Sanofi Pasteur'un "Marcy I'Etoile" üretim binasında sessizlik hakim.
Ciddi bir planlama yapılıyor. Fransa, ABD, Kanada üretim merkezleri dahil toplam 8 bin 500 çalışan yoğun bir biçimde 'Pandemic' hazırlığını sürdürüyor.
Diyeceksiniz ki, "Bu Pandemic, neyin nesi?"
Biz de yeni öğrendik.
Pandemic, "Dünyayı bekleyen büyük salgın" demekmiş. G-8 ülkeleri, Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler, ilaç üreticileri ile Sanofi Pasteur, 'büyük salgına karşı' birlikte planlar geliştiriyor. 50 ülke ile planlama yapılmış.
Aman ha!
Sakın yanlış anlaşılmasın.
Niyetimiz, ortalığa korku salmak değil. Sağlık ekonomisi ve gelecekle ilgili edindiğimiz bilgileri sizinle paylaşmak. Görüyoruz ki, büyük salgınlar insanlara büyük sorumluluk yüklüyor. İşte Türkiye'nin 2005 yılı Kasım ayında tanıştığı 'Kuş Gribi' de Pandemic için önemli bir veri olarak karşımıza çıkıyor.

Sıkı denetim
Sanofi Pasteur'un şirket merkezi Fransa'nın Orly şehrinde.
Burası dünyanın sadece aşı üreten tek şirketi. Başta grip olmak üzere yılda 1 milyon doz aşı satıyor. Şirket, sıkı bir Fransız ulusalcılığı üzerinde kök salmış. Sanofi Pasteur'e öyle elinizi kolunuzu sallayarak giremiyorsunuz. Sanofi Pasteur'un aşı üretim birimlerini görmek, resim çekmek mümkün değil. Çünkü 'biyolojik savaş' en büyük tehdit.
Şirket, çocuk felci, zatürre, HIV virüsü, SARS ve şimdi de kuş gribi aşısı konusunda çalışıyor. Yılın üç ayı üretim yapıyor. Geri kalan 9 ayda ise kalite kontrolü ve gözle denetim yapılıyor. Zaten yeni yapılan bir fabrika, en az 6 yıl boyunca bakteri denetiminden geçiyor. Sonra üretime alınıyor.

ABD stok yapıyor
Sanofi Pasteur, kuş gribi aşısına odaklanmış. Denemeler ikinci safhada. Şirket olası bir salgında AB'den aldığı izin nedeniyle 300 milyon doz kuş gribi aşısı üretebilecek. Bu üretim yeterli mi? Değil. O yüzden şirket, aşı dağıtım işinin Birleşmiş Milletler ile Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmasını istiyor.
Sanofi Pasteur'ün cirosu 2.1 milyar euro. Şirket cirosunun yüzde 15'ini düzenli olarak ARGE'ye ayırıyor. ABD hükümeti kuş gribi konusunda Sanofi Pasteur'un ABD'deki yatırımlarına doğrudan kaynak ayırmış. Şimdiden aşı stoğunu yapıyor.
Açıkçası 225 kuş gribi vakasından 128'i ölümle sonuçlanmış. Ama AB, kuş gribi konusuna doğru dürüst kaynak ayırmamış.

Haydi aşıya
Sanofi Pasteur, sağlık ekonomisini 'halk sağlığı' üzerine oturtmuş. Diyor ki, 'Eğer ülkeler aşı programı yaparlarsa sağlık harcamalarında maliyetler orta vadede aşağı çekilir.' 23.1 katrilyon liraya ulaşmış sosyal güvenlik açığı olan bir ülkede sağlık ekonomisi deyince belki de tartışılması gereken en önemli konu bu. Artık Türkiye'de de grip ve zatürre aşısını SSK ve Bağ-kur karşılıyor. Açıkçası Sağlık Bakanlığı 'Haydi aşıya' diyerek aşıyı teşvik ediyor.
Peki ya kuş gribi?
Sanofi Pasteur, şimdi Afrika'da kuşları gözetliyor. Bir yandan da kuş gribi aşısını üretmek için hergün 1 milyon adet yumurta kırıyor. Açıkçası yumurtlayan tavuk sürüleri kuş gribinin olmazsa olmaz koşulu oluyor.
Yumurta üreticilerine duyurulur!