Gazda oyun bitmez! Nabucco perdesi kapandı. Almanya ve Avusturya sanayisini besleyecekti Nabucco. Finansmanı Budapeşte Metrosu kadar değildi. Bağrımıza bastık, sonra da boğduk. Bir ülke gazın sahibi değilse eli kaynak ülkelere mahkûm. Devreye Botaş'ın yüzde 20 hisseyle ortak olduğu TANAP'ı soktuk. BP, Total, Statoil ve Socar'dan oluşan Şahdeniz Konsorsiyumu, yeni hattın Yunanistan, Arnavutluk ve İtalya üzerinden geçmesine karar verdi. Nabucco yerine Trans-Adriyatik Doğalgaz Boru Hattı (TAP) devreye girecek.
Hayırlı olsun.
Doğalgaz marketindeki fiyat oyununda Gazprom'u kızdıracak bir pozisyon alamayacağımız kesin. Konvansiyonel gaz kaynağımız ihtiyacımızın yüzde 10'unu ancak karşılıyor. Gaz oyununu kazanmak için bugüne kadar hep iki kart açtık. Biri, miktar garantisi, diğeri de küçükten büyüğe doğru alınacak fiyat avantajı.
***
Nabucco proje çöplüğüne gömülürken,
Doğu Akdeniz'de
İsrail aldı başını gitti. Bulduğu rezervlerle
bölge dengelerini değiştirmeye hazırlanıyor.
Gazın, Doğu Akdeniz'den AB'ye taşınmasıyla ilgili
mühendisliği ve
ekonomi politiği üzerinde
üç yıldır ders çalışıyor. İlk etapta yılda
6 milyar metreküp gazı taşıma telaşında.
Ama bu hedefe ulaşamayabilir. Acil biçimde
Kıbrıs ve
Mısır kıyılarını devreye sokmaya uğraşıyor. İlk adım geçen hafta atıldı. ABD'li
Noble ve
Delek Enerji, İsrail'le birlikte Güney Kıbrıs'ta
10 milyar dolara sıvılaştırılmış doğalgaz terminali kurmak için
ön anlaşma imzaladı. Bu terminal bir boru hattıyla desteklenecekse Türkiye kesinlikle devreye girer.
Uzmanlar, boru hattının en fazla
2.5 milyar dolara mal olacağını söylüyor. 10 milyar dolara terminal! 2.5 milyar dolara boru hattı! İsrail, neden ilk etapta bu kadar
pahalı bir terminal yatırımını tercih etti?
***
Stratejist
Dursun Yıldız, "Türkiye, Kıbrıs açıklarından çıkarılacak petrol ve doğalgaz için
'nüfusa göre' paylaşım modelini öneriyor. Elde edilecek kârın Kıbrıs'ın iki tarafında da, nüfusa göre paylaştırılmasını istiyor" diyor.
İsrail doğalgazı jeopolitik. Türkiye, "Masada ne var, ne yok" oyun oynuyor. İsrail "Veririm, veremem" arasında gidip geliyor. İki ülke dar alanda kısa paslaşmayı sürdürüyor.
Hedef, ortak politika oluşturmak. Yolculuk kulübün kurallarına ve masada otururken verilen karşılıklı sözlere ne kadar bağlı kalınacağına göre şekillenecek. G. Kıbrıs ve Yunanistan'la hat açan bölgenin pivot ülkesine dikkat!