Bilgi ve iletişim sektörü (BİT) bir taraftan bu dönüşümü deneyimlerken bir taraftan da diğer sektörleri etkilemeye devam ediyor. Bilgi ve iletişimin hayatımızdaki öneminin herkesten önce farkına varan ve oluşturduğu 2023 vizyonuyla ülkemizin bu sektördeki geleceğini sağlam temeller üzerine oturtmayı amaçlayan Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde çalışmalarına devam eden ülkemiz, ilgili tüm kurum ve kuruluşlarımızla birlikte Cumhuriyetimizin 100. yılında hedeflenen başarılara ulaşmak ve bu başarıları daha da ileriye götürebilmek için canla başla çalışıyor. Bu bağlamda sektörümüzde yapısal dönüşüm sürecinde 2023 yılı için; fiber kullanım oranından altyapıya kadar temel hedefleri belirledik.
YÜKSEK HEDEFLER BELİRLENDİ
BİT sektörü temel hedeflerin gerçekleştirilmesi ve sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması için kilit bir rol oynuyor. Birçok küçük ve orta ölçekli girişimci; yerel, ulusal ve uluslararası düzeyde işlem maliyetlerini azaltmak, verimsizliğin üstesinden gelmek, hitap ettiği pazarın kapsamını genişletmek ve rekabet gücünü artırmak için BİT teknolojilerinin gücünü kullanıyor. Ülkemiz özelinde yaygın bir elektronik haberleşme altyapısına sahibiz. Ancak, kısa ve orta dönemdeki hedefimiz fiber teknolojilerinin artırılması. Ayrıca birçok ülkeye göre daha genç bir nüfusa sahip olmamız sabit ve mobil teknolojilerin ülkemizde gördüğü talebi arttırıyor. Talebin oluşturduğu etki ise sektörle ilgili rakamlara müspet olarak yansıyor.
ODAĞIMIZDA VATANDAŞ VAR
BİT, ekonomik büyümeyi ve istihdamın artmasına yardımcı olacak yeni iş fırsatları açısından büyük bir potansiyele sahip. Alanındaki gelişmeler üretim, hizmet, ulaşım, sağlık ile eğitim gibi diğer ekonomik faaliyetlerin gelişimini tetikliyor ve kolaylaştırıyor. Bu kolaylıklar sayesinde vatandaşlarımız zamandan ve paradan tasarruf sağlıyor. Vatandaşlar çevrimiçi e-Devlet uygulamaları aracılığıyla kamu hizmetlerini daha hızlı ve etkili kullanma fırsatına sahip oluyor. Ülkemizde son yıllarda, pek çok kamu hizmeti "e-Devlet" portalı üzerinden çevrimiçi olarak verilmeye başladı. Biz kısa bir dönem zarfında daha fazla hizmetin bu portal üzerinden verilmesini hedefliyoruz.
ALTYAPI VE KULLANIMDA TEMEL HEDEFLERİMİZ
Fiber hat uzunluğunun 500 bin km'nin üzerine çıkarmak
Toplam genişbant abone sayısını 83 milyona ulaştırmak
Fiber abone sayısının 8 milyonu yakalaması
Her hane ve işyerine en az 100 Mbit/sn, hanelerin yüzde 30'una ise 1Gbit/sn hızında genişbant internet sağlamak
16-74 yaş aralığındaki nüfusun yüzde 80'inin genişbant internet kullanması
Ülkemizin güçlü internet değişim noktaları ile bölgesel bir merkez ve geçiş noktası haline getirmek
Mobil genişbant interneti taşıyacak altyapının geliştirilmesi için tedbirler almak
Mobil telefon abone sayısının 87 milyon, 4.5G abone sayısını ise 85 milyonunun üzerine çıkarmak
E-imza sayısının 20 milyonu, kayıtlı elektronik posta sayısının ise 4 milyonu aşması
YERLİ VE MİLLİ KAYNAKLAR KULLANILACAK
