Akıllı telefonda, tablette veya bilgisayar ekranında okunmamış mesaj, e-posta ve bildirim bırakmama hastalığı başımızı ağrıtıyor. Pek çok çalışan için telefonun, e-posta kutucuğunun üstündeki kırmızı zemindeki rakam ölümcül bir stres kaynağı oluyor. Sosyal ağlarla birlikte suni ve sanal vicdan azabı katlanarak artıyor. Okunmamış e-posta, mesaj veya bildirimler için kendinizi suçlu hissediyorsanız, siz de bu #sosyalhasta tanımına uyuyorsunuz. E-postalara kısa mesaj muamelesi ile başlayan dijital hastalıklar, şimdi sosyal ağ bildirimleriyle yeni aşamaya geldi. Türkiye'de telekom, banka ve finans kurumları, perakende şirketlerinde çalışanlar ağır bir iş yüküyle birlikte 24 saat e-posta zincirlerini yanıtlamak zorunda kalıyor. Tatil ve bayram bile kalmıyor.
OBEZ YÖNETİCİ
Bu teknoloji obezliğinin arkasında obez bir patron ve yönetici anlayışı yatıyor. Pek çok kurum "obez patron" anlayışıyla, çalışanların ailelerine ve topluma karşı sorumluluklarını yerine getirecekleri zamandan çalıyor. Üstelik bunu çok sıradan bir durummuş gibi çalışanlarından talep ediyor. Uluslararası şirketler bile Türkiye'deki çalışma koşullarına ayak uydurarak küresel değerlerini unutuyor. Çalışanlar gece yarısı atılan mesajları yanıtlamak zorunda hissediyor. Akşam saat 5'ten sonra hiçbir iş yapmadığı için 'tembel' diye kınadığımız Avrupalılar ailelerine, arkadaşlarına ve topluma karşı sosyal sorumluluklarını yerine getiriyor. Sonrasında iş saatinde kaytarmaya çalışmıyor.
7X24 MESAJLARA BAKAR YANITLARIM
Twiter'da "okunmamış mesaj" hastalığının ulaştığı boyutları görmek için #sosyalhasta etiketiyle anket sorusu sorduk. Bağımlılığın sebeplerini araştırdığımız ankete katılan yaklaşık bin 344 kişi Twitter kullanıcıları arasında #sosyalhasta salgınının yaygın olduğunu ortaya koydu. Ankete katılanların yüzde 58'i "7/24 mesajlara, bildirimlere bakarım ve yanıtlarım" diyor. Yüzde 36'lık kesim "sadece önemli mesajlara bakarım" seçeneğini tercih ediyor. Yani diğer şıklarda olduğu gibi 'mesaiden sonra' veya 'haftasonu bakmam' demiyor. Yani aslında çoğunluk kural koyamıyor.
#SOSYALHASTA
Bir de kurumsal kölelik dışında, sosyal ağ köleliği var. Üstelik bu davranış, sosyal hastalığın işareti. Konuşurken sizi dinlemeyen insanlar mesaj atınca yanıtlıyorsa, bilin ki karşınızda #sosyalhasta var! Aslında sanal sosyal hastalık desek daha doğru. Sosyal ağlardan gelen bildirimler, fotoğrafın kaç kişi ve kimler tarafından beğenildiği, akıllı telefon kullanıcılarının kontrol etmekte zorlandığı bir alışkanlık. Okunmamış mesaj bırakmama hastalığının ilk örneklerine BlackBerry kullananlarda rastladık. Ekrana bakmadan yazanlar bunu kolay bırakamadı.