Türkiye'de kurulan girişimlerden 30'u 2018'de satıldı.
Toplam satış tutarları ise 1.4 milyar doları geçti.
Trendyol'un yüzde 82'sinin 728 milyon dolara, OpsGenie'nin 295 milyon dolara, Gram Games'in de 250 milyon dolara satılması girişimlerin satış tutarının tavan yapmasında etkili oldu.
Girişim ekosistemi yatırım rakamlarını resmi kaynaklar üzerinden yaptığı araştırmalarla hazırlayan Startups.watch, 2018 girişim ekosistemi verilerini açıkladı.
İLGİ ODAĞI FİNTEK OLDU
Buna göre toplam 100 girişime 59 milyon dolar yatırım yapıldı. Zorlu Ventures'ın katkısıyla düzenlenen ana teması sosyal girişimcilik olan toplantıda açıklanan sonuçlara göre, her girişime ortalama 590 bin dolarlık yatırım düştüğü bilgisi paylaşıldı.
Rapora göre girişimlerin yüzde 15'ini de kadın girişimciler oluşturdu.
Türkiye'deki 100 girişim geçen yıl melek ve girişim sermayelerinden 59 milyon dolar yatırım topladı.
2017'de 171 girişim 110.5 milyon dolar yatırım almıştı.
Tutar olarak girişimler yüzde 46 daha az yatırım almış oldu. Bunun ana sebeplerinin başında ise ilk fonlarını 2017'de kapatan girişim sermayelerinin ikinci fonlarını hemen kurmaması yatıyor.
2018'de en çok yatırım alanlar girişimler ise sırasıyla Insider, Foriba ve Vivense oldu. 2018'de 10 fintek girişimi 11.7 milyon dolar yatırım alırken, 10 Yazılım Servisi girişimi de 10.9 milyon dolarla onu takip etti. 2 Pazarlama teknolojisi girişimi ise toplamda 8.5 milyon dolar yatırım aldı. Yatırım adedi olarak ilgi gören alanlar ise 7 girişimle e-ticaret, 6 girişimle pazar yeri, 6 girişimle yemek, 5 girişimle nesnelerin interneti ve 5 girişimle yapay zeka girişimleri oldu.
TÜBİTAK AÇIK ARA ÖNDE
Girişim sermayesi fonları ve kurumların yapay zeka odaklı girişimlere devletin TÜBİTAK aracılığıyla yaptığı yatırımların çok uzağında kaldı. Girişim sermayesi fonları hızlı sonuç alacağı e-ticaret girişimlerinden dikey teknolojilere odaklanmaya başlıyor. 2019'da fonların artması bu yatırımların artmasına sebep olacağı tahmin ediliyor.
TÜBİTAK'TAN DİJITAL DÖNÜŞÜME BÜYÜK KATKI
TÜBİTAK'TA dijital dönüşüm teknolojilerine 2018'de 1.6 milyar TL destek verildiğinin altını çizen Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, şunları anlattı: "Erken aşama Ar-Ge projelerine 240 milyon TL destek verdik. Önümüzdeki dönemde dikey teknolojilere odaklanacağız. Yüksek başarı odaklanmayla geliyor. 2018'de 900 proje geldi ve 475 projeyi destekledik. Bazen prosedürler can sıkıcı olabiliyor. Onları da düzelteceğiz. Kamu üzerine düşeni yapıyor aslında. Yatırımların daha da artması gerekiyor. Ancak özel sektör de üzerine düşeni yapmalı. Yerinde Ar-Ge merkezi desteğimiz devam ediyor. 15 ve üzerinde Ar-Ge çalışanı olan şirketlere yerinde Ar-Ge desteği veriyoruz. Bankaların da girişim ekosistemine desteklerini artırmalarını bekliyoruz. Hatta bu konuda bazı adımlar atacağız. Fonların fonu mekanizmalarını çoğalttığımız döneme giriyoruz. Teknoloji girişimlerine desteğimiz artarak devam edecek."
TELEKOM ŞIRKETLERİ TRAFİĞİ YÖNETECEK
GİRİŞİM ekosisteminin 2018 rakamlarının açıklandığı etkiğin açılışında konuşan Turkcell Genel Müdürü Kaan Terzioğlu, Turkcell'in de bir startup olduğunu söyledi. Terzioğlu, telekom şirketlerinin trafik yönetimi, mobil ödeme teknolojileri ve insanların uygulamalara güvenli şekilde ulaşmasını sağlayacak teknolojiler başlığında üç gelir kapısı olduğunu vurgulayarak sözlerine şöyle devam etti: "Telekom şirketlerinin önümüzdeki dönemde gelir kapıları trafik yönetimi, mobil ödeme teknolojileri ve insanların uygulamalara güvenli şekilde ulaşmasını sağlayacak teknolojiler olacak. Yatırımcılara vereceğim en önemli mesaj bu. Bu üç konu, yatırımcıların fikirlerini hızlandıracak ve fark yaratacak alanlar. Hangi yatırımcı olursa olsun, bizimle bu kabiliyetlerimizi paylaşmasını öneriyoruz. Yatırımcılara vereceğim en önemli mesaj bu. Anlık mesajlaşma, gazete dergi, müziği; TV seyretme, bulut hizmetleri gibi alanları kendi ana iş alanımız olarak tanımladık, buralara yatırım yaptık ve şu an neredeyse 32 dakikayı 10 katına çıkardık."
