İngiltere ve Fransa, Kırım Savaşı'nda (1853-1856) Rusya'ya karşı donanmalarıyla yanımızda yer almıştı. Ayrıca mali yardımda da bulunmuşlar, (Paris Antlaşması'nda) diplomatik destek de vermişlerdi.
Neden peki? Bizi çok sevdiklerinden mi? (Elbette maksadım tarih anlatmak değil; günümüze bağlayacağım, az sabredin.)
Aynı şekilde... 93 Harbi'nde (1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı) Edirne'nin düşmesinin ardından Rus ordusunun İstanbul'a birkaç kilometre mesafedeki Yeşilköy'e kadar inmesi üzerine, İngiltere Rusya'nın İstanbul'u ele geçirme olasılığına karşı Akdeniz filosunu Çanakkale Boğazı'na göndermişti.
Yine soralım: İngiltere neden yardım elini uzatmıştı? Ebedi dostumuz olduğundan mı?
İngiltere, Rusya'nın genişlemesine engel olmanın yolunun Osmanlı'nın toprak bütünlüğünden geçtiğini öngörüyordu. Bu nedenle Rusya'nın Akdeniz'e inme emeline set vurmak için Osmanlı'nın Boğazlar üzerindeki kontrolünü destekledi.
Hülasa, Osmanlı'nın "tampon devlet" olarak bekası her şeyden evvel İngiltere'nin Hindistan sömürge yollarının korunması için hayati önemi haizdi. Ayrıca, yardımlarının (bahsi diğer) karşılığını Osmanlı'dan almayı da ihmal etmemişlerdi. Sonra ne mi oldu? Ne olacak, aynı İngiltere, Osmanlı toprakları arasında yer alan Mısır'ı işgal etti.
***
İngiltere'nin diğer işgalcilerle farkı, mahut işgali "mazur" gösterme yeteneğiydi. Bu öyle korkunç bir yetenekti ki, biraz daha kaptırsalar topraklarını işgal ettiği için Osmanlı'nın kendilerine teşekkür etmesini isteyebilirlerdi. Zira, "Biz Mısır'ı işgal etmeseydik Fransa işgal edecekti..." diyorlardı. (Filistinli bir kadının evini gündüz gözüyle işgal eden o Yahudi hırsızın, "Ben işgal etmesem başkası işgal edecekti..." mazeretine ne çok benziyor değil mi?)***
Sonra çok ilginç bir şey oldu: Rusya stratejik hata ve yetersiz lojistik nedeniyle 1905'te Japonya'ya yenilince gözünü Osmanlı topraklarına dikti. Hâliyle İngiltere'ye yanaşmaya başladı. İngiltere de Rusya'nın Asya'ya genişleme tehlikesinin sona erdiği inancıyla Rusya'yla ittifak kurdu. Sonuç itibarıyla, birbirlerine karşı yanlarına çekmeye çalıştıkları Osmanlı'yı paylaşmak için birlik oldular.