Dünkü yazımızda İsrail-Türkiye ilişkilerinin normalleşme sürecinden paralel örgütün çok rahatsız olduğunu belirtmiş ve iki ülke arası ilişkilerin tarihini özetlemeye başlamıştık. Bugün kaldığımız yerden yakın dönemde olanlardan devam edelim...
***
Hatırlayacaksınız Başbakan Erdoğan Mayıs 2005'te İsrail ve Filistin'i ziyaret etmiş, İsrail Başbakanı Ehud Olmert de Şubat 2007'de Türkiye'ye gelmişti. İsrail Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Tzipi Livni Mayıs 2006'da Türkiye'yi, Dışişleri Bakanı Ali Babacan da Ortadoğu bölgesine gerçekleştirdiği ziyaretler kapsamında 7-8 Ekim 2007 tarihlerinde İsrail'i ziyaret etmişti. İsrail Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Ehud Barak, 12-13 Şubat 2008'de Türkiye'yi, Türk Savunma Bakanı Vecdi Gönül 28-30 Ekim 2008'de İsrail'i, İsrail Başbakanı Ehud Olmert 22 Aralık 2008'de Türkiye'yi ziyaret etmişti. Son olarak, İsrail Sanayi, Ticaret ve Çalışma Bakanı Ben- Eliezer 23-24 Kasım 2009'da, Savunma Bakanı Barak ise 17 Ocak 2010'da Türkiye'ye ziyaretlerde bulunmuştu.
***
Zikrettiğim bu iki ziyaretten bu yana iki ülke arasında ilişkiler adeta kopmuştu. Bakan ve üzeri düzeyde karşılıklı ziyaret gerçekleştirilmedi. 31 Mayıs 2010 tarihinde gerçekleşen ve 10 yurttaşımızın şehit olduğu Mavi Marmara saldırısı iki ülke ilişkilerini koparmıştı. Saldırı sonrasında haklı olarak Türkiye'nin Tel Aviv Büyükelçisi Merkez'e çağrıldı. Halihazırda Türkiye İsrail'de Geçici Maslahatgüzar seviyesinde temsil edilmekte...
***
Mavi Marmara saldırısından sonra Türkiye ısrarlı biçimde İsrail Hükümetinden özür dilemesini, kurbanların ailelerine tazminat ödemesini ve Gazze'ye yönelik ablukanın da bir an önce kaldırılmasını talep etti. İsrail'in Türkiye'nin istediği adımları atmaması, 2011 yılında, Türkiye - İsrail diplomatik ilişkilerinin asgari seviyeye indirilmesi; iki ülke arasındaki tüm askeri anlaşmaların askıya alınması ve bu çerçevede yürütülen tüm projelerin durdurulması sonucunu doğurdu.
***
Şimdi gelelim son dönemdeki Türkiyeİsrail fotoğrafına... İsrail Başbakanı Netanyahu, ABD Başkanı Obama'nın İsrail'e gerçekleştirdiği ziyaret sırasında 22 Mart 2013 tarihinde, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ı telefonla arayarak; İsrail tarafından Mavi Marmara saldırısıyla ilgili olarak yürütülen ve bir dizi operasyonel hatanın yapıldığına işaret eden soruşturma ışığında, can kaybına veya yaralanmaya yol açan her türlü hatadan dolayı İsrail adına Türk halkından özür diledi. Başbakan Erdoğan bu özrü Türk halkı adına kabul etti.
***
İsrail, hayatını kaybeden Türk vatandaşlarının ailelerine tazminat ödemeyi de kabul etti. Ayrıca, sivil halkın kullanacağı malların Gazze dahil Filistin topraklarına girişine ilişkin kısıtlamaları esas itibariyle kaldırdığı ve sükunet devam ettiği müddetçe bu durumun da devam edeceğine ilişkin taahhütte bulundu. Bu çerçevede, Netanyahu ve Erdoğan, Filistin topraklarındaki insani durumun iyileştirilmesi için birlikte çalışmaya devam etmek konusunda mutabık kaldılar. Bu gelişme, Türkiye-İsrail ilişkilerinin normalizasyonuna yönelik sürecin ilk ve en önemli adımıdır. Bu bağlamda, İsrail'in attığı adım Türk kamuoyu tarafından da çok olumlu karşılandı.
***
Türkiye-İsrail ilişkilerinin normalleşme sürecini ve önümüzdeki handikapları anlatmaya yarın da devam edeceğim...