Gerçekleştirdiği ticari faaliyet, üretim için hammadde ithalatı yapıyor olması, pazarlama amaçlı yurt dışında katılınacak fuar veya ticaret heyetleri için ve/veya çeşitli uluslararası sertifikasyon ve yazılım bedelleri adına şirketlerimizin, firmalarımızın nakit kaynaklarının bir bölümünü döviz cinsinden tutmalarını anlıyorum. Hatta, uluslararası piyasalardaki parite dalgalanmaları ve yurt içi piyasalardaki döviz kuru dalgalanmalarına karşı, şirketin mali yapısını korumak, hedge etmek için bu bir gereklilik. Ancak, yıl içerisinde yurt dışına yapacağı kişisel seyahatler nedeniyle küçük bir meblağı döviz cinsinden tasarruf etmenin ötesinde, servetinin veya tasarruflarının tümünü döviz cinsinden tutmak ve kurlar dalgaladıkça, bu eğilimi daha iştahlı hale getirmek de nedir?
Hiç, euro-dolar paritesi 1,60 dolardan 1,04 dolara kadar gerilediğinde, euro yeri geldiğinde yüzde 65 değer yitirdiğinde, 'dolar cinsinden fakirleştim' diyen, 1999 öncesi parasını franktan, marktan dolara koşa koşa döndüren bir Avrupalı hiç gördünüz mü? 2000 yılında Arjantin'de yabancı para cinsinden mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 64.7'ydi ve Arjantin'i büyük bir krize sürükleyen tetikleyici unsurlardan birisi oldu. Aynı tarihte, Meksika'da oranın sadece yüzde 4.9 olduğuna ne demeli? Meksika'da oran halen yüzde 5.3. Sahra-Altı Afrikası'nın yarısında, mevduatlarda dolarizasyon hiç yok; Güney Afrika'da aşırı düşük. IMF'in son araştırması, tüm ülkelerde yabancı para cinsinden mevduatın toplamdaki payının yüzde 20 olduğunu gösteriyor.
Bizde yüzde 50'lere dayanmış olan yabancı para cinsinden mevduatın Asya'daki ortalama oranı yüzde 12, Avrupa'da yüzde 25, Latin Amerika'da bile yüzde 30. Bir ülkenin vatandaşlarının yabancı para cinsinden mevduata aşırı ilgisi ülke ekonomisi için 'hiç bitmeyen enflasyon' anlamına gelir. Enflasyonla mücadelenin 'önce' bizden başladığını yeterince kanıksayarak, Türk Liramızı ne kadar sahiplenirsek, enflasyonla mücadelede o kadar başarılı olur. Ekonomi politikalarıyla ilgili yorumlar yaparken, aynayı biraz da kendimize tutalım.