Hükümetimiz elektronik haberleşme sektöründe ithal edilenler yerine yerli ve milli kaynakların kullanımını teşvik ediyor. Yerli ve milli üretime olan duyarlılık, 2016'da yapılan IMT-Advanced teknolojisinin (4.5G) ihale koşullarından da net olarak görülebilir. Bu ihalede, mobil işletmecilere yapacakları altyapı yatırımlarında önemli bir miktarda yerli malı sertifikalı ürün kullanımı zorunluluğu getirildi. Ayrıca, işletmecilere bazı ürünleri Türkiye'de üretim yapan küçük ve orta ölçekli işletmelerden satın alma yükümlülüğü getirildi
5G EN KRİTİK YATIRIM OLACAK
Hedeflenen noktalara ulaşılması ve sayısal dönüşümün hızlandırılması için öne çıkan en önemli konulardan biri de 5G teknolojileri olacak. Genel olarak "5G ve Ötesi" olarak adlandırılan yeni nesil mobil iletişim teknolojileri, öncelikle iletişim sektörünü değiştirecek ve daha sonra enerji, imalat, sağlık ve otomotiv gibi tüm dikey sektörleri şekillendirecek potansiyele sahip. 5G sadece insanların değil, aynı zamanda "nesnelerin" birbiriyle iletişim kurmasını da kolaylaştırıyor. 2025 yılı için yapılan tahminlere göre, dünya çapında 100 milyar nesne birbiri ile iletişim kuracak ve bunların yalnızca yüzde onu insanlar arasında olacak. Devletimiz ilgili kurum ve kuruluşlarıyla değişimin ön saflarında yer alıyor. 5G ve ötesi teknolojilerden yararlanan ilk ülkelerden biri olmayı vizyon olarak belirledik. Ayrıca, Türkiye'nin 5G ve ötesi teknolojileri mümkün olan en üst düzeyde yerli ve milli ürünlerle kullanılabilmesini hedefliyoruz.
İSTANBUL'DA TEST SAHASI KURULACAK
5G ve ötesi teknolojiler konusunda bakanlığımız öncülüğünde düzenleyici kurumumuz Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), 5G ve ötesi sistemler için gerekli ekosistemin kurulması amacıyla koordinasyon çalışmalarını yürütüyor. BTK bünyesinde kurulan 5GTR Forumu, dünya pazarında yer alacak yüksek katma değerli ürün, hizmet ve teknolojiler geliştirilmesi, bu konuda ilgili tarafların birlikte çalışmasının sağlanması için ulusal ve uluslararası düzeyde endüstri ve akademi başta olmak üzere ekosistemdeki paydaşları bir araya getirmeyi amaçlıyor. Bu teknolojiler konusundaki bir diğer önemli projemiz ise 5G Açık Test Sahası. BTK binası ile ODTÜ, Bilkent ve Hacettepe Üniversitesi kampüsleri arasındaki alanı kapsayan test sahasında araştırma merkezleri, üniversiteler, start-up şirketler ve ilgili tarafların, 5G ve ötesi için uygulama ve teknoloji testleri yaparak katma değer üretmelerini amaçlıyoruz. İstanbul'da da oluşturulacak test sahası ile sürdürülebilir bir ekosistemin de temellerini atacağız. 5G ve Ötesi Lisansüstü eğitim programı çalışmasını başlattık.
EĞİTİMDE GÜVENLİ İNOVASYON
Yapısal dönüşümün etkilerini net olarak gördüğümüz alanlardan biri de eğitim. Türksat ile Milli Eğitim Bakanlığı arasında yeni imzalanan bir protokol ile 5 bin 100 okula uydu üzerinden internet sağlanması yönünde çalışmalar başlatıldı. Nihai hedefimiz Türkiye'de tüm okulların internete erişiminin sağlanması. 2023 Eğitim Vizyonu ile 2023 Haberleşme Vizyonu'nun kesiştiği bu uygulama ile çocuklarımız dünya ile bağlarını güçlendirecek ve diğer ülkelerdeki yaşıtlarının faydalandığı imkânlara sahip olacak.
