Avrupa'da bir daha savaş olur mu? Yanıtı belli: Asla!
Çünkü Avrupa Birliği'nin varoluş nedeni Yaşlı Kıta'dan savaşın kökünü kazımak.
Peki Avrupa'da, Yugoslavya misali iç savaş olur mu? Ya da darbe, askeri müdahale olabilir mi? İşte bu soruların yanıtı pek belli değil.

***
Geçtiğimiz hafta içinde Avrupa Parlamentosu'nun 4 İspanyol milletvekili AB Komisyonu Başkan Yardımcısı ve Adalet, Temel Haklar ve Yurttaşlık Komiseri Viviane Reding'e bir mektup gönderdi.
4 milletvekilinden 3'ü Katalan kökenli: Maria Badia (Sosyalist), Ramon Tremosa (Milliyetçi), Raul Romeva (Yeşil-Komünist ittifakı üyesi). Biri de Galiçyalı: Ana Miranda.
4 parlamenter AB Komisyonu'ndan ne istiyor? Yanıtını mektuplarında arayalım:
***
"Saygıdeğer Bayan Reding;
Katalan halkına karşı askeri güç kullanma tehditlerinden duyduğumuz kaygıyı iletmek için size başvuruyoruz.
Bildiğiniz gibi geçen 11 Eylül'de Barselona'da 'AB'de bir Katalan devleti' sloganıyla 1.5 milyon kişi gösteri yaptı. O günden beri Katalan, İspanyol, hatta uluslararası kamuoyunda Katalonya'nın self-determinasyon (Not: Kendi geleceğini belirleme) hakkı tartışılıyor.
Bazı çevreler bu tartışmaları tehlikeli biçimde manipüle etmeye başladı. Hatta işi Katalan halkını askeri şiddetle tehdit etmeye kadar götürenler de çıktı. Birçokları, Katalanlar İspanya'dan ayrılmaya kalkarsa, silahlı kuvvetlerin bu girişimi bastırması gerekeceğini söylüyorlar.
AB Sözleşmesi'nin 6'ncı maddesinin birinci fıkrası AB'nin dayandığı ilkeleri sayar: 'Özgürlük, demokrasi, insan hakları, temel özgürlükler ve hukuk devletine saygı...' Bu ilkelerin ışığında AB vatandaşlarına karşı askeri şiddet kullanılmasının teşvik edilmesini kabul edilemez buluyoruz.
Avrupa Parlamentosu üyeleri olarak sizden AB bünyesindeki bir siyasal soruna askeri güç kullanılması tehditlerine son verecek bir çağrıda bulunmanızı istiyoruz."
***
Özetle, 4 İspanyol parlamenter, Katalan halkının ayrılma taleplerinin İspanyol ordusu tarafından bastırılması olasılığından söz ediyorlar.
İnanılmaz, değil mi?
Peki, böyle bir olasılık gerçekleşebilir mi? Cevap: Evet. Bal gibi!
Çünkü, İspanya Anayasası'nın 8'inci maddesi ülkenin toprak bütünlüğünün korunması yükümlülüğünü silahlı kuvvetlere veriyor. Madde şöyle: "Silahlı kuvvetlerin görevi İspanya'nın egemenliğini, bağımsızlığını kollamak, toprak bütünlüğünü ve anayasal düzeni korumaktır."
İspanya Anayasası'nın 155'inci maddesi de "Merkezi hükümetin ülkenin genel çıkarlarına zarar veren bir özerk bölgenin yönetimine el koymasını" öngörüyor.
İşte bu iki anayasal kaynağa dayanarak Madrid'de bazı siyasiler Katalanlar'ın ayrılma girişimlerinin silahlı kuvvetler tarafından bastırılması gerektiğini söylüyorlar. Dahası, bazı yüksek rütbeli askerler de Katalonya'ya askeri müdahale talep ediyorlar. Hani AB'de askerlerin siyasi konularda konuşmaları yasaktı?
***
İspanya'yı izlemeye devam edin. Zira önceki pazar yapılan seçimlerde ayrılıkçı partilerin çoğunluğu ele geçirdikleri Katalan Parlamentosu 25 Kasım'da toplanacak ve bağımsızlık için referandum tarihini belirleyecek.