Gaz oyununun şişman kadını Rusya, henüz şarkısını tamamlamadı. Kartları tek tek açıyor. Bu kez ABD'ye değil, AB'ye karşı... Oyun nasıl biter, taşıma projesi Nabucco yola nasıl devam eder? Hep birlikte göreceğiz.
Dün Kayseri'deydik... Nabucco'da bir yıl önce imzalanması gereken "teknik destek" anlaşması nihayet imzalandı.
Bu anlaşma, Macar halkının tepkisi ve hükümet değişikliği yüzünden ertelenmiş, Nabucco'nun ortağı Macar MOL, ortaklarından izin istemişti.
Avusturya şirketi OMV, Romanya'dan Transgaz, Bulgaristan Enerji Holding, Türkiye'den Botaş ve Alman şirketi RWE bekledi. Nedense seçime üç gün kala imza, Ankara'da değil, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ın seçim bölgesi ve memleketi Kayseri'de atıldı.
***
Nabucco'nun ömrü 50 yıl. Bittiğinde
12-13 milyar euroyu bulacak.
Türkiye, projenin öncüsü. Açıkçası enerji diplomasisini öğreniyoruz. Hem kaynak ülkelerle, hem de tüketici ülkeler arasında mekik dokuyoruz. Sonuçta iş güzel, proje iyi.
Türkiye, 43 maddeli anlaşmanın bazı maddelerini özellikle
vergi muafiyetine uygun davranmadığı için AB tarafından eleştiriliyordu. Maliye, kısa süre önce bu düzenlemeyi yaptı, teknik açıdan da sorun kalmadı.
***
Her şey tamam ama ortada hâlâ gaz yok. Projenin ortakları gaz bulma konusunda sınav verecek. Sözü uzatmayalım. Nabucco'ya doğalgaz üç önemli kaynak ülkeden, "İran, Irak ve Azerbaycan'dan" akacak.
İran, BM ve ABD'nin ambargosu altında. Uluslararası konjonktür izin verdiği sürece pazarlık yapılabilir.
Irak'ta işler hiç mi hiç kolay değil.
Daha önce,
"15 milyar metreküp gaz verebiliriz" diyen Irak Başbakanı
Maliki, nedense ağız değiştirdi... Bu durumu Bakan Taner,
"Irak yeniden yapılanıyor. Hükümet, önce
halkın ihtiyacını karşılamak istiyor.
Sonra
elektrik üretimi için gaz verecek.. Geri kalanı da
ihraç edecek. Irak gazının akması
6-7 yılı bulabilir" diye özetliyor.
Ardından da en kritik cümleyi söylüyor: "Nabucco, yalnız Irak gazına güvenerek yola çıkamaz!"
***
Türkiye ne yapsın?
Irak ile kart açmaya devam ediyor. Bağdat, Ankara, Erbil hattında çevrilen top hafife alınmamalı...
Eğer Türkiye, yılın sonuna kadar Irak'taki Kürt Bölgesi'nden gelecek gazı Nabucco'ya bağlayabilirse, sekiz yıldır süren bu hikâye güzel biter. Çünkü Azeri gazının Nabucco'ya bağlanması imkânsız görünüyor!
AB, Rusya, Azerbaycan ve geri planda ABD çalışıyor.
Brüksel- Bakü- Moskova- Washington hattı
'Şahdeniz Faz II' dediğimiz Azeri gazını Güney koridora bağlayacak hattın iki aktörü sayılan
Yunanistan ve
İtalya üzerine hesapları çoktan yaptı.
16 milyar metreküp gazın akacağı Şahdeniz Faz II'deki
8 milyar metreküp gazı Güney Akım'a verecek kontratlar hazırlandı.
Bize de Irak doğalgazından başka çıkış yolu kalmadı.
***
Sinek küçük mide bulandırır... Bu iş o misal!
Geçen hafta Bağdat'ta önemli bir gelişme oldu. Bağdat, AB'nin Enerji Komiseri
Günther Oettinger'den Irak doğalgazının Irak'ın batısından yani
Suriye üzerinden Türkiye ve Avrupa'ya ulaşmasını istedi.
Niye?
Birileri bu kez Erbil'i by-pass etmek istiyor.
Tahran-Bağdat hattına dikkat!!!