3 Ocak sabahı Bağdat Havaalanı'nda gerçekleştirilen hava saldırısı sonucunda İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani, bazı İranlı yardımcıları ve Irak Haşdu Şabi komutanlarından Ebu Mehdi Mühendis'in de aralarında bulunduğu çok sayıda kişi hayatını kaybetti. Amerikan güçlerinin düzenlediği saldırı son birkaç günde artan ABD-İran gerilimini bir anda çok yüksek seviyeye taşıdı ve bölgesel savaş riskini de ciddi ölçüde artırdı.
Hatırlanacağı üzere ABD ile İran arasında geçtiğimiz Mayıs ayından itibaren artan gerilim Körfez bölgesine de yansımış, çok sayıda petrol tankeri saldırıya uğrarken İran sınırlarına yakın bir noktada ABD'ye ait gelişmiş bir insansız hava aracı düşürülmüş ve ardından İran karşıtı politikaların bölgesel ayağında yer alan Suudi Arabistan'daki ARAMCO tesislerine yönelik şiddetli bir saldırı düzenlenmişti. Bu saldırılarla eş zamanlı olarak Irak'taki ABD üslerine yönelik taciz saldırıları da artış göstermişti. ABD ve bölgesel partnerleri bu saldırılarla ilgili çoğunlukla İran'ı suçlarken Tahran yönetimi sürekli olarak bu tür suçlamaları reddetmişti. Trump'ın özellikle İHA olayından sonra İran'dan takdirle bahsetmesi ve insanlı gözlem uçağını hedef almadığı için teşekkür etmesi de dikkat çekiciydi. Sonraki birçok açıklamasında Trump Amerikan hayatlarına karşı bir tehdit olması durumunda daha farklı bir cevap vereceğini açıklamıştı.
Nitekim Aralık ayının sonlarında Kerkük'teki ABD üssüne yapılan saldırı sonucunda bir ABD'li sivilin hayatını kaybetmesi Trump'ın yıllardır sürdürdüğü diplomasi dilini değiştirmesine neden oldu. ABD güçleri Hizbullah Tugayları adlı örgütün Suriye ve Irak'taki üslerine geniş kapsamlı saldırılar düzenlerken Bağdat'taki ABD elçiliğinin önündeki gösterilerin ardından Trump'ın Tahran'a yönelik tehditlerinin seviyesi de ciddi biçimde arttı. Eş zamanlı olarak ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun Orta Asya ziyaretini iptal etmesi de durumun ciddi olduğunu gösteriyordu ki Cuma sabahı meydana gelen gelişme kelimenin tam anlamıyla şok etkisi yarattı.
Kasım Süleymani İran'ın son 15 yıldaki bölge politikalarının temel mimarı ve uygulayıcısı olarak biliniyordu ve hatırlanacağı gibi bu durumdan rahatsız olan Dışişleri Bakanı Zarif geçtiğimiz aylarda istifa etmişti. Her ne kadar resmi güç hiyerarşisi içindeki yeri aşağılarda olsa da gerçek güç anlamında ülkenin en belirleyici isimlerinden birisi idi ve son dönemde bu popülerliği cumhurbaşkanlığı için aday olacağı söylentilerini de beraberinde getirmişti. Süleymani'nin özellikle sahadaki milis gruplarla yakın işbirliği vardı ve Nasrullah ve Ebu Mehdi Mühendis gibi isimlerle çok yakın çalışıyordu. Daha önce de benzer bir saldırı teknik açıdan mümkün olmakla birlikte ABD yönetiminin ve Trump'ın böyle bir karar alması dikkat çekici. Zira eylem teknik olarak bir savaş nedeni ve İran'ın bölgedeki askeri varlığı hiçbir ülkenin doğrudan karşıya almak istemediği cinsten. Trump'ın görünüşe göre tek bir ABD'linin hayatını kaybetmesi nedeniyle böyle bir saldırıda bulunması çok akla yatmıyor. Daha muhtemel bir yoruma göre sürekli olarak müzakere ve savaştan kaçınma vurgusu yapan Trump'ın ikna edilmesinde İran'a bağlı grupların Irak'taki Amerikan üslerine karşı yeni ve daha kapsamlı saldırıya hazırlandıkları yönünde istihbarat raporlarının kendisine gösterilmesi etkili olmuş durumda.
İran yönetimi böyle bir saldırıyı beklemese de olayın ilk şokunu atlattıktan sonra saldırıya uygun bir şekilde karşılık vereceği yönünde bir şüphe bulunmuyor. Aksi durum İran'ın 40 yıllık söylem ve eylemlerini boşa çıkaracak ve nihai teslim anlamına gelecektir. Ne kadar önemli olursa olsun bir generalini kaybettiği için İran'ın Trump'ın teslim olacağını düşünmek gerçekçi değil. Ancak İran vereceği askeri yanıtı belirlerken Trump faktörünü artık çok daha ciddi bir şekilde düşünmek zorunda. Tek bir ABD'linin hayatı bahanesiyle böyle bir saldırı yapan kişi üst düzey ABDli yetkililere ya da yüzlerce ABD askerine karşı girişilecek saldırılara muhtemelen çok daha yıkıcı ve doğrudan İran içini hedef alarak cevap verecektir.