Akıllı telefonları yanımızdan ayıramıyoruz. Bu kadar beraber yaşadığımız cihazı tehdit değil, fırsat olarak görmek için sağlık uygulamalarına göz atmak yeterli. Artık kalp ritmi, attığımız adım sayısı veya katettiğiniz mesafeyi akıllı telefonlardaki uygulamalardan takip etmek mümkün. Bebeklerin takibi daha anne karnında başlıyor. Bebeklerin anne karnında bile kalp ritmi sürekli ölçülürken, yaşlı ve hastaların sağlık verileri anında ve istenen sıklıkla ölçülüyor. Yani doğumdan ölüme tüm sağlık verilerinin kayıt altında olduğu bir çağda yaşıyoruz. Üstelik bu uygulamaların ve cihazların önemli bir bölümü girişimciler tarafından tasarlanıyor. Bebeğin ağlama sesini duyan akıllı beşik hemen sallanmaya başlıyor. Anne ve babaların akıllı telefonuna uyarılar gidiyor. Ancak şimdiye kadar en kapsamlı dijital sağlık projesi e-nabiz uygulaması eşsiz bir olanak sunuyor. Hastaların sağlık bilgilerine tüm mobil cihazlardan ve internetten erişim sağlayacak e- Nabız projesi devreye girdi. Projeyle vatandaşlar tüm tahlil sonuçlarına, reçetelerine ve 112 acil servis dahil tüm sağlık hizmetlerine akıllı telefon ekranından ulaşacak. Bütün sağlık geçmişinizi buluta taşıyor. Siz de mobil uygulamalarla cepten rahatlıkla ulaşıyorsunuz.
112 ACİL BUTONU
Sağlık Bakanlığı tarafından tasarlanan Türk Telekom'un teknik desteğiyle hayata geçirilen hastaların sağlık bilgilerinin kaydının tutulduğu e-Nabız projesi devreye girdi. Proje sayesinde hastanın ilaç, muayene, röntgen gibi bilgilerini yanında taşıması mümkün olacak. Bu bilgiler hastanın izin verdiği doktor ve yakınlarla paylaşılacak. Ayrıca 112 acil servis hizmetine tek tuşa basarak ulaşılabilecek. Projenin önemli bir ayağı da acil durumlarda kullanılacak '112 butonu'. Bu uygulamanın müdahaleye ihtiyacı olanın yerini de gösteriyor olması, adres tarifi ihtiyacının ortadan kalkması ve 112 ekibine yerin adresini, koordinatlarını veriyor olması da acil durumlarda bizim için de hizmet sunanlar için de önemli bir çözüm sağlıyor.
TÜM HASTANELER BAĞLI
Vatandaşlar ve Türkiye'nin 81 ilindeki tüm kamu sağlık kuruluşları, kişisel sağlık kayıtlarına erişebilecek. Vatandaşlar istedikleri zaman, aldıkları tedavilerin detaylarını görebilecek ve yine kendi rızaları doğrultusunda yakınlarıyla ve istedikleri doktorlarla paylaşabilecek. Sistem tablet bilgisayarlar ve akıllı telefonlar için geliştirilen mobil uygulamayla da kullanılabilecek. "e-Nabız", vatandaşların sağlık kuruluşlarında alınan tüm hizmetlere detaylı bir şekilde erişebilmesinin yanı sıra, günlük, saatlik, hatta anlık olarak temel sağlık göstergelerini bizzat kendilerinin kaydedebileceği ve gerektiğinde doktoruna gösterebileceği bir özelliği barındırıyor.
E-DEVLET ŞİFRESİYLE GİRİŞ YAPILIYOR
Sisteme giriş yapmak için TC kimlik numarasıyla, e-devlet şifresi, elektronik imza veya mobil imza kullanılabiliyor. Ek olarak cep telefonuna gönderilen tek kullanımlık erişim kodu da erişim güvenliği için ikinci bir katman oluşturuyor. İkinci bir yöntem ise e-devlet şifresi olmayan kişilerin aile hekimine cep telefonu numarasını kayıt yaptırarak, telefonuna SMS'le iletilecek şifreyle sisteme giriş yapması.
UYGULAMALAR
Akıllı çatallar lokma sayıyor
Akıllı telefonlarla hayatımıza giren sensörler ve uygulamalar şaşırtmaya devam ediyor. Sensör ve uygulamalarla akıllanan çatallar 'Çok yedin, dur' derken, akıllı diş fırçaları doğru fırçalama yapmadığınız konusunda uyarıyor. Sihirli değil akıllı uygulamalar ve sensörler hayatımızı kolaylaştırıyor. Eskiden buna benzer uygulamaları ya kurmak zordu, ya da maliyeti fazlaydı. Şimdi sadece birkaç TL'lik uygulamalar ve akıllı aksesuarlar hayatımıza yön vermeye başladı. Akıllı çatal Hapifork deyim yerindeyse lokmalarımızı sayarak bizi uyarıyor. Çok yemeye başladığımızda uyarı ışığı ile 'fazla yedin' diyor.
Akıllı gömlek uyarıyor
Hastanın kalp ritmi, anlık sağlık bilgileri vücuda temas eden algılayıcılar (sensörler) aracılığıyla ölçülüp kablosuz bluetooth erişimiyle telefona aktarılıyor. Küçülen işlemciler ve iletişim antenleriyle telefona da ihtiyaç duymayacak yeni çözümler üzerinde de çalışılıyor. Fransız Cityzen firmasının üzerinde çalıştığı projede akıllı tekstil ürünleriyle hastanın hastane ortamında kalmadan sürekli kontrol altında tutulmasını sağlıyor. Böylece hastanın doktor kontrolünde olması için hastanede değil, kapsama alanında olması yani internete bağlı olması yeterli oluyor. Akıllı gömlek fikri Cityzen Science firmasının başını çektiği konsorsiyumun bir ürünü. Firma akıllı tekstil ürünlerinden sağlık çözümüne kadar bütüncül bir hizmeti kronik hastalıkların hizmetine sunmayı hedefliyor. Böylece hastalar dinlenme dönemini hastanede geçirmek yerine doktorların uzaktan kontrolü ile sevdikleriyle geçiriyor. Bu çözüm sigorta şirketlerinin de işine geldiği için önleyici sağlık ve hastane dışında tedavi hizmetlerine olan yatırım artıyor.
Diş dostu fırçalama tekniği
Önleyici sağlık tedbirlerinin başında diş fırçalamak da geliyor. Alışkanlık haline getirmek ve doğru fırçalamayı öğretmek için geliştirilen Kolibre akıllı diş fırçası 100 ile 200 dolarlık çözüm sunuyor. Cep telefonuna indirilen uygulama size sonuçların monitör edilmesini sağlıyor. Fırça içindeki sensörler fırçalamanın doğru yapılıp yapılmadığını ölçüyor. Sonra da kablosuz bluetooth teknolojisi ile cep telefonuna gönderiyor. Sizde 100'e kadar verilen skorlarla fırçalamayı doğru yapıp yapmadığınızı öğreniyorsunuz. Böylece akıllı telefonları elinden düşürmeyen çocuklar için de diş fırçalamayı oyun haline getirebilirsiniz.