen kesilmesini istiyor IMF. Tabii dayatılan bu tuhaf program karşısında Ukrayna ne yapacağını bilemedi. Ve tam bu sırada ülke Kırım referandumuyla karşı karşıya kaldı. Dolayısıyla ABD ve IMF ikilisinin Kırım'ın Rusya'ya tesliminin yolunu açtığını söylemek pek de yanlış olmaz herhalde.