Otomotiv şirketlerinin işi çok zor. Müşteriler elektrikli, hibrit, benzinli araçlar karşısında kararsız. Bu kararsızlık stoklarla kendini gösteriyor. Değişim sadece deneyim ve alışkanlıkların farklılaşması değil. Elektrikli araç diyenler enerji için de deneyim için farklı şeyler söylemek zorunda. Bu yüzden sadece bir otomobil değil, tümüyle bir ekosistem deneyimi için akıllı aracı deneyimlemeye çalıştım. Deneyimden kim sorumluysa, güncellemeleri kim yapıyorsa, geleceğin otomobil deneyimini o sunuyor. Kullanıcı deneyimi veriler önünden akarken anlamlandırıp güncelleme yapamayanın, geleceğin mobilite platformu olamayacağına eminim. İşte bu yüzden 10 yıl sonraki deneyime odaklanınca bugün yaşadığımız değişimlere daha farklı bakabiliyorsunuz. Okurlara veya izleyiciye sıfırdan 100 km hıza, ne kadar pil tükettiğine ilişkin detayları anlatmak için Togg T10x'i deneyimlemedim. İnsanların bir kısmına sır gibi görünen "akıllı cihaz" sözcüğünün arkasındaki stratejiyi anlamak için gayret gösterdim. Çünkü 'Akıllı Cihaz' üreticisi yalnızca bugün ne yapacağınızla ilgilenmez. 10 yıl sonra değişecek alışkanlıklara yatırım yapar. Bu yüzden 10 yıl sonra bir otomobil kullanıcısının sahip olacağı bağımlılıklara bakmayı deneyelim. Sonra Togg'un vizyonuyla karşılaştırma yapalım. Çünkü 20 yıl önce akıllı telefon denince akla gelenle şimdi gelen arasında çok şey olduğunu gördüm. İşte 10 yıl sonra otomobilde akıllı cihaz bağımlılıkları ve benim 10 günlük deneyimle benzeşen şeylere odaklanalım. Biz işin kolayına kaçmayalım. Popülist tarafla hamasetle değil, akılla bakmak isteyenlerle yolumuza devam edelim.
YAZILIM GÜNCELLEMESİ ÖNEMLİ
20 yıl önce insanlara bir telefondan beklentisini sorsanız, bugün kullanılanla alakası olmadığını söyleyebilirim. Şimdi otomobil ya da mobilite deneyimi de böyle değişiyor. Üstelik değişkenler arasında enerji, pil, yepyeni işlemci tasarımı, kullanıcı deneyimi tasarımı gibi pek çok konu var. Bu işlerin birçoğuna 100 yıllık otomobil markaları Kodak gibi karşı koyamayız diyerek çekilmiş. Peki 10 yıl sonra bir otomobilden söz edilirken bağımlılıklar nasıl değişecek? Bu alışkanlıklara uzun zaman sürdürülebilir yanıtları veren marka kim olacak gelin birlikte yanıt bulmaya çalışalım. Öncelikle daha çok kamera ile aracı her yerinde gözümüz olacak. Ses dokunmatik ekranlardan daha geçerli bir arayüz haline gelirken yapay zeka teknolojisi en büyük yardımcımız olacak. Bu kadar önemli bir deneyimi uçtanuca yaşamak için güvenli bir cihaz kimliğine blok zinciri teknolojisine ihtiyacımız olacak. Tüm bunları yaparken sadece Türkiye, Çin veya ABD için araç tasarlayan hiçbir marka başarılı olamaz. Üst düzey bir kullanıcı deneyimi tasarlamak istiyorsanız, giriş segment değil, premium segment araca odaklanmanız şart. Sıfırdan elektrikli otomobil tasarlayan Tesla, BYD, Xiaomi gibi markalar işe otomobil bilgisayarı tasarlayarak başlamış. Bu konuda en deneyimli şirket Tesla, büyük ölçek yakalayanlardan biri de BYD. Togg'un kendisini öncelikle teknoloji şirketiyiz diye konumlamasının sebebi otomobil bilgisayarı, akıllı cihaz tasarlayan bir vizyonunun olması. İşte bu yönüyle bakıldığında Togg kullanan biri kolay kolay başka elektrikli araca alışamaz. Siz Togg'u sürünce sadece sürüş değil, aracı paylaştığınız ailenizle farklı bir deneyim yaşıyorsunuz. Üstelik yolun daha başındayız. 5G, yapay zeka, uygulama ekosistemi ve kullanıcı verileri birleştikçe SES yeni arayüz olunca yaşanacak. O noktaya en yakın olan platform sadece otomobil değil, bir çok akıllı araçta başarılı olmanın yolu açılacak.
