Gazze trajedisi 14 aydır Türk halkının vicdanını sızlatıyor. Ve bu sızıyı Başbakan Erdoğan sık sık dile getiriyor; "Ey insanlık neredesin" diye sorarak.
Her ne kadar bu feryat Batı dünyasından, hatta Arap âleminden pek karşılık bulamasa da, insanlık ölmedi.
Hâlâ insanlığın gereğini yerine getirmek için çırpınanlar var. İsrail'de bile.
Örneğin, yazar ve gazeteci Jonathan Cook gibi.
ICAHD (Ev Yıkımlarına Karşı İsrail Komitesi) Koordinatörü Jeff Halper gibi.
Yönetmen Avi Mograbi, Prof. Ilan Pappe, insan hakları savunucusu Tamar Pelleg-Sryck, bilim adamı Neve Gordon, şair Aharon Shabtai, Filistinliler'in hakları militanı Michel Warschawski gibi...
Bu İsrail vatandaşları dünyanın çeşitli ülkelerinden bir avuç vicdanlıyla güçlerini birleştirdiler.
O vicdan sahiplerinden de birkaç isim sayalım: Hollanda eski Başbakanı Dries van Agt, Cezayir eski Devlet Başkanı Ahmet Bin Bella, Amerikalı dil bilimci Noam Chomsky, 1976 Nobel Barış Ödülü sahibi Kuzey İrlandalı Mairead Corrigan Maguire, Musevi kökenli Fransız hukukçu ve yazar Gisele Halimi, Slovenya eski Devlet Başkanı Milan Kucan, Kanadalı yazar Naomi Klein, Vietnam eski Devlet Başkanı Yardımcısı Nguyen Thi Binh, 2005 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi İngiliz yazar Harold Pinter, İsviçreli sosyolog Jean Ziegler...
Uzatmayalım; toplam vicdanlı ve yürekli 89 insan... (Ne yazık ki, listede Türkiye'den kimse yok.)
Ve Bertrand Russell Barış Vakfı Başkanı Ken Coates, Kudüs İbrani Üniversitesi öğretim üyesi Nurit Peler ve Filistin'in Avrupa genel delegesi Leyla Şahid'in girişimiyle 2009 Mart'ında, yani Gazze operasyonundan 3 ay sonra bu vicdanlı ve yürekli 89 insan bir araya gelip bir girişim başlattılar: Filistin İçin Russell Mahkemesi.
Hatırlayanınız vardır; İngiliz düşünür, matematikçi, siyasetçi Bertrand Arthur William Russell'ın 1966'da yayınladığı "War Crimes in Vietnam" (Vietnam'da Savaş Suçları) adlı kitabı dünyada kıyameti kopardı. Kitapta ABD'nin Vietnam'da işlediği savaş suçları anlatılıyordu. Son derece ayrıntılı olarak. Kitabın estirdiği öfke kasırgası eşi görülmemiş bir oluşumun doğmasını sağladı: Bertrand Russell ve Fransız düşünür Jean-Paul Sartre'ın öncülüğünde, "Russell Mahkemesi" kuruldu. "Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi" diye de anılan bu oluşum Vietnam'da işlediği savaş suçları nedeniyle ABD'yi yargıladı. Mahkeme şu isimlerden oluşuyordu: Bertrand Russell, Jean-Paul Sartre, Vladimir Dedijer, Wolfgang Abendroth, Lelio Basso, Gunther Anders, Simone de Beauvoir, Gisele Halimi, Lazaro Cardenas, Haika Grossman, Stokely Carmichael, Isaac Deutscher, Lavrence Daly, David Dellinger ve Mehmet Ali Aybar. Evet, evet, dönemin Türkiye İşçi Partisi lideri ve hukukçu Mehmet Ali Aybar.
Russell Mahkemesi'nin duruşma tutanakları Türkçe'ye de çevrildi. Kocaman iki cilt halinde.
Kararlarının elbette hukuki bir geçerliliği yoktu ama ABD'yi vicdanlarda mahkûm etmesi, ABD'nin Vietnam'daki savaş suçlarının uzmanlarca enine-boyuna araştırılmasını sağladı. Daha önemlisi Vietnam için kurulan Russell Mahkemesi, insanlığın ortak vicdanının ilk somut eylemi olarak tarihe geçti.
Şimdi Filistin için Russell Mahkemesi sahneye çıkıyor.
Mahkemenin ilk birleşimleri 1 Mart'ta Barselona'da başlayacak.
Konu hem ilginç, hem de son derece önemli ve anlamlı olduğu için yarın da bu konuyu işleyeceğiz...