Birileri içselleştirmekte zorlansa da Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın "Nev'i şahsına münhasır" özellikleri ve öncelikleri var. Eski alışkanlıklarda ısrar ile yeni şartlara uyum arasında kritik kavşağa girmekte olanlara ekonomideki hassas başlıkları kısaca özetlemek faydalı olabilir:
Finansal güvenliği önceleyen ilave adımlar,
Piyasanın "yeni normalini" destekleyecek kararlar,
Dolarizasyonu hızla tersine döndürecek hamlelerin devamı ile 2021 yılı için güçlü "Türkiye Bilançosu" hazırlığı,
Kalkınmada ivmelenmenin artırılması, "ithalat kolaycılığı yerine yerli üretimi, ihracatı, çok yönlü turizmi ve iç talep" dengesini gözeten düzenlemelerin sürdürülmesi,
İstihdam Kalkanı kapsamında işverenin rekabetçiliğini gözeten, aynı anda gençlere yenilikçi iş fırsatları yaratan mikro önlemlerin sahaya yansıtılması,
Dış ticarette dengelenme hedefi için yerel paralarla ticaretin kapsama alanının genişletilmesi, Türkiye aleyhine işleyen mekanizmaların değiştirilmesi,
Türkiye'deki tahvillere uluslararası yatırımcıların erişiminin kolaylaştırılması,
Tasarruf-Yatırım eşitliğinin kurulması için iç tasarrufların artırılması (Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi dahil), alternatif yatırım araçlarının geliştirilmesi, yatırımcı tabanının genişletilmesi.
***
ASO'dan "İkame Para" önerisi
Ankara Sanayi Odası Başkanı Nurettin Özdebir, Kovid19 şartlarında bir öneriyi tartışmaya açıyor. Ve diyor ki...
"Kamunun mal ve hizmet alımlarından kaynaklanan borçları ile firmaların indirilecek KDV'lerine karşılık Hazine'nin, alacaklı firmalara tamamlayıcı bir para aktararak, reel sektörün likiditeye ulaşımını kolaylaştıracağını ve çarpan etkisiyle ekonomik canlanmaya önemli katkı sağlayacağını düşünmekteyiz. Hazine ve Maliye Bakanlığımız ikame para çıkartsa, bu para elektronik olarak şirketlerin banka hesaplarına gönderilse, şirketler de bu sanal parayı, borç ödemede, mal ve hizmet alımlarında 3 ay vadeli çek olarak kullansa, süreç içinde firmaların düzenlediği bu üç ay vadeli çekler birkaç kez el değiştirse, devletimiz en az piyasaya sürdüğü ikame para kadar vergi geliri elde edebilecektir. Kapsamı ve miktarı sınırlı olduğu sürece, olağanüstü dönemlere özgü bu kaydi paranın enflasyona yol açma ihtimali düşüktür!"
***
Barolar ve TÜRMOB örneği
Maliye'nin kıdemli saygın isimlerinden Hasan Basri Aktan, barolarla ilgili yeni model arayışları vesilesiyle dikkate değer bir örneği paylaştı. Üstad, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Ve Yeminli Mali Müşavirler Birliği (TÜRMOB) Kanunu'daki değişikliği hatırlatarak şu bilgiyi verdi:
"TÜRMOB, 2008 yılında oda, birlik delegeliği ile oda ve birlik yönetim-denetim-disiplin kurulu seçimlerinde nisbi temsil sistemine geçti. O tarihlerde de muhalefet şiddetle karşı çıktı, hatta kanunu Anayasa Mahkemesi'ne götürdü. Ancak AYM oybirliği ile itirazı reddedip, yasal düzenlemeyi onayladı. Bu seçim sistemi 12 yıldır sorun çıkmadan TÜRMOB, YMM ve SMMM odaları seçimlerinde uygulanıyor. Hiçbir yönetim zaafı yaşanmadığı gibi açıklık, hesap verilebilirlik ve farklı grupların demokratik temsiline imkan sağlıyor."