SABAH gazetesinin 10 Ağustos 2013 Cumartesi günkü manşeti: İki Pilotumuza Beyrut'ta Tuzak. Pilotlarımızın kaçırılmasını anlatıyor. Kendilerine ve ailelerine 'geçmiş olsun' diyor, bir an önce kurtarılmalarını diliyoruz.
İlk sayfadaki haberde iki ara başlık var. İkincisi: "9 Şii Hacıyı Kurtarın". Tırnak içerisinde yazılmış. Kaçıranların, pilotlarımızı serbest bırakmak için öne sürdüğü şart buymuş.
Bu konuyla ilgilenme nedenimiz başlıktaki 'Şii hacı' ibaresine gelen itiraz.
'Vahim bir hata'
Kim bu '9 Şii Hacı'?
Şam'da Seyyide Zeyneb türbesi var. İslam Peygamberi Hazreti Muhammed'in torunu, Hazreti Hüseyin'in kardeşi. Geçtiğimiz yıl Lübnan'lı 11 Şii, bu türbeyi ziyaret için Suriye'ye gidiyor. Ve iddiaya göre muhalifler tarafından kaçırılıyorlar. İkisi serbest bırakılıyor. Kalan 9 kişi için Türkiye'nin arabuluculuk yapması bekleniyor.
Kerbela olayını anlatan Aşkın Şehidi ve Aşkın Elçisi romanlarının yazarı Ahmet Turgut'un konuyla ilgili notu şöyle: "Hz.Ali, Hz.Hüseyin veya Seyyide Zeyneb'in türbelerini ziyaret edenler için 'Şii Hacılar' denilmesi vahim bir hata. Birincisi; söz konusu şahsiyetler sadece Şiilerin değil Sünnilerin de mukaddes değerleri. Zira Ehl-i Beyt tüm Müslümanların müştereği. İkincisi; her mezhepten Müslümanlar için hac yeri sadece ve sadece Hicaz'dır."
Türkiye'deki Caferi Lider Selahattin Özgündüz'ün basın danışmanı Kasım Alcan'a ulaştım. Özetle şunları söyledi: "Bu çok yanlış ve incitici bir ifade. Her defasında uyardığımız ve açıklama yaptığımız halde kullanılmaya devam ediliyor. Şiiler de Hac ibadeti için Mekke'ye giderler. Tüm Müslümanların kıblesi de, Kâbesi de birdir. Nasıl ki, İstanbul'daki Eyüp Sultan türbesini ziyaret edenler hacı olmuyorsa Hz. Zeyneb'in türbesini ziyaret edenler de hacı olmaz. Aynı durum diğer Ehl-i Beyt türbeleri için de geçerlidir."
Çeviriye dikkat!
Baktım! Sadece SABAH değil, diğer bazı gazeteler de aynı hatayı yapmış. Bunun birbiriyle bağlantılı iki nedeni var: Kültürel yabancılık ve çeviri hatası.
Haber BBC, Reuters gibi yabancı ajanslardan alınmış. Haberin orijinal metninde 'pilgrim' kelimesi kullanılmış. Hristiyan dünyasında hac mekanları çok ve çeşitlidir. Oysa İslam dünyasında tektir. Bu önemli farka dikkat etmediğinizde 'ziyaretçi' olarak çevirmeniz gereken 'pilgrim' kelimesini 'hacı' olarak çevirebilirsiniz.
Gazetedeki editör arkadaşlarımla görüştüm. Sorun, ajanstan gelen haberi aynı kavramlarla kullanmalarından kaynaklanmış.
Hatamızı tashih ediyor, bütün okurlarımızdan özür diliyoruz.
Not ettik, düzelttik. Nitekim, dünkü SABAH'ta Şii hacılar ibaresi kullanılmadı. Bu tavrımızın örnek olacağını umuyor, bütün medya organlarını, Şii vatandaşlarımızı rencide eden bu tanımlama konusunda duyarlı olmaya davet ediyoruz.