Ekonominin 3'te 1'ini var eden İstanbul, trafiğiyle milli geliri en fazla etkileyen kent... Tıkanan trafik, çalışanların işine, evine varışını, siparişlerin yerine ulaşmasını geciktiriyor. Toplantılar için makul gecikme özrü, 45 dakikayı aşabiliyor. Tıkalı yolda çalışan aracın yakıt gideri ve çevreye saldığı karbon da cabası...
Başkan Kadir Topbaş'ın otomobillerde daha fazla yolcu taşımayı teşvik için 3 yolculu araçların özel şeritli yol kullanmasına izin verileceğini açıklaması, bu açıdan hayati derecede önem kazanıyor.
Bu, aslında İstanbul eşdeğeri metropollerde denenmiş ve bazı kritik arterlerde başarıyla kullanılan pool line uygulamasıdır. Eğer komşunuzu da işe bırakacaksanız, yani arabada en az 3 kişi iseniz, bu şeridi kullanabiliyorsunuz. Böylece İstanbul örneğindeki gibi araç başına 1.2 kişiyle yolda yer kaplama verimsizliğini de önlemiş oluyorsunuz.
Buraya kadar her şey yolunda gibi görünüyor. Dünya örnekleri de bunu söylüyor. Fakat Topbaş'ın bu projesinin başarısı yönünde bazı ek tedbirlere ihtiyaç olduğunu hissediyorum. Şöyle ki; Batı'daki "kurallara uyma" kültürü bizde; "imtiyazlılar hariç" şerhi ile uygulanır. Bu yüzden bırakın Komşu Hattı'nı, güvenlik şeridi dahi, polis, kamu ve toplu ulaşım dahil, zengin ve güçlü olduğu iddiasındakiler tarafından ihlal edilir.
İçinde en az 3 yolcu olmadığı halde bu hattı kullananlara verilecek cezalar "ağır" ve "uygulanıyor" olmak zorundadır.
İmtiyaz, yolcu sayısından gelmeli, zenginlik veya makamın gücünden değil. Batı'da eğer aracınızda 3 yolcu yoksa, pool line'ı kullanmayı "aklınıza dahi" getirmezsiniz.
Komşu Hattı projesinin pilot uygulaması zaten bize kural tanımazlara yönelik alınması gereken ek tedbirleri gösterecek. Vazgeçmemeli, ısrarla denenmeli; zira İstanbul trafiği cari açığı dahi etkileyebiliyor.