İNOVASYON İTİCİ GÜÇ OLACAK
İnternet hayatımızı birçok açıdan kolaylaştırsa da siber güvenlikle ilgili tehditleri de beraberinde getiriyor. BTK bünyesinde bulunan Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM), sayıları bin 100'ü aşan sektörel ve kurumsal SOME'lerle yakın işbirliği içinde çalışıyor. Ayrıca düzenlenen çok sayıda siber güvenlik eğitimi ve siber güvenlik etkinlikleri ile bu konudaki farkındalığın artırılması amaçlanıyor. İnovasyon tüm sektörün itici gücü. Bu konuda yerli milli yenilikçi teknolojileri kullanımını ve teknoloji girişimlerini teşvik edeceğiz. Bilgi ve iletişim teknolojileri, ekonomideki tüm endüstrileri pozitif yönde etkileyen ve verimliliği artıran bir sektör. Daha da ötesi her türlü teknolojik yeniliğin etkilerinin en net görüldüğü öncü bir sektör. Bu sektörün gelişim hızı o kadar fazla ki çok değil 10-15 sene önce bilim-kurgu romanlarında yer alan endüstri 4.0, bulut bilişim, büyük veri, yapay zekâ ve otonom sistemler gibi kavramlar artık günlük yaşantımızın gerçeği haline geldi. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin etkin ve verimli kullanabilen ve yeni teknolojileri ekosisteme dâhil ederek yapısal dönüşümü sağlıklı yöneten ülkelerin ekonomik yarışta öne geçeceği yadsınamaz bir gerçek. Biz de teknolojinin yerli ve milli imkânlarla hayata geçirilmesi için elimizden gelen çabayı gösteriyoruz. Çünkü sektörümüzde sağlıklı bir yapısal dönüşümün sağlanabilmesi ve söz konusu dönüşümün sürekliliğinin temin edilebilmesi adına devletin hem yol gösterici hem de düzenleyici olarak tüm paydaşlardan daha önemli sorumluluklarının bulunduğuna inanıyoruz.
HEDEFE ULAŞMADA INANCIMIZ TAM
Ülkemizde geçen yıl ağustos ayında döviz kurunda manipülatif kaynaklı yüksek boyutlu dalgalanmalar yaşandı. Güçlü ve koordineli politikaların sonucunda ekonomimizde bozulan temel göstergeler yerini kısa sürede dengelenme sürecine bıraktı. Özellikle döviz kurunda, enflasyonda, faiz oranlarında, cari açık gibi temel göstergelerde hızlı bir dengelenme sürecine geçildi. Ülke ekonomimizin sağlam altyapısı, zamanında alınan tedbirler yanında makroekonomik politikalardaki koordinasyon piyasalardaki dalgalanmanın sınırlanmasında önemli rol oynadı. Temel finansal göstergelerde önemli iyileşmeler sağlanarak ağustos sonundan bugüne kadar döviz kurunda ciddi bir iyileşme gerçekleşti. Burada kararlılıkla alınan tedbirler yanında Yeni Ekonomik Programı'nın (YEP) piyasalara verdiği güven de önemli rol oynadı ve finansal piyasalarda normalleşme başladı. Benzer iyileşmeler diğer temel finansal göstergelerde de gözlendi. Öncü göstergeler de 2019 yılının sonuna doğru reel ekonominin toparlanacağına işaret ediyor. Esasen Türkiye, fırsat penceresi sunan genç nüfusu, jeopolitik konumu ve altyapı imkânları çerçevesinde, YEP ile uygulanmaya başlanan ekonomik büyüme ve kalkınma politikalarıyla güçlü bir potansiyele sahiptir. Yol bazen engebeli de olsa bizim hedefimize ulaşacağımıza inancımız tamdır.
BU DÖNEMDEN GÜÇLENEREK ÇIKACAĞIZ
Manipülatif kaynaklı döviz kurundaki dalgalanmayla başlayan ekonomik çalkantıların az da olsa elektronik haberleşme sektörüne de etkisi oldu. Elektronik haberleşme sektörü, 2018'de yaklaşık yüzde 15.4 büyüyerek 59 milyar TL'lik toplam net satış gelirine ulaştı. Toplam yatırım miktarı da yüzde 15.3 büyüyerek 9.4 milyar TL oldu. Bu ekonomik büyümeye paralel olarak; abone sayısı, trafik miktarı ve altyapıya ilişkin donanımlarda da geçen dönemki büyümeler korundu ve bunların sonucunda mobil abone sayısı 80 milyonu, geniş bant abone sayısı 74.5 milyonu ve fiber uzunluk ise 355 bin kilometreyi aştı. Ağustos ayındaki döviz kuru dalgalanması üçüncü çeyrekte, sektörümüzdeki bazı büyük işletmelerin kârlarını olumsuz etkilese de son çeyrekte hızla toparlandığını gördük. Ülke ekonomimizin dengelenme sürecinden sonra yaşayacağı toparlanmayla birlikte sektörümüz buradan daha da güçlenerek çıkacaktır. Önemle vurgulamak isterim ki, ülkemizin yapısal dönüşüm ve ekonomik büyüme sürecine hız kesmeden devam etmesi için sağlanan siyasi istikrar ortamının önümüzdeki dönemde de sürdürülmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, yerel seçimlerde vatandaşlarımızın, siyasi istikrar ortamının devamı yönünde iradelerini kullanacağına inanıyorum.