SOSYAL GİRİŞİMLERE HIZLANDIRMA DESTEĞI
İŞ bankası adına konuşan H. Mete Güneş, 2018'de girişimlere yatırım hariç her türlü desteği verdiklerini, 2019'un da kendileri için yatırım yılı olacağını paylaştı. Kurdukları Maxis ile yatırım konusunda hızlı adımlar atacaklarını ifade eden Güneş, şöyle devam etti: "Ayrıca Tolkido, Givin ve Yuvarla sosyal girişimlerine de kapımızı açtık. Her türlü desteği vermeye başladık ve Workup hızlandırma programıyla katkılarımız devam edecek." Güneş, Yuvarla ile başladıkları sosyal girişimleri desteklemeye Givin ve Tolkido ile devam edeceklerini ifade etti.
2018 FONLARIN KURULMA YILI OLDU
2018 ilk fonlarını kapatanların ikinci fonlarını kurma faaliyetleriyle geçti. Albaraka Fintech Fonu, BIST GSYF, Collective Spark, Finberg, Investurco, Teknogirişim GSYF, TT Ventures ve Vinci fonları 2018'de girişim ekosistemine kurdukları fonlarla dahil oldu. Collective Spark 2018 son çeyreğinde Tarfin ve Mutlubiev yatırımlarıyla faaliyetlerini hızlandırdı.
PATENT KONUSUNDA YOLUMUZ UZUN
GIRIŞIM ekosisteminde patent bazlı iş yapan girişimlerin yol hikâyesi Patent Effect girişiminin paylaştığı istatistiklerle anlatıldı. Girişimin kurucusu Mustafa Çakır'a göre Türkiye'de patent konusunda daha çok yol almamız gerekiyor. 9 patente sahip CYVision, 3 patente sahip Vispera, yine birer patentle Orthero, Onlock ve Dermalix gibi Türk girişimleri patent bazlı işler yapıp girişim sermayelerinden yatırım alanlar olarak açıklandı.
HER 3 YATIRIMDAN 1'I KURUMLARDAN
2018 kurumların yatırımcılığa en çok katkı yaptığı yıl oldu. Yatırımların tutar olarak yüzde 19'una kurumlar destek olurken, toplam 100 yatırımın 30'unda yine kurumlar vardı. Bu sayede 2018, geçmiş senelerin tutar olarak da adet olarak da geçildiği bir yıl oldu. Kısacası her 3 girişimden 1'ini kurumlar yapmayı başardı. İş Bankası 2019'da girişim sermayesi fonu Maxis'in ilk yatırımlarını yapacağını açıkladı.
BÜYÜK DÜŞÜNEN GIRIŞIMLERE NGN BULUTU AÇIK
NGN Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Erol, global ve büyük düşünen tüm girişimcilere kapılarının açık olduğunu ve her türlü desteği vermeye hazır olduklarını paylaştı. Erol, İTÜ Arı Teknokent'in etkinliğinde bulut hizmetleri konusunda destek oldukları www.subscreasy.com'a farklı çalışmalarla yardımcı olmayı arzu ettiklerini sözlerine ekledi. Sosyal girişim olarak da Kodluyoruz. org'a bulut desteği hediye eden İnanç Erol, Türkiye'den küresel çapta yazılım şirketlerinin çıkması için yazılım şirketlerine destek olacaklarını sözlerine ekledi.
ENERJİ GİRİŞIMLERİ DESTEĞİ
LIMAK Enerji CEO'su Birol Ergüven, Türkiye Enerji Akademisi adlı hızlandırma programı ile girişimcilere destek olmak istediklerini vurguladı ve enerji sektöründe geleceği şekillendirmek isteyen tüm girişimcilere destek olmak için çağrıda bulundu. Ergüven, girişimcilerin elektrik tüketimi ve dağıtımı konusundaki fikir ve çözümlerini yakından takip ettiklerini belirtti.
DEVLET EN BÜYÜK MELEK!
FIKIR aşamasında TÜBİTAK ve KOSGEB, girişimcilere meleklerin ve yatırımcıların katbekat üstünde destek oldu. Girişimciler, fikir aşamasında melek ve yatırımcılardan toplam 400 bin dolar toplarken, devlet kurumlarından toplamda 12.2 milyon dolar destek aldı. Bu da devleti en büyük melek yapmış oldu. Fikir aşamasında en büyük destekçi yine devlet olurken, girişim hızlandırma programının sesi çok çıkmasına rağmen etkisi sınırlı oluyor.
PİLOT'TAN ÇIKAN MENTALUP KÜRESEL MARKA OLUYOR
"2016'DA Türk Telekom'un girişim hızlandırma platformu PİLOT kapsamında desteklenen MentalUP, çocukların düşünme ve öğrenme becerilerini geliştiren girişim oyunlaştırılmış eğitim platformu olmayı başardı. Startups. watch etkinliğinde elde ettikleri başarıyı paylaşan girişim yurtdışına açılarak ülkemizi uluslararası arenada da başarıyla temsil etmeye başladı. Türk Telekom girişim sermayesi şirketi TT Ventures MentalUP'ın yüzde 6.9 hissesini aldı. MentalUP kurucu ortaklarından Emre Özgündüz, ortağı Reşit Doğan ile birlikte MentalUP'ı çocukların teknolojiyi faydalı yönde kullanırken aynı zamanda zihinsel gelişimlerine de katkı sağlamak amacıyla geliştirdiklerini ifade ederek şöyle konuştu: "Endüstri 4.0 ile beraber eğitimde de dijital dönüşüm söz konusu. Eğitim 4.0'a yönelik çalışmalar kapsamında dünyada oyun tabanlı öğrenme teknolojilerinin kullanımı hızla yaygınlaşıyor. MentalUP'ı bu yeni eğitim sisteminin ilkelerine ve hedeflerine uygun olarak geliştirdik. 56 ülkede çocuklar platform üzerindeki eğitsel oyunları sıkılmadan, severek oynuyor."