Türkiye'de finans teknolojisi (fintek) girişimlerinin katkısıyla güvenli alışveriş teşvik edilirken, küçük girişimlerin e-ticaret ve e-ihracata daha kolay ve güvenli adım atması sağlanıyor. KOBİ'lerin ekonomik büyümeye katkısını artıran fintek girişiminin etkisi Politika Analiz Laboratuvarı (PAL) tarafından vaka analizi raporuyla ortaya konuyor. Sadece ödeme sistemlerine odaklanan girişimler hantal bankalara göre daha demokratik çözümler üretiyor. Çalışma kapsamında iyzico'nun kendi işlem verilerinin analizleri yapılmış. Iyzico'nun e-ticaret ekosistemine yaptığı katkı, finansal teknolojiler sektörüne ilişkin verilerin analizleri ile beraber değerlendiriliyor. Yapılan araştırma kapsamında iyzico yönetici ve çalışanlarıyla yüz yüze görüşülüyor. 17 iyzico müşterisi ile Ağustos - Ekim 2018 tarihleri arasında derinlemesine görüşmeler yapılıyor. Bir vaka analizi niteliğindeki bu rapor, Türkiye'nin fintek sektörünün ekonomiye etkisini ölçmeyi ve başta BDDK olmak üzere ekonomi politikasına ilişkin karar alıcıların bu noktadaki bilgi ihtiyaçlarının karşılanmasına destek olmayı hedefliyor. Raporda finans teknolojilerinde güvenli çözümlerin ekonomik büyüme, ihracat ve kayıtdışının daralması konusunda pozitif etkileri göze çarpıyor.
CİRODA YÜZDE 53 BÜYÜME
Raporda ortaya çıkan dikkat çekici büyüme rakamları finans teknoloji girişimlerinin pozitif etkisini gözler önüne seriyor. 2016 yılından 2018 yılına gelindiğinde ortalama bir iyzico üye işyerinin yaptığı ortalama ciro yüzde 53 büyüyor. 2016 yılında ortalama bir üye işyerinin yaptığı ortalama yıllık ciro 306 bin TL'yken 2018 yılının ilk yedi ayında bu ortalama 471 bin TL'ye yükseliyor. iyzico KOBİ'lerin e-ticaret pazarında daha fazla yer bulmasına katkı sağlıyor. iyzico üye işyerlerinin yüzde 95'inden fazlasını KOBİ olarak (aylık işlem hacmi 45 bin TL'den az) sınıflandırılan işyerleri oluşturuyor. Bu durum işyeri başına düşen cironun 2016 yılından 2018 yılına kadar iki kata yakın yükseldiğini ve e-ticaretin tabana yayıldığını gösteriyor.
1 MİLYAR $'I YAKALAYABİLİR
Etki analizi raporunda ihracat konusundaki rakamlar dikkat çekiyor. iyzico üzerinden gerçekleşen ihracat hacmi giderek artıyor. Söz konusu artış ivmesinin 5 yıl daha devam etmesi durumunda yıllık 1 milyar doların üzerinde bir ihracatın iyzico üzerinden gerçekleşeceği tahmin ediliyor. Bu rakam Türkiye'nin toplam e-ihracat menzilinden yüzde 58 daha fazla. 2015-2017 arası dönemde iyzico üzerinden gerçekleşen ihracatın menzili 5 bin 292 km iken Türkiye'nin e-ihracat menzili 3 bin 355 km. Geleneksel ihracatının menzilinin ise 2 bin 951 km olduğu görülüyor. Ortaya çıkan bu fark, yerli girişimcilerin daha uzak pazarlara iyzico ile daha kolay bir şekilde ulaşabilmesinden kaynaklanıyor. Bu çalışma kapsamında elde edilen bulgular, iyzico'nun ülkemizden çıkan ve 1 milyar doların üzerinde değerlemeye sahip ilk "unicorn" girişimlerden biri olabileceğini gösteriyor. Elektronik ticarette birçok işletmenin büyümesini sağlayan, ihracatı destekleyen, girişimciliği güçlendiren iyzico gibi ödeme kuruluşlarının daha da gelişmesi ve uluslararası alanda büyümesi, güçlü regülasyonların yapılması ile başarılabileceği de ortaya çıkıyor.
FINTEK KAYITDIŞI EKONOMİYİ AZALTIYOR
2016'dan 2018 yılına gelindiğinde ortalama bir iyzico üye işyerinin yaptığı ortalama ciro yüzde 53 büyüdüğü görülüyor. 2016 yılında ortalama bir üye işyerinin yaptığı ortalama yıllık ciro 306 bin TL'yken 2018 yılının ilk yedi ayı için bu ortalamanın 471 bin TL'ye yükseldiğine dikkat çekiliyor. Son iki yılda iyzico üyesi küçük ölçekli işyerlerinin sayısı 7.3 kat artarken, KOBİ'lerin e-ticaret pazarında daha fazla yer bulmasına katkı sağlıyor. Kayıtdışılığın azaltılması noktasında şu ana kadar 1.2 milyar TL'lik bir işlem hacmi iyzico aracılığıyla kayıt içine kazandırılıyor. 2016 yılı için 187 milyon TL olarak ortaya çıkan bu miktar, 2018'in ilk yedi ayı için 542 milyon TL seviyesine ulaşmış. Eylül 2017 - Temmuz 2018 arası dönemde iyzico üyesi bireysel girişimcilerin sayısının 5 kat, yarattıkları hacmin ise 12 kat arttığı görülüyor. Her beş bireysel satıcıdan biri iyzico ile bulduğu kolaylıklar sayesinde yurtdışına satış gerçekleştirdiğini belirtiyor. Sahibi kadın olan iyzico üyesi işyerlerinin sayısının iki yıl içinde 10 katın üzerinde arttığı, yüzde 20'lik bir paya sahip olduğu görülüyor. Sahibi erkek olanların aylık ortalama artışı yüzde 8.6. Sahibi kadın olanlarda büyüme yüzde 9.8 olarak ortaya çıkıyor.
DAHA ÇOK KOBİ SISTEME KATILIYOR
Ekonomiye dahil olmayan pek çok girişimin iyzico'nun demokratikleştirdiği ödeme sistemiyle sisteme dahil olduğunu belirten şirketin kurucu ve CEO'su Barbaros Özbuğutu, iyzico'nun sahip olduğu yeni kampüste açıklamalar yaptı.