Dün Akdeniz elektrik dağıtım firmasının özelleştirilme ihalesi yapıldı. Antalya- Burdur- Isparta bölgesinin elektrik dağıtımını yapan bu firmanın hisselerine en yüksek teklifi, 546 milyon dolar bedelle Cengiz-Kolin-Limak firmaları verdi.
Eğer Özelleştirme Yüksek Kurulu onaylar ve firmalar parayı öderse Akdeniz elektrik dağıtım bölgesi özel sektöre devredilecek.
Akdeniz elektrik dağıtım bölgesinde bir milyon 670 bin abone var. Yılda 5 milyar kilovatsaat elektrik tüketiliyor. Dağıtımdaki kayıp kaçak oranı yüzde 11.
Daha önce yapılan özelleştirme uygulamalarıyla Türkiye genelinde 9 elektrik dağıtım bölgesi özelleştirildi ve toplam 5.4 milyar dolar gelir elde edildi. Akdeniz elektrik dağıtım firmasının ihale süreci tamamlanırsa, on özelleştirmenin toplam tahsilat tutarı 6 milyar dolara ulaşacak. Kalan 9 dağıtım bölgesi de sırayla özel sektöre devredilecek.
Hemen belirtmekte fayda var. Elektrik dağıtım özelleştirmelerinde varlıkların mülkiyeti özel sektöre devredilmiyor.
Yapılan hisse satış sözleşmesi uyarınca, hem mevcut varlıkların mülkiyeti hem de özelleştirme sonrası yatırımcı tarafından gerçekleştirilecek yatırımlar sonucu oluşacak yeni varlıkların mülkiyeti TEDAŞ'ta kalıyor.
Yatırımcı, dağıtım tesislerinin yenilenmesi ve ek yeni yatırımları gerçekleştirme yükümlülüğünü üstleniyor. Satılan şirket hisselerinin işletme hakkı süresi dolunca, kamunun varlıklarını işler vaziyette devlete teslim ediyor. Devlet yeniden bu dağıtım tesisini ihale yoluyla özel sektöre verebiliyor ya da kendisi iletmeye devam ediyor.
Gelelim dünkü ihalede ortaya çıkan fiyata...
Akdeniz elektrik dağıtım bölgesine daha önce en yüksek teklif olarak 1 milyar 165 milyon dolar verilmişti. Dün verilen en yüksek teklif ilk teklifin yarısından daha az. Bu düşük fiyat nasıl açıklanabilir?
Anlaşılan ilk ihalede teklif verenler, elektrik üretim tesislerini de kendilerinin alacağını ve elektrik satış tarifelerini kendilerinin belirleyeceğini düşündüler ve planlarını, sinerji yaratan fiyatlar üzerinden yaparak teklif verdiler. Bu planın doğru olmadığı ortaya çıktı. Ve birçok girişimci teminatlarını yakarak ihaleden çekilmek zorunda kaldı. Öyle görünüyor ki, açılan yeni ihale sürecinde daha gerçekçi sonuçlara ulaşılacak.
Yoksa elektrik dağıtımı özelleştirilmezse, devlet elektrik dağıtımına yeni yatırımlar yapamadığı için mevcut kayıp/ kaçak oranları daha da çoğalacak. İşte bu nedenle elektrik dağıtımının hızla özelleştirilmesi gerekiyor.
