Adını; Atina yakınlarındaki Akademeia adlı zeytinlikten alan Akademi kavramı, yaklaşık 2 bin 500 yıllık evrimi boyunca yükseköğrenim kurumu işleviyle varlığını sürdürmekle de kalmadı, her yüzyılda gelişip zenginleşerek kurumsallaştı.
İstihbaratın, kelimenin İngilizcedeki karşılığının çift anlamlılığından mülhem (hem zekâ, hem istihbarat) akademik boyutları derinleştirilmesi gereken bir iş olduğunu yıllardır savunurum.
Milli İstihbarat Teşkilatı Akademisi'nin kurulmasını da içeren YÖK kanun teklifinin AK Parti tarafından perşembe günü itibarıyla Meclis'e sunulmuş olması istihbaratın entelektüel yönünün derinleşmesi adına sevindiricidir.
Bundan böyle üniversitelerde, akademide işte bu statüyle bulunanlar; tıpta, dolayısıyla medikal istihbaratta, ekonomi alanında ihtisas yapmış olanlar ekonomik istihbaratta, sosyoloji ihtisası olanlar toplumsal istihbaratta, matematikle iştigal edenler yapay zekâ ve kuantum eksenli istihbarat araştırmalarında, uluslararası ilişkiler uzmanları diplomatik istihbaratta görev alabilecek.
Vaktiyle MİT'te görev yapmış akademisyen Doç. Dr. Burak Darıcılı, bu yeni, önemli gelişmeyi en iyi analiz edecek isimlerden biri. Darıcılı, "MİT bünyesinde iç eğitimler için istifade edilen İstihbarat Akademisi'ni gerçek bir akademik organizasyona dönüştürme niyeti hep vardı. Bu artık gerçekleşiyor. Bence çok isabetli bir karar. Bu yapının kurulmasıyla yerli istihbarat literatürü de süratle oluşturulacaktır" yorumunu yapıyor.
YERLİ İSTİHBARAT KÜLLİYATI OLUŞUYOR
Darıcılı, akademinin yerli istihbarat külliyatının oluşmaya başlamasına öncülük edeceğini de söylüyor. Külliyatın oluşmaya başladığını söyleyebiliriz. Bu alanda yapılmış sınırlı sayıda kıymetli çalışma var. Ancak sayılarının artması gerekir. Hem niceliksel, hem de niteliksel sıçrama yapmamız gereken alanların başında geliyor istihbarat külliyatının oluşması.
MİT Akademisi'nde, ikinci cildi de gelecek olan son kitabım MİT Efsanesi'nden de yararlanılacağını öğrendim. Bu da beni, 28 yıldır istihbarat üzerine çalışan bir gazeteci olarak onore etti.
Türkiye'de yazılmamış bir istihbarat literatürü mevcut aslında. Ama genel anlamıyla akademide, yani üniversite ve kütüphanelerde değil, MİT'in arşivinde duruyor. Zaten büyük oranda öyle de olması gerekiyor. Ama sahada yapılmış spesifik operasyonların MİT Akademisi'nde öğrencilere anlatılması bile başlı başına bir eğitim olur. MİT'in 2021'de gerçekleştiği Mossad'a yönelik kontr/ espiyonaj operasyonunun ayrıntıları film gibi mesela. Al Jazeera, aralarında benim de bulunduğum uzmanlarla bu konuda röportaj yaptı ve bir belgesel yayınladı.
İstihbarat alanındaki bütün önemli gelişmelerin; yani günümüzün ekonomik, siyasi, sosyolojik, medikal ve askeri gelişmelerinin bundan böyle akademik bir çerçevede ele alınıp değerlendirilecek olması bu yeni yasa sayesinde mümkün olabilecek. Yasa; hem yeni yetişen istihbaratçıların disiplinler arası bir bakışla eğitilmesine vesile olacak, hem de farklı uzmanlıkları olan insanları bir araya getireceği için istihbarat teşkilatının bilgi üretme potansiyeli de artacak.
Bilgi, zamanımızın en büyük gücüdür; değerler hiyerarşisinde her zaman paradan üstündür. Paranın genel geçer akçe olduğu günümüzde bile hâlâ bir numaralı güçtür.
MİT'in bilgi kapasitesinin artışı, ülkemizin gücünü artırdığı için bu alandaki her yeni, önemli gelişme beni ziyadesiyle heyecanlandırıyor. MİT Akademisi'ni dışarıdan, açık kaynaklardan da olsa takip etmeye çalışın. Yeni şeyler öğreneceğinize eminim.