Erman Hoca gene sallamış.. "Sigara firmaları Güneri'yi (Cıvaoğlu), Mehmet'i (Yılmaz) ve beni İspanya'ya götürmüşler. İspanya'daki sigara yasağı dünyadaki en doğru uygulama şekliymiş de.. Ben de dönüşte bir iki yazı yazmışım..
Amma velakin bakın ne olmuş?.. Ben bedava bir Madrid gezisi karşılığı, Türkiye'yi İspanya'ya çevirmeye çalışırken, İspanya bir karar alıp, Türkiye örneğini benimsemiş. 1 Ocak'tan itibaren uygulamaya koyacakmış.."
Şimdi madde 1..
Bizi İspanya'ya sigara firmaları değil, sigara yasağı ile büyük iş kaybına uğrayan Restoran, Gece Kulübü, Bar ve Kafelerin (İkram sektörü deniyor) üye oldukları dernek davet etti..
Adamlar dediler ki, "Yasağı kayıtsız şartsız uygulayan iki ülke var.. Fransa ve Yunanistan.. Sigara içenlerin haklarını gözeten ve sektörün iş kaybını önleyen ülkeler de var. İspanya gibi..
Size oradaki uygulamayı anlatma yerine göstermek istiyoruz. Gidelim, yaşayalım.
Sonra bildiğinizi yazın.."
Gittik, gezdik..
Ben sigara içmediğim ve tiryaki de olmadığım halde, zaten böyle Dördüncü Murat yasağına baştan beri karşıydım. Yazıyordum da.. Devam ettim.
Mehmet yasaktan yanaydı. Gördüklerini anlattı, ama yasak fikrinden ödün vermedi..
Şimdi duruma bakalım..
Bizi İspanya'ya davet eden dernek yöneticileri dün aradılar. İspanya'da 1 Ocak'ta başlayacak değişiklik yokmuş. Tartışmalar varmış. Fransa, Yunanistan ve Türkiye uygulamasının İspanya'ya da getirilmesini isteyenler çıkmış. Durum o safhada şimdilik.
Peki, bizdeki uygulamayı sürdüren Fransa ve Yunanistan'da durum ne?..
Fransa'daki, restoranları ile ünlüdür ve ülkenin büyük iş gücünü barındırır, işverenler, Başkan Sarkozy'ye çıkıp, istatistiklerle sigara yasağının sebep olduğu müthiş kayıpları anlatmışlar..
"Büyük çapta işçi çıkarmaya, o da yetmezse kapatmaya mecburuz" demişler.. Sarkozy "İşçi çıkarmama" sözü alarak, ödün vermiş.. Sektörde KDV'yi yüzde 19'dan 4.5'a indirmiş. Şimdi bu deneniyor.
Yunanistan'da Papandreu, seçimi kazanır kazanmaz, "Bu zalim yasayı milletime uygulayamam. Uygar, herkesin haklarına saygılı bir yasa hazırlamamız lazım" demiş.
Mevcut yasayı yürürlükten kaldırmış. Yenisi de henüz hazır değil ve Yunanistan'dan gelen arkadaşlar anlatıyor. Her yerde, herkes fosur fosur sigara içiyormuş.
Peki Türkiye'de..
Tam bir komedi..
Dükkânlar ön camları kaldırmışlar, ya da tavanlarda pencere açmışlar.. Olmuş bir mağara.. İçeriye doldurmuşlar, elektrikli, ya da tüp gazlı ısıtıcıları.. Millet bir yanı donarak, bir yanı yanarak, yani hastalığa tam davet çıkararak kışın soğuk gecelerinde açıkta oturuyor güya.. O zaman da yasağı deliyor..
Bu mudur?..
Sigara yasağının amacı halka işkence etmek, onun sağlığını asıl böyle tehlikeye atmak ve de tamamı dışa bağımlı enerji sarfına, döviz kaybına sebep olmak mıdır?.
Yasağın arkasında duran Sayın Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, kendi seçtiği bir gece, İstanbul'u benimle dolaşır mı?. Gözleri ile görmesi için..
Eğer yasaksa.. Eğer bu yasak sigara içenlerin haklarını hiçe sayıyorsa, o zaman bu komik uygulama da önlensin..
Amerika ve İngiltere'de, bırakın ön camı açılmış mekânlar, mekanın önüne masa, sandalye de koyamazsınız. Koysanız da içemezsiniz. Restoranda yemek yiyen, sigara içmek istiyorsa, dışarı çıkmak ve kapıdan en az on metre uzaklaşmak zorundadır. O 10 metre içinde başka bir mekân varsa, onun da 10 metre ötesine..
İkinci el sigara içimi (Etraftakilerin duman altı olması) ancak böyle önlenir.. Bizdeki komiklik, yani hile-i şeriye, yani halkın sağlığını ve parasını tehlikeye atan yasal aldatmaca da biter.
İspanya örneği, yasal aldatmacanın yerini sağlıklı bir uygulamanın almasıydı. İsteyen sigarayı gerçekten yasaklayan ve dumandan uzak restoran, kafe ve barları seçer. İsteyen izin verilen yerlere gider. Böylece herkes mutlu olur.
Türkiye, uygulanan devekuşu yasaktan vazgeçmek, ya deve, ya kuş olmak zorundadır.
Kesin yasak, "İkram sektörü" dediğimiz, restoran, kafe, bar, gece kulüplerini bitirir. Binlerce çalışanı işsiz bırakır. Sektörde bugün müthiş bir ciro, dolayısıyla iş kaybı zaten var.
Hükümet sektör temsilcileriyle derhal masaya oturmalı..
Sigara şirketlerinin zararı yok. Hatta rakamlara bakılırsa, satışlarda artış bile var.. Neden?.
İki sebep var.. Birincisi tüketim çoğaldı.. Bütün yollar küllük.. Sokağa atılan izmaritlere bakın. Nerdeyse yarım sigara boyunda. İki nefes çekilip atılmış. Çünkü içeride içemeyenler, dışarıda, hele soğukta çok az kalıyorlar. İşyerlerini uzun süre terk edemiyorlar. İki nefeste bir sigara çöp.. O zaman da, 15 dakika sonra yeniden "Sigara zili" çalıyor içinde.. Hadi yenisini yak.. İki nefes daha.. Gerisi gene çöp.. Yasak öncesi günde bir paket içenler, şimdi iki paket satın alıyorlar.. Yani devletin vergi, şirketin kar kaybı yok.. Olan İkram sektörüne ve vatandaşa oluyor..
İkincisi.. 90'lı yıllarda Amerika yasağa başladığında sık gidip geliyor ve yazıyordum..
"Sigara şirketleri dev organizasyonlar.. Kaybı göze alamazlar.. Bu ciroyu tutturmanın yollarını arayacaklar.. Yeni hedefleri çocuklar olacak. Göreceksiniz, Amerika'da sigaraya başlama yaşı düşecek.."
Aynen böyle yazdım.
Dediğim aynen çıktı. Amerika'da sigaraya başlama yaşı 10.5'a indi..
Türkiye mi?..
Geçenlerde korkunç açıklama yapıldı..
11'e inmiş bile..
İlkokul çocuğu teneffüste, okul kapısı önünde toplanmış öğretmenlerini fosur fosur sigara içer görürse ne yapar?.. Hocasının yaptığını..
Artık içeride, öğretmen odasında içmek yasak. Öğretmen sigarasını öğrencisinin önünde içmek zorunda..
Buyrun buradan yakın, şimdi..