VİZYONUN KARŞILIĞI YAZILIM
Bu değişime ayak uydurmak için şirketinizde yapay zekadan bulut bilişime, 5G'den blok zinciri teknolojisine, otonom sürüşten enerji ve batarya teknolojisine hakim insan kaynağına sahip olmalısınız. Togg, araç paylaşımı, enerji yönetimi ve veri analitiği gibi hizmetlerle bir mobilite ekosistemi kurmayı hedefliyor. Bu, araçların yalnızca bir bilgisayar gibi çalışmasını değil, aynı zamanda diğer cihazlarla uyumlu bir şekilde çalışarak kullanıcıların hayatını kolaylaştırmasını sağlıyor. 25 yıl önce PC Magazine Dergisi Yayın Koordinatörü olarak görev yaparken, deneyimli test editörümüz sevgili Niso Levitas tek tek her parçanın tanımını yapardı. Karşımızda ne var ve bize ne yapmak istemişler derdi. Togg akıllı cihaz üretirken, tüketici elektroniğinden yapay zeka ve makine öğrenmesine, enerji tüketiminden bulut teknolojisine, blok zinciri teknolojisine her detayla ilgilenen bir şirket kuruyorsunuz. Hepsini üretmeyecek ama kritik olanları üretmeseniz bile tasarlayacak zekaları buluşturmak zorundasınız. Togg'un vizyonunu destekleyecek insan kaynağı var mı buna bakalım.
Yolun daha başındayız
Togg, Tesla, Xiaomi, NIO ve BYD gibi markalarda olduğu gibi, bir mobilite ekosistemi kurma ve araçlarını akıllı cihazlar olarak konumlandırma vizyonunu paylaşıyor. İşlemci tarafında Qualcomm ve mobilite platformunda Trumore ile teknoloji standartlarını yüksek tutmayı hedefliyor. Bu strateji, Togg'un global mobilite pazarında rekabet gücünü artırmasını sağlayabilir. Togg daha en başta işlemci olarak Qualcomm Snapdragon Digital Chassis'i seçerken tüketici elektroniği tercihini belli etti. Togg'un araçlarında, özellikle bağlantı, yapay zeka ve bilgi-eğlence sistemleri için Qualcomm işlemciler kullanılıyor. Snapdragon Digital Chassis, otomobilin bir "akıllı cihaz" olarak çalışmasını sağlayan güçlü bir platform olmasını sağlıyor. 5G bağlantı desteği, yüksek performanslı yapay zeka işleme yeteneği, gelişmiş İşte Trumore Platformu tüm bu tercihlerin üzerine konumlandı. Bu platform, araçla bağlantılı dijital servisleri, yani rota planlama, enerji yönetimi, araç paylaşımı gibi deneyimleri oluşturuyor. Şarj yönetimi ve enerji paylaşımı, araçtan toplanan verilerle kişiselleştirilmiş kullanıcı deneyimi, Dijital Cüzdan üzerinden Blockchain tabanlı ödeme çözümleriyle entegre oluyor.
Geleceğin otomobilinin direksiyonunda kim oturacak?
Geleceğin otomobil deneyimini kim daha iyi tasarlayıp nefesi yetecek şekilde sunarsa, direksiyonda o şirketler olacak. Otomotiv devlerinin önünde iki müşteri deneyimi hikayesi var! İlki kolay, ikincisi zorlu yol. İlki telefon dostu olup teknoloji şirketlerine rakip olmamak . Müşteri sorunsuz telefonunu bağlasın; eğlence, navigasyon sistemine kavuşsun diye düşünen otomotiv devleri bugünü kurtarma derdinde. Yani 'kaybedeceğimiz savaşa girmeyiz' diyen otomotiv dünyasının anlı şanlı profesyonelleri. Çünkü onlar geleceği tasarlayan değil, yatırımcının bugün baktığı verilere oynayan profesyoneller. Eğer telefon dostu olursanız, kullanıcınızı memnun edersiniz ancak akıllı cihazın da müşteri deneyiminden kaçmış oluyorsunuz. Güncellemelerde Google, Apple, Amazon gibi devlerin bağımlısı oluyorsunuz. Üstelik verilerin asıl sahibi de telefonun sahibi oluyo.r İkinci ise başta zor yolu deneyip kullanıcı deneyiminin ve verlierin asıl sahibi olup uzun vadeli bakmak. Ancak yeni bir misyonu da yükleniyorsunuz; teknoloji şirketi olup geleceği tasarlayanlar arasında yer almak! İşte Togg bu aşamada bir vizyonla risk alıyor. Kolaya kaçmıyor. Kullanıcı güncellemelerine bakmanın geleceğe uzanan zorlu yolculuk olduğunu biliyor. Kullanıcılar bazen ne istediğini söyleyemez, veriler size eğip bükmeden söyler. Geleceğin mobilite platformu verileri okumayı ve güncellemelerle hızlı yanıt vermeyi bilmek zorunda.
