İstanbul'un Avrupa yakasına elektrik dağıtan Boğaziçi Elektrik'in özelleştirilmesi için bugün nihai teklifler alınacak. Aynı şekilde Dicle, Gediz ve Trakya bölgelerine elektrik dağıtan firmaların da nihai pazarlık görüşmeleri bugün yapılacak. Söz konusu dört elektrik dağıtım bölgesinin özelleştirilmesine toplam 39 firma talip oldu.
Peki elektrik dağıtım özelleştirilmelerinde mülkiyet özel sektöre devredilecek mi? Hayır edilmeyecek. Elektrik dağıtım firmalarının sadece işletme hakları, o da en çok 49 yıllığına, özel sektöre verilecek.
Türkiye'de 2008 verilerine göre net 185 milyar kilovat saat elektrik tüketiliyor. Türkiye içinde dağıtılıp satılan elektrik ise 134 milyar kilovat saat oluyor. Bu sonuca göre toplam tüketim ile satılan elektrik arasındaki kayıp ve kaçak yüzde 28'i buluyor. Bu çok yüksek bir oran. Elektrik dağıtım şirketleri, kayıp ve kaçak oranını azaltmak, yeni yatırımları devlete yük olmadan yapabilmek ve arz güvenliğini sağlamak amacıyla özelleştiriliyor. Tabii asıl hedef, tüketicinin daha ucuza elektrik tüketmesini sağlamak.

2.7 milyar $'lık tahsilat
Gelelim elektrik dağıtımının özelleştirme programına... Türkiye'de elektrik dağıtım bölgelerinin özelleştirilmesi için 21 dağıtım şirketi kuruldu. Bu şirketlerden yedisi 2009'da, ikisi daha önceki yıllarda özelleştirildi, kalan 7 şirketin özelleştirilmeleri ise açıklanan programa göre 2010 ve 2011'de tamamlanacak.
Bugüne dek Özelleştirme İdaresi'nin yaptığı elektrik dağıtım özelleştirilmelerinden 2.7 milyar dolar tahsilat yapıldı. Sonuçlandırılan diğer sekiz elektrik dağıtım bölgesi özelleştirilmelerinden ise 2.4 milyar dolarlık tahakkuk gerçekleşti. Elektrik dağıtım özelleştirilmelerinin tümünden yaklaşık 12 milyar dolarlık gelir bekleniyor.
Elektrik dağıtım özelleştirmeleri, dağıtım bölgelerinin 49 yıllık işletme hakları, yeni kurulan anonim şirketlere verilerek yapılıyor. Elektrik dağıtım hakkını alan şirket, bölgeye yüzde 100 elektrik satma hakkını da elde ediyor. Böylece elektrik üreten şirketler, kendi ürettikleri elektriği, işletme hakkını aldıkları bölgede satarak, üretim ve pazarlamada bütünleşme sağlayıp gelirlerini yükseltme olanağına sahip oluyor.

En önemli bölge
Gelelim elektrik dağıtımında en önemli bölge olan İstanbul'a... Boğaziçi ve Anadolu Yakası olarak iki dağıtım bölgesine ayrılan İstanbul, Türkiye elektriğinin yüzde 21'ini tüketiyor. Büyüklüğü nedeniyle, özel sektör açısından diğer bölgelere göre tabii çok cazip oluyor. Özellikle Boğaziçi Yakası'nın tüketimi çok fazla, Türkiye toplam elektrik tüketiminin yüzde 14.1'i bu bölgede yapılıyor. Dolayısıyla İstanbul'da elektrik dağıtım özelleştirmeleri büyük önem taşıyor. Ayrıca kendi ürettikleri elektriğin satış hakkını da alacak olmaları, İstanbul'un önemini daha da artırıyor.
İstanbul elektrik dağıtım bölgeleri geçmiş yıllarda da satışa çıkartılmıştı. Ancak Anadolu Yakası özelleştirildikten sonra geri alındı. Boğaziçi Yakası'nın ihalesi ise iptal edildi. Bugünkü özelleştirme ihalesi çok önemli.
Türkiye nüfusunun beşte birinin hayatını yakından ilgilendiriyor. Temennimiz, İstanbul halkına kaliteli ve ucuz elektrik verecek firmanın ihaleyi kazanması... İhale sonucunda, İstanbulluları pahalı elektriğin çarpmaması...