Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Brüksel'deki NATO Zirvesi'nden dönüşünde aralarında SABAH Genel Yayın Yönetmeni Erdal Şafak'ın da bulunduğu medya temsilcilerine gündemi değerlendirdi. İşte Erdoğan'ın Zirve ve NATO'da adil külfet paylaşımı tartışmalarıyla ilgili değerlendirmeleri, FETÖ'yle mücadele, AB ile ilişkiler, yeni hükümet sistemi, Suriye meselesi ve bölge ülkeleriyle ilişkilerle ilgili söylediklerinden çarpıcı alıntılar;
(NATO ZİRVESİ)
Zirve içeriği itibariyle başarılı geçti. Terörle mücadelede müttefik ve ortaklarımızdan terör örgütleri arasında ayrım gözetmeksizin tam destek ve dayanışma beklediğimizi vurguladık. İki günlük zirvenin birinci gününde külfet adil paylaşımı konusunda Türkiye'nin üzerine düşen sorumlulukları fazlasıyla yerine getirdiğine işaret ettik. Müttefiklerin güvenlik kaygılarının ciddiyetle ele alınmasının zorunluluğunu, bunun güvenliğin bölünmezliği ilkesinin gereği olduğunu belirttik. Irak konusunda da NATO'nun Irak'ta başlatacağı eğitim misyonuna komutan yardımcılığını üstlenecek olmamız bu ülkenin güvenliği ve istikrarına atfettiğimiz önemin ve NATO'YA taahhüdümüzün somut bir tezahürüdür. Askeri risklerin azaltılması ve şeffaflığın sağlanması amacıyla Rusya ile siyasi ve askeri diyaloğun canlandırılması gereğine de işaret ettik. NATO-Avrupa Birliği işbirliğinin uzlaşılan çerçevede geliştirilmesine desteğimizi teyit ettik. Avrupa Birliği'nin savunma ve güvenlik konularında ülkemize yönelik taahhütlerini yerine getirmesi gerektiğini de vurguladık.
(NATO'DA ADİL KÜLFET PAYLAŞIMI VE BÜTÇE TARTIŞMALARI)
Başkan Trump'ın "Biz Gayri Safi Milli Hasıla'nın yüzde 4.2 oranında NATO'ya destek veriyoruz. Burada o kadar zengin ülke var ki bunların bir kısmı hala yüzde 1'in altında. Biz ABD olarak bu sıkıntıları üstlenmek durumunda değiliz" gibi bir yaklaşımı oldu. Türkiye'ye yönelik bir şey söylemiyorlar. Türkiye'nin şu anda desteği 1.8. Malzeme ve mühimmat konusundaki harcamalarımız 30 milyar dolar. Türkiye bu noktada daha iyi bir konumda. Bunu artırarak devam ettirmeyi hedefliyoruz. Savumada atmamız gereken adımları zaten atıyoruz. NATO bu yönüyle ülkemize karşı olumlu bakıyor. 5-6 ülke bu yüzde 2'lik orana yaklaşmış veya aşmış durumda. Obama döneminde konulan hedef 2024'e kadar bütün ülkeler GMSH'nin yüzde 2'ye çıkmasıydı. Biz Kosava ve Afganistan gibi önemli NATO operasyonlarında kilit roller oynuyoruz. İttifak içindeki merkezi konumumuz devam ediyor.
(TRUMP'LA GÖRÜŞME)
Sayın Trump ile Menbiç ve F-35'ler konusunu ele aldık. Menbiç anlaşması planlandığı gibi ilerliyor. Asıl hedefimiz ABD'nin PYD ve YPG'yle ilişkisini kesmesi. Şu an o görüntü yok. Gündemdeki şey PYD-YPG'nin Fırat'ın doğusuna gitmesi ve yüzde 90'ı Arap olan Menbiç'e oranın gerçek sakinlerinin yerleşmesini sağlamak. F-35'ler konusunda da son taksitle birlikte 900 milyon doları ödemiş olacağız. Sayın Trump bana bu anlaşmanın aynen uygulanacağını, konuyla ilgili talimatları verdiğini Kongre'ye mektup gönderdiğini ve yaptırıma karşı olduğunu bildirdi.