Akıllı aracın deneyim yolculuğu uygulamalardan geçiyor
Togg'un yalnızca araç üretmekle kalmayıp, dijital teknolojiler, bağlantılı cihazlar ve veri odaklı hizmetlerle yeni nesil mobilite çözümleri geliştirme hedefini içeriyor. Bunun için yeni nesil teknolojiler kadar enerji ve mobilite alanında çözüme odaklanması gerekecek. Bunun meyvelerini toplayacağı kapının adı da Trumore, Trugo gibi uygulamalar var. Cihazın nerede olduğunu, anahtarını, şarj durumunu, lastiklerin durumunu kısacası araçla ilgili her şeyi takip ederek harekete geçireceğim yerin kalbi Trumore. İşte bu yüzden Trumore deneyimi olmadan eksik kalır demiştik. Togg ile 10 günlük deneyimi Trumore kullanmadan yapamazdım. Teknoloji editörü olarak 17 yıl önce bir cihazla tanıştığımda sadece teknoloji kıyaslamasının ne kadar dar bir bakış açısı olduğunu iPhone ile tanıştığımızda yaşadım. Hatta o dönemi 'teknoloji editörünün yediği kullanıcı deneyimi dayağı' olarak, 10 yıldır sunum haline getirdim anlatıyorum. Akıllı cihazla ilgili her türlü yeni alışkanlığı ve deneyimi ancak bir mobil uygulama olarak kurabilirsiniz. Şirket, yalnızca bir otomobil üreticisi değil, aynı zamanda bir mobilite ekosistemi sağlayıcısı olarak kendini konumlandırıyor. Şimdi akıllı aracın deneyim yolculuğu da uygulamalardan geçiyor.
Müşteri odaklı yaklaşım ve kullanıcı deneyimi
Togg, araçlarını bir "akıllı cihaz" olarak tanımlıyor. Bu yaklaşım, otomobillerin yalnızca taşıma aracı değil, aynı zamanda entegre bir dijital yaşam platformu olarak görülmesini sağlıyor. Öncelikle bu akıllı cihaz yaklaşımı kaliteli yazılımcı ister. Eğer iddialı bir hedef yoksa en kaliteli yazılımcıları bulamazsın. Bunun için şirket baştan kendisini teknoloji şirketi olarak konumlamalıydı. Bugünü en iyi tanımlayan şirketlerden biri Sun Microsystems CEO'su Scot Maccinelly: Network is the computer. Ancak şirketin nefesi yetmedi. O zaman doğru adımları herkes az çok görür ama öncelikleri doğru belirleyemeyebilir veya doğru zamanlama olmayabilir. Yeni nesil teknolojiler olmadan akıllı cihaz ekosistemi inşa edemezsiniz. Togg'un araç içi yazılım sistemleri, nesnelerin interneti (IoT), bulut bilişim, ve 5G gibi teknolojilerle uyumlu bir yapıda geliştiriliyor. Bu da aracın sürekli çevrimiçi olmasını ve farklı dijital platformlarla veri alışverişi yapabilmesini mümkün kılıyor. Togg'un dijital kokpiti, yapay zeka destekli sistemlerle kullanıcı deneyimini kişiselleştirmeye odaklanıyor.
Cep Magnet internet keyfini avucunuza taşıyor
Türk Telekom, 4.5G'li taşınabilir modemi Cep Magnet ile ev rahatlığında interneti müşterilerinin gittiği her yere taşırken, Cep Magnet ile Türk Telekomluların tatil dönemlerinde artan mobil internet ihtiyacına da cevap veriyor. Türk Telekom, müşterilerine 4.5G bağlantısının olduğu her yerde bol GB'lı ve yüksek hızlı mobil internet deneyimleme olanağı sağlıyor. Ayrıca Cep Magnet Paketleriyle yaz döneminde artan mobil internet ihtiyacına çözüm sunuyor. Cep Magnet ile Türk Telekom mobil müşterileri 4.5G hızındaki interneti gittikleri her yerde kullanma imkânı elde ediyor ve 16 farklı cihazın bağlanabildiği 4.5G'li taşınabilir modeme özel yüksek kotalı paketlerden sevdikleriyle beraber faydalanabiliyor. Türk Telekomlular, Cep Magnet Paketlerinin yanında taşınabilir modem de satın alabiliyor. Modem sahibi olan Türk Telekomlular ise sadece paket satın alarak hizmetten yararlanabiliyor. Türk Telekomlular diledikleri her yere modemi götürerek ev interneti hızında internet kullanabiliyor. Cep Magnet tarifeleri ile dilediğiniz yerden internete bağlanmanın keyfini çıkartın ; dilediğiniz zaman özgürce bilgisayarınızdan, tabletinizden, telefonunuzdan ya da aynı anda birden fazla cihazınızdan da internete erişebilirsiniz.