İhracat verileri bu defa Expo2016 Antalya'da duyuruldu. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi, nisanda ihracatta bir düşüş olmasına rağmen ilk 4 ayda miktar bazında ihracatın arttığına dikkat çekiyor: "İhracatımızın gerilemesinde ihracat fiyatlarındaki düşüş etkili oluyor. Ancak, miktar bazında ihracatımızın artıyor olması bizleri sevindiriyor."
Doğrudur. Kurdan ve jeopolitik risklerden dolayı uğradığımız kaybı, miktar kartı ile kapama gayretindeyiz; etkili olmuş fakat yeterli olmamış... Yeterlilik, miktarın yanına (niceliğin) katma değeri daha yüksek ürünleri (niteliği) koymakla mümkün...
İhracattaki başarımızı ciro üzerinden izlediğimiz yıllar çoktan mazi oldu. Şimdi katma değeri gözetiyor, ihracatın kilogram fiyatındaki gelişmeyi izliyoruz. Görünen, iyileşmekle birlikte yükselme hızı hâlâ çok yetersiz. Ben buna ihracat nitelik büyüme hızı diyorum. Geçen yıl 1.5 $ düzeyindeki bu rakam, şimdi daha da gerilere inmiş.
2009'da Küresel Kriz'in vurduğu Avrupa yüzünden göçen ihracatın kurtuluşu, "eksen kaymasında" idi ve bunu başardık. Bugün dünyada gitmediğimiz pazar yok gibi. Ancak o pazarlarda bize şunu soruyorlar: "Daha akıllı malın yok mu? Bu malı senden çok daha ucuza getirenler var artık."
Mademki bu alanda arkamıza alabileceğimiz rüzgâr kalmadı, şimdi bize düşen, yaprak kıpırdamayan bu fırsat denizinde, rüzgâra karşı yelken açmak (orsa) ve bu sayede yol alabilmektir.
Yapabilir miyiz? Tabii ki... Daha önce yaptık, yine yaparız. Fakat sorun, bunu sorun edeceklerimizin derin uykusunda... İhracatın kilogram fiyatını artırmak için her yıl ar-ge'ye harcadığımız 6.5 milyar $ kaynak söz konusu ama...
Bunu sağlayacak sanayi ve üniversite işbirliği nerede? İyiler ittifakıyla çözemeyeceğimiz sorun yok diye yazmıştım dün... İşte size somut iyileşme alanı ve 200 üniversite, 60 teknokent, yüzlerce inovasyon kongresi, 2000'e yakın ar-ge merkezi, neredesiniz? İşini iyi yapanlar neden hâlâ işbirliği yapmıyor, niçin ittifak etmiyorsunuz?