(ALMANYA BAŞBAKANI MERKEL İLE GÖRÜŞME)
İkili ilişkileri, AB sürecini ve bölgesel konuları konuştuk. Almanya ile yaptığımız savunma sanayii işlerinin geliştirilmesi hususunu konuştuk. İkili ekonomik ilişkiler geliştireceğiz. 18 Mart Mülteci anlaşması gereği 3+3 milyar euroluk fonun birinci diliminin 957 milyon euroluk zaten harcanan kısmı dışında aktarımla ilgili verilen sözler yerine getirilmedi. İkinci dilim zaten ortada yok. Fonların bize aktarımının hızlandırılmasını Merkel'e söylediğimiz gibi İtalya ve Fransa liderlerine de söyledik. Merkel'e terörle mücadelede daha kararlı ve tutarlı tavır takınması gerektiğini de belirttim.
(ALMANYA'DAKİ 8 TÜRK VATANDAŞININ ÖLDÜRÜLMESİYLE İLGİLİ NSU DAVASINDA ÇIKAN KARAR)
Merkel'le bu konuya da değindik. Burada sadece o kadının müebbet alması, mazlum mağdur aileleri tatmin etmez. Bu bir tür gladio olabilir. Derine inilmesi, tüm boyutlarıyla araştırılması gerektiğini söyledik. Bunları Sayın Merkel'e açıkça ifade ettim. Almanya'daki FETÖ ve PKK mevcudiyeti konsundaki endişelerimiz devam ediyor. Bu yıl Almanya'ya yapacağım ziyaret vesilesiyle tekrar yüz yüze görüşme imkanı bulacağız.
(İTALYA BAŞBAKANI CONTE İLE GÖRÜŞME)
Kapsamlı ve güzel bir görüşme oldu. Savunma sanayii alanında önemli ortaklıklarımız var. Fransa'nın da katılımıyla Eurosam üzerinden uzun vadeli projeler yapacağız. Suriye ve Libya, terörle mücadele ve düzensiz göç konusunda İtalya ile birlikte çalışma ve yakın temasta olma kararı aldık.
(FRANSA CUMHURBAŞKANI MACRON İLE GÖRÜŞME)
Uzun ve kapsamlı bir görüşmemiz oldu. Savunma sanayii konusundaki işbirliğimizi güçlendiriyoruz. Sinop'taki nükleer santrali, Japonya- Fransa Türkiye ortaklığıyla inşa ediyoruz. Santralin bir an önce kurulmasını temin etmek için görüşmelerimizi artıracağız. PYD ve YPG gibi örgütlerin korunmasının ve kollanmasının kabul edilemeyeceğini, beklentimizin Fransa'nın bu konuda kararlı ve tutarlı hareket etmesi olduğunu belirttim.
(GÜMRÜK BİRLİĞİ'NİN GÜNCELLENMESİ)
Bu noktada Türkiye'ye yönelik çok da olumlu yaklaşım söz konusu değil. Sadece Türkiye'nin masada olması gerektiğini kabul etmiş vaziyetteler. Yeni yönetim sistemiyle neticeler alınmaya başlandığı an süreç farklı işleyecek. Kimsenin endişesi olmasın.
(YENİ DÖNEMDE FETÖ'YLE MÜCADELE)
FETÖ'yle mücadeleyle ilgili İçişleri Bakanlığımız, istihbarat ve teşkilat başkanlarımız zaten var. Onlar zaten kovalıyor. Her konuda bir bakanlık ve genel müdürlük kurma yaklaşımını doğru bulmuyorum. Bakın Kosova'da da olsa Azerbaycan'da da, Ukrayna'da da yakalayıp getiriyoruz. Ukrayna'dan bir tane daha gelecek. Nereye kaçmış olursa olsunlar, peşlerini bırakmayacağız. Bunlar çözülene, dökülene kadar peşlerinde olacağız.
(DÜNYA KUPASI MAÇLARI)
Macron ile Fransa'nın Hırvatistan'la finale kalmasını konuştuk. İngiltere-Hırvatistan maçının son dakikalarını Merkel, İngiltere Başbakanı May ve Arnavutluk Başbakanı Edi Rama'yla birlikte izledik.
Bedelli askerlik için hazırlığı bakanımız yapacak
(BEDELLİ ASKERLİK)
Milli Savunma Bakanımız her şeyiyle, nasılıyla, nedeniyle hazırlıklarını yapacak. Kaç kişiyi kapsayacak, hangi yaş grubu, ücret ne gibi tüm konular belirlenecek. En kötü ihtimalle yeni yasama döneminde açıklamış oluruz. Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile çıkarırsak daha erkene çekmiş oluruz.
