Kapalı, teneke kutu... İçinde tek parça bir "şey" olduğu dışında bilgi yok. Elinize alıyor, evirip çeviriyor, sallıyor, bir bakıma "kulağınızla görmeye" çalışıyorsunuz. Atölyedeki ekip arkadaşlarınızla bulgulardan yola çıkıp "tahmin" geliştiriyorsunuz. Tartışma, kavga ve uzlaşma dahil "gerçeğe ulaşabilmek adına" her yöntemi deniyorsunuz...
Çocukistanbul'un Gizemli Kutular Atölye çalışmasına davetliydim. Yönetici Sibel Çetingöz, çocuklarda bilimsel düşünceyi geliştirmek amacıyla Londra Bilim Müzesi'nin buluşu etkileşimli atölye modelini anlatıyor: "Çocukları bilim insanı olma yönünde teşviki amaçlıyoruz."
Gizemli Kutular atölye çalışması boyunca çocuklar "kutuların içinde ne var?" sorusunun cevaplarını bulmaya çalışırken tartışma, merak etme, kanıt geliştirme, iletişim, dinleme, işbirliği, bakış açılarını genişletme ve hayal gücü gibi bilimsel çalışmanın gerektirdiği süreçleri yaşıyorlar.
Dün atölyede 6 farklı kutuyu "acaba içinde ne var?" diye sallayıp durduk bir grup akademisyen, işadamı, doktor, vs. olarak. Kutuda ne olduğunu bilemedik ama atölye çalışması sonucunda merakımızı nasıl diri tutacağımızı, öneri geliştirirken hangi yöntemleri kullanmamız gerektiği hakkında fikrimiz oluştu.
Proje yöneticilerinden Erdoğan Kahyaoğlu bu öğretim yılında 6 bin öğrenciyi atölyeden yararlandırma hedefleri olduğunu ancak şimdiden 5 bin 200 kayıt aldıklarını söylüyor: "Çocukların bilimi uzak ve ulaşılmaz bir alan olarak değil, kendileri için de bir uğraşı alanı olarak görmelerini amaçlıyoruz."
Projeyi İngiltere'de geliştiren Londra Bilim Müzesi'nden Eğitim Kaynakları Direktörü Karen Davies, 2006'dan beri uyguladıkları Gizemli Kutular programının ilk uluslararası uygulamasını Türkiye'de çocukistanbul ile gerçekleştirdiklerini belirtiyor.
Bilgi Üniversitesi Santral İstanbul mekânını, Eyüp Belediye Başkanı İsmail Kavuncu diğer destekleri sağlamış. T-Bank'tan Dinçer Alpman, Yaşar Grubu'ndan İdil Yiğitbaşı, DuPont Türkiye'den Halide Aydınlık ise sponsor olmuş.
Çeyrek asırdır Türkiye Zekâ Vakfı'nda ülkenin zihinsel kapasitesini geliştirmek için çalışan ekipten biri olarak gördüğüm şu: Ezberlerimiz şükür ki bozuluyor ve çocuklarımızı "meraksızlık tuzağından" çıkarmak için vizyoner insanlarımız harekete geçmiş bulunuyor.
Analar babalar, okul yöneticileri, belediyeler ve nitelikli sosyal sorumluluk projesi arayan şirketlerimiz, bilim insanı açığımızı kapama yönünde böylesi etkinliklere ilgi göstermeli. Bir gün önce katıldığım Savunma Sanayicileri Arama Konferansı'nda bulduğumuz sonuç zaten daha güvenli bir yarının da ancak bunu merak eden insanlarla inşa edilebileceği oldu.
Sahi, kutuların içinde ne vardı?
Merak içindeyim ama artık karar verirken nitelikli fikrim var.