Geçtiğimiz günlerde Hollywood Reporter'da "Televizyon dünyasının yeni sıcak pazarı olan Türkiye, İsrail'in yerini alıyor" başlığıyla yayımlanan makaleyi okuduktan sonra Fransa'da düzenlenen 'Dünya Eğlence İçerik Pazarı Fuarı'na (MIPCOM) katıldım. Fuarın onur ülkesi olan Türkiye'nin TV dizileri ve formatlarının Cannes'da nasıl ilgi odağı olduğunu gözlerimle gördüm. Atv de fuarda sezonun en iddialı dizileri olan 'Kırgın Çiçekler' ve 'Eşkıya Dünyaya Hükümdar Olmaz'ı görücüye çıkardı. 'Turkish Drama Lunch' a ev sahipliği yaptı, 40'dan fazla ülkeden 100'ü aşkın üst düzey TV yöneticisini bir araya getirdi. Hem fuarı hem de sektörün durumunu konuşmak üzere Cannes'da Atv Genel Müdürü Metin Ergen ile bir araya geldik.
Türk dizilerinin ihraç pazarları neler?
İlk olarak Türk Cumhuriyetleri, Ortadoğu ve Balkanlar'da başlayan bu yolculuk, daha sonra Doğu ve Orta Avrupa, Rusya, Baltık Ülkeleri ve Güney Afrika'ya uzandı. Son bir yıldır da Latin Amerika ve Uzak Doğu Asya'da dizilerimiz gösteriliyor. Türk dizileri ABD'nin de dahil olduğu gelişmiş ülkelerde de format olarak satın alınıyor.
Lisans bedelleri nereye ulaştı?
İhracatın ilk başladığı dönemde bölüm başı 1.000-1.500 dolardı. Bugün Ortadoğu'da bölüm başı 250 bin doların üzerinde bir piyasa değerinden söz ediyoruz. Tüm dünya gelirlerini hesaba kattığımızda ise bu rakamın bölüm başı 500 bin dolara kadar ulaştığını görebiliyoruz.
Türkiye 90'larda tüketiciyken, 2000'de üretici duruma mı geldi?
Türkiye'de özel televizyonculuk, 1990'larda başladı ama kısa sürede tüketici olmaktan üretici bir kimliğe kavuştu. 90'larda Amerikan ve Latin içerikleri ekranlarımızı işgal ediyordu. Alıcılarını Türk dizi ihracatçılarına kaptıran Latin Amerikalılar, ekranlarını da Türk dizilerine teslim etmiş durumda. ABD'ye içerik lisanslayabilen sınırlı ülkelerden biriyiz.
KENAN VİETNAM'A GİTSE YÜRÜYEMEZ
10 yıldır fuara katılıyorsunuz. Pazar ne durumda?
Dizileri ezbere biliyorlar. Türk dizilerinin yayınlandığı ve mutsuz olan bir ülke yok. Küçükken Brezilya dizileri izlerdik, şimdi onlar bizi izliyor.
Kaç ülkede dizilerimiz ile varız?
130 ülkede Türk dizilerine ulaşım var. Sattığımız ülkelerin anlaşmaları 120 ülkeyi kapsıyor. Ama 65-70'inde alışkanlık yaptı. Bundan sonra Asya'da etkinliğimiz artarsa hoş olacak.
En şaşırtıcı ülke hangisi?
6 yıldır Vietnam'da varız. Orada neden Türk dizisi izleniyor çözebilmiş değilim. Kenan İmirzalıoğlu Vietnam'a gitse, sokakta yürüyemez. Bu şaşırtıcı ama seviniyorum. Şimdi Endonezya'da etkin.
DİRİLİŞ, MUHTEŞEM YÜZYIL'IN KÖTÜ İMAJINI DÜZELTECEK
TRT'nin hangi dizileri ihraç ediliyor?
Bizim diziler yeni satılmaya başlandı. Masada Diriliş Ertuğrul ve Filinta var. Yunus Emre Asya, Ortadoğu, Endonezya, Pakistan, Afganistan'a satılıyor. Diriliş'in Ortadoğu'da büyük bir anlaşması olacak. Diziler ortalama 100-150 bin dolar arasında satılıyor.
Yeni planlarınız neler?
Eylül 2016'da TRT'nin uluslararası gelirlerini artırmak için franchise yapmak istiyoruz. BBC, CNN ve El Cezire gibi bir kanal kuruyoruz. TRT World'de 35 ülkeden insanlar çalışıyor. Bu ay açacağız. BBC ve CNN'den isimler transfer ettik.
İhracat yapılan ülkelerde olumsuz tepkiler oluyor mu?
Bazı Körfez ülkelerinde dizi içerikleriyle ilgili şikâyetler geliyor. Toplumu yansıtan işler TRT ve atv'nin formatlarında var. Diğer dizilerde çok ekstrem olaylar oluyor. Bu da olumsuz imaj sağlayabiliyor. Mesela, 'Muhteşem Yüzyıl' diyoruz. Arapça karşılığı 'Sultanın haremi'. Yani adında zaten harem var. Bunlar kötü örnek oluyor. Diriliş'i yapma sebebimiz buydu.