Milli parayla alışveriş, kur baskısını azaltır
(DOLAR KURU BASKISI)
Bu sadece Türkiye için değil, her yer için geçerli. Frenleyecek en iyi araçlardan biri olan uluslararası platformda milli paralarla ticaret yapmak. Bunu Rusya ile konuştuk ve kısmen başladık. Çin'le konuşuyoruz. Bakanlıklarımızın yapacağı görüşmeler çok önemli. Milli paralarla alışveriş oranında baskı azalır. Tamamen sıfırlamak mümkün değil tabii.
'Ekonomide söylem birliği önemli'
(IMF'NİN 'TÜRKİYE EKONOMİ POLİTİKASINDA KARARLI' AÇIKLAMASI)
Tartışmasız kararlılık ve ekonomide söylem birliği önemli. Makro ve mikro ekonomik dengeler anlamında hassasiyetimizi koruyacağız. Olumsuzluklara fırsat vermeyeceğiz.
Suriye'de sürece odaklanmalıyız
(SURİYE'DE GEÇİŞ SÜRECİ)
Macron ve Merkel'e geçiş sürecini başlatmamız gerektiğini söyledim. Kobani'den geçip gelen 200 bin insanın halen bizde barındığından haberleri bile yok. Kürtlerle değil teröristle sorunumuz. Suriye'nin kuzeyinde sadece Kürtler yaşamıyor. Menbiç'in asli sakinleri yüzde 90-95 Arap. Demografik yapıyı hiçe sayarak oralarda sadece Kürtler yaşıyormuş gibi terör koridoru kuran ve Akdeniz'e inme planları yapanların oyunlarını bozduk. Sürece odaklanmak ve Suriye'de sağlıklı bir seçim yapılmasını sağlamak lazım. Hedef Koalisyon güçleri, Türkiye, Rusya ve İran hep birlikte çalışarak Suriye halkını seçime götürebilmek. Türkiye, Rusya ve İran'ın katılımıyla yapılan üçlü zirve toplantısı için Soçi ve Ankara'dan sonra şimdi sıra Tahran'da. Ama henüz tarihi belli değil.
Çipras iyi niyetli ama çok çalışmak gerek
(YUNANİSTAN BAŞBAKANI ÇİPRAS, UKRAYNA CUMHURBAŞKANI POROŞENKO VE BULGARİSTAN CUMHURBAŞKANI RADEV'LE İKİLİ GÖRÜŞMELER)
Poroşenko ile ikili ilişkileri ve Ukrayna'daki gelişmeleri konuştuk. Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey toplantımızı bu yıl yapacağız. Savunma alanında işbirliğimiz var. Kırım Tatarları'na desteğimiz devam edecek. Radev'i de ülkemize davet ettim. Ticaretimiz 5 milyar dolara ulaştı. Bulgaristan bize FETÖ konusunda destek verdi. Sınır güvenliği ve AB ile enerji işbirliğini de ele aldık. Çipras'la görüşmemizde Yunanistan'daki 8 darbeci asker, Ege'de güvenlik, göç ve mülteciler konusunda işbirliği, Atina'daki cami restorasyonu, Müslüman azınlık, Kıbrıs meselesi, Rumlar'ın tek yanlı hidrokarbon arama faaliyetlerini ve askeri meseleleri konuştuk. FETÖ ile mücadele konusunda ne kadar kararlı olduğumuzu ve bu mücadelenin asla engellenemeyeceğini Çipras da dahil herkes biliyor. 8 darbeci askerin iadesi konusunda ısrarımızı anlattım. Meselenin halli için gayret gösterme konusunda mutabık kaldık. Çipras iyi niyetli ve ilişkileri geliştirme iradesi var ama daha çok çalışmak gerekiyor. Sağlıklı çalışmayla sıkıntıları aşabiliriz. Batı Trakya'da atamayla değil seçimle müftü gelmesi konusunu hatırlattık. Hayır demiyor, yeni sisteme geçeceğiz, atamayı kaldıracağız diyor. Yeşil ışık yaktı diyelim ama iş bitti diyemeyiz. Kıbrıs meselesi Guterres çerçevesi diye anılan planla ilgili çalışmalar olacak. Ege'yle ilgili meseleleri de Genelkurmay başkanlarımız, DışişleriBakanım ve istihbarat karşılıklı bir araya gelip görüşecek.