Sandık yolunda son düzlüğe gelindiğinde bildik bir oyun sergilenir; dövizi çıldırtıp kriz algısı oluşturmak ve bu karmaşada spekülatif kazançlar elde etmek. Daha önce benzer operasyonları hatırlıyorum;
Kur, seçim sandığını ekonomi üzerinden etkilemek için üzerinde oyun kurulan araçlardan biri… 2014'te yerel seçim sürecinde benzer oyun sergilenmiş, dolar kuru açığa alım-satımlar ve manipülasyonlarla 2.06'dan 2.39'a zıplatılarak Merkez'in meşhur 5,5 puanlık faiz darbesi gerçekleştirilmişti.
Kırılgan Beşli söylemini üretenler o dönem Türkiye'yi "cari açık" üzerinden dövüyordu. Bu defa petrolün gerileyen varili cari açığı iyileştirince oyun, yeniden kur üzerine kuruluverdi ve doları 3 liraya tırmandırma planları yapıldı.
Hatırlayın; 2015 Şubat'ındaki Merkez Bankası Para Politikası Kurulu öncesi, faiz fazla düşmesin diye Londra'da Türk Lirası short pozisyonları olağanüstü yüksek düzeye ulaşmış, brokerlar TL borçlanıp dolara geçmişlerdi.
Bu operasyon için 20 milyar liralık fon ayrılmış ve Merkez'e "faizi indirirsen doları çıldırtırız" mesajı iletilmişti. Şimdi bu fon yeniden devreye girdi ama bu defa Merkez'in kararlılığı, bakanlığın tedbirleri sayesinde kazdıkları kuyuya kendileri düşüverdiler.
Merkez Bankası'nın ağustos kur tecrübesi ile aldığı proaktif tedbirler oyuncuların sıkışmasına neden oldu. Dolar kuru piyasalar kapandıktan sonra 5,57'lerden işlem görürken pozisyon kapatmaların da etkisi ile sabah 5,4660'lara kadar geriledi.
Elinde TL olmayanlar, TL'yi açığa satıp dolar almanın maliyetini yüksek ödedi. Londra piyasasında dolar /TL swap faizleri %90 sonra da %200'leri geçti ve %344'lere kadar çıktı. Piyasa oyuncuları yüksek faizlerle TL almak zorunda kaldılar. Spekülatif atakta bulunanlar için TL bulmanın maliyeti ağır oldu.
Merkez Bankası 1 hafta vadeli TL depo karşılığı döviz depo ihalesini açmadı. TCMB'nin USD cinsi zorunlu karşılıklara uygulayacağı gecelik faiz oranı %2 olarak açıklandı. Dolar kuru ağırlıklı olarak gün içerisinde 5,34-5,54 bandından işlem gördü.
Bu arada borsa ve tahvil piyasasında da satış yaparak pozisyonlarını kapatmaya çalıştılar. Özellikle likit olan mali sektör hisselerinde satışların arttığı görüldü.
Benzer atak ağustos ayında gerçekleştiğinde dolar/TL kuru 7,23 seviyesine kadar yükselmişti. Dolar kuru Merkez Bankası'nın etkinliği ile bu defa 5,34 seviyesinde dengelendi.
Netice; sandığa 6 lira ve yukarısı dolar kuru ile gitme oyununa geçit vermedik.