PROSTAT KANSERİ NEDİR?
Prostat, mesanenin altında ve rektumun önünde yer alan küçük ve ceviz şeklinde bir salgı bezidir. Meni sıvısının bir kısmını salgılar ve spermin olgunlaşmasına katkı verir. Prostat kanseri, prostatta yer alan hücrelerin anormal ve kontrolsüz büyümesine bağlı gelişen bir kanserdir.
NE SIKLIKTA GÖRÜLÜR ?
Erkeklerde, akciğer kanseriyle birlikte en sık görülen kanser çeşididir. Batı ülkelerinde sıklığı daha fazladır. Ülkemizde, son yıllarda sıklığında artış saptanmıştır. Yaklaşık her 6 erkekten birisinin yaşamları boyunca prostat kanserine yakalanacağı tahmin edilmektedir.
PROSTAT KANSERİ NEDEN OLUR?
Kanser tiplerinin çoğunda olduğu gibi bu hastalığın da kesin sorumlusu bilinmemektedir. Bununla beraber prostat kanseri için kesin olarak ortaya konmuş üç tane risk faktörü bulunmaktadır. Bunlar; yaş, etnik köken ve genetiktir.
PROSTAT KANSERİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR ?
Prostat kanseri erken evrelerde hiçbir şikayet yapmayabilir. Bu nedenle sinsi bir hastalık olarak nitelendirilir.
Prostat kanseri için tipik olmamakla birlikte;
• Sık idrara çıkmak,
• İdrar yapmakta güçlük, kesintili idrar yapmak,
• İdrarda ya da meni de kan olması,
• Ejakülasyon (boşalma) anında ağrı, prostat kanserinde görülebilecek şikayetlerdir.
İleri evre hastalıktaysa, tümörün kemiğe sıçraması halinde; bel, kalça veya bacakta şiddetli ağrılar oluşabilir. Ayrıca, vücudun diğer organlarına yayılıp, tuttuğu organa bağlı şikayetlere (göğüs ağrısı, öksürük, sarılık, bacaklarda şişlik, bilinç bulanıklığı) neden olabilir.
PROSTAT KANSERİ TANISI NASIL KONULUR ?
Erken aşamada şikayetlere neden olmadığı için, bazen tanısı gecikebilir. Oysa, erken tanı çoğu hastada hayat kurtarıcı olabilmektedir. Bu sebepten henüz hastalık prostat içinde sınırlı iken, yani hiçbir bulgu vermediği erken dönemde tespit edilmesi oldukça önem taşımaktadır.
Erkeklerin hiçbir şikayeti olmasa bile 50 yaşından sonra, ailesinde prostat kanseri olanlarınsa 40 yaşından sonra yılda bir kez prostat muayenesi için üroloji uzmanına başvurması önerilmektedir. Bu konuda farkındalık oluşturarak erken tanı oranını artırmak mümkündür.
Tanıda, fizik muayene, PSA adını verdiğimiz kan tahlili ve prostata özel MR incelemesi yol göstericidir. Kesin tanı prostattan iğne ile yapılan biyopsi ile konulur. Son yıllara kullanıma giren füzyon biyopsi ile daha doğru tanı konma olanağı sunulmaktadır.
HER PROSTAT KANSERİ TEHLİKELİ MİDİR?
Prostat kanseri, çok farklı seyri olan bir hastalıktır. Erken aşamada, prostata sınırlıyken tanı konulan hastalarda tedavi başarısı çok yüksektir. İleri evre hastalarda tedavi başarısı düşük olmakla birlikte, son yıllarda kullanıma giren tedaviler umut vericidir.
PROSTAT KANSERİNİN TEDAVİSİ NASILDIR ?
Prostat kanserinde tedavi seçimi, hastanın yaşı, beklenen tahmini yaşam süresi, genel sağlık durumu ve tümörün evresiyle patolojik özelliklerinin değerlendirilmesi sonucu yapılmaktadır.
Prostat kanseri tedavisinde uygulanan tedavi yöntemleri şu başlıklar altında sıralanabilir;
- Cerrahi Tedavi ( Radikal Prostatektomi )
- Fokal Tedaviler ( HIFU, Nano-knife )
- Işın Tedavisi ( Radyoterapi )
- Hormon Tedavisi
- İlaç Tedavisi ( Kemoterapi, Hedefe Yönelik Tedaviler )
- İzlem ( Aktif İzlem veya Bekle Gör )
Prostata sınırlı veya çevre dokulara yayılımı az olan hastalarda en etkili yöntem cerrahi tedavidir. Radikal prostatektomi adı verilen bu ameliyatta, prostat tümüyle çıkarılır. Radikal prostatektomi ameliyatı olan hastaların 10 yıllık sağkalım oranları % 90'ın üzerindedir. Son yıllarda, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de daha sık uygulanan robotik cerrahi yöntemi, başarılı onkolojik sonuçlar ve iyileşme sürecindeki avantajları nedeniyle daha fazla tercih edilmektedir.