Dün, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile ekonomide kapsamlı bir ufuk turu yaptık. Finansal dengelerin Aralık 2021'de kur atağı ile sarsılmak istendiği sırada, Türkiye Ekonomi Modeli'ni ortaya koyan ve "Gözlerimdeki ışıltıya bakın" mesajı ile hafızalara kazınan Bakan Nebati, bu sözünün hâlâ arkasında. Öyle ki görüştüğü yabancı yatırımcıların artık kendisine, seçimden sonra ekonomik programın devamına ilişkin sorular sorduğunu bizlerle paylaşacak kadar da özgüvenli. Ancak, dalgalı ve hatta ters akıntılı denizde maharetin dümendeki kaptanda yani Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'da olduğunu vurgulamayı ihmal etmemek kaydıyla!
Unutmadan, biraz sonra okuyacaklarınızın yanında Sn. Bakan'ın Borsa'daki manipülatif hareketleri, ihracatçının kurlarla ilgili beklentilerini de içeren özel değerlendirmeleri oldu. Sınırlı olarak paylaşmak isterim ki... Borsa'daki istismarcıların yaptıkları yanına kalmıyor. Sadece kura dayalı ihracat artışı senaryosu ise Ankara'da öncelenmiyor.
Gelelim Bakan Nebati'nin değindiği konuların satırbaşlarına...
6. İKTİSAT KONGRESİ: İzmir İktisat Kongresi, 17 Şubat-4 Mart 2023 tarihleri arasında, Cumhurbaşkanımız Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla, "Küresel Ekonomik Güç Olma Yolunda Türkiye Ekonomisi" temasıyla toplanacak. Nebati, pek çok tanınmış akademisyenin katılacağı Kongre'de, 15 ülkeden 30'a yakın önde gelen yabancı iktisatçının da tebliğ sunacağını belirtti ve "21. Yüzyılın, Türkiye yüzyılı olduğuna ilişkin projeksiyona uygun yol haritası çizilecek" dedi.
CHP, OTOPARK YAPMIŞ: Nebati, İzmir İktisat Kongresi'nin, 1923'te ilk toplantının gerçekleştirildiği binada yapılacağını açıkladı. Bu tarihi binanın 1979'da CHP'li belediye tarafından yıktırılarak otoparka dönüştürüldüğünü hatırlatan Nebati, İzmir Valisi Yavuz Selim Köşger'in girişimleriyle binanın aslına uygun olarak yeniden inşa edildiğini bildirdi. "17 Şubat'ta hem Kongre'nin hem de kongre binasının açılışını Sn. Cumhurbaşkanımız ile yapacağız. 100 yıl önce Mustafa Kemal Atatürk döneminde nasılsa Kongre'yi aynısı ile başlatacağız" diye konuştu.
İZMİR BELEDİYESİ'NİN FIRSATÇILIĞI: İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin de bir İzmir İktisat Kongresi organize ettiğini kaydeden Nebati, "Rekabet güzel şey ama ülke ekonomisini yöneten, merkezi hükümet, yani Ankara'dır. Bu bir ulusal program, rekabetten ziyade burada birlikte hareket edilebilirdi. Teklif ettik ama olmadı!" ifadelerini kullandı.
BAY KEMAL'E "ÇETE" TEPKİSİ: CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun, "5'li çete" olarak karalamaya çalıştığı gruplara son 20 yılda 418 milyar dolar haksız kazanç sağlandığı iddialarına tepki gösteren Nebati, şunları söyledi: "Bu beyanlar, 90'lı yıllarda iş dünyasını 'yeşil sermaye' diyerek ötekileştiren zihnin dışa vurumudur. Bu tür ötekileştirmeler ve Türkiye'yi kara para cenneti olarak nitelendirmek doğru değil. Bunlar ülkeye kasten zarar vermek için kullanılan cümlelerdir. Nitelediği kişiler sadece Türkiye'de iş yapmıyorlar, yurtdışında da iş yapıyorlar, bazı illerde (CHP'li) belediyelere de iş yapıyorlar. Bir iş adamı nerede ticaret varsa oraya para kazanmaya gider. İhaleler şeffaf, işlemler şeffaf, ödemeler bankalar üzerinden yapılıyor."
UYUŞTURUCU PARASI İFTİRASI: Nebati, ödemeler dengesi net hata noksan kalemini uyuşturucu parasıyla ile ilişkilendiren Kemal Kılıçdaroğlu'nun söylemine de kayıtsız kalamadı ve şu bilgileri verdi: "Sanki bu ülke kara para aklıyor, uyuşturucu parasıymış gibi ifadeler kullandı. Türkiye Cumhuriyeti'nin muhalefet partisinin genel başkanının söylediği bu ifade kendi ülkesini ilzam eden çok ağır suçlamalardır. Sanki bir tek Türkiye'de net hata noksan varmış gibi bir suçlamada bulundu, gerçekten üzüldüm. Ülkesine azıcık saygı duyan, azıcık seven, milliyetçilik duygusunu yaşatan birisi o ifadeleri kullanmazdı. 2022 verilerine göre ABD'deki net hata noksan 127 milyar dolar, İngiltere'de 69 milyar dolar, Almanya'da 88 milyar dolar. Türkiye'nin net hata noksan kalemi ise 2022'de 21 milyar dolar.
SEÇİM ÖNCESİ EKONOMİYE KONTRATAK RİSKİ: Nebati, Türkiye'nin 20 Aralık 2021'e kadarki döviz kuru ataklarını hak etmediğini, makroekonomik göstergelerin Türkiye'nin o duruma düşmesini gerektirecek bir altyapı sunmadığını hatırlattı ve seçimleri etkileyecek bir ekonomik operasyonu riskini şöyle değerlendirdi: "Türkiye'nin ekonomik temelleri bir operasyona açık değil. Yani, yapılan operasyonların karşılığı olmaz. Biz, ocak ayında dış borçlanmaya çıktık, uluslararası piyasadan 2 milyar 750 milyon dolar aldık. Merkez Bankası rezervlerimiz çok kuvvetli. Sıkıntımız yok. Parasal olarak operasyon çekebilecekleri hiçbir alan kalmadı!"
6'LI MASA'YA ÇAĞRI
Muhalefetin yol haritasına baktığını ve enflasyonu nasıl önleyeceklerine ilişkin reçete görmediğini ifade eden Nebati şu çağrıda bulundu: "Diyorlar ki 'Enflasyonu düşüreceğiz.' Enstrümanlarınız nedir? Faiz artıracak mısınız? Faiz artıracaksanız işsizlik ve kapanan şirket sayısı ne kadar artacak? IMF'den ne kadar borç alacaksınız? Bu döviz girişi, ithalatı nasıl etkileyecek?"
EYT PARASI HAZIR
Nebati, EYT düzenlemesini öngörerek 2023 bütçesinde sıkı tedbirler aldıklarını söyledi ve "Bana, Hazine ve Maliye Bakanı olarak 'bu ödemeyi yapacaksın' dediklerinde benim hazır olmam gerekiyordu. EYT'nin bütçeye maliyetini bu yıl için 255 milyar lira olarak hesapladık, kasada hazır duruyor. Buna KGF kefaletleri dahil değil" dedi.
MEMUR VE EMEKLİ ZAMMINA 270 MİLYAR
Emekli ve memura 1 puanlık iyileştirmenin maliyetinin 19 milyar lira olduğunu açıklayan Nebati, şu hesabı paylaştı: "Bütçeye, 15 puana yakın bir maliyet eklendi ki bu da 270 milyar lira tutuyor. Türkiye'nin bütçesi muktedir bir bütçe. Bu ödemelerin hepsini planladık."
GIDA FİYATLARI SORUNU
Gıda enflasyonuna ilişkin bir soru üzerine, enflasyonun olumsuz etkisine karşı dar ve sabit gelirlilere yönelik ücret artışları yaptıklarını belirten Nebati, "Gıda fiyatlarını artıracak bir gerekçe artık yok. Gübre, mazot fiyatları geçen yılın altında. Personel giderleri hariç diğer kalemlerde artış söz konusu değil. Gıda fiyatlarındaki artışın kontrol edilebileceğini öngörüyoruz" diye konuştu.
Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz
