Mart, nisan, mayıs... Türkiye'nin salgın nedeniyle evlere kapandığı ilkabaharda, dünyayı sarsan Kovid-19 ile ilgili gelişmelere bakarak çoğumuzda, "Ya üretim tümden durmak zorunda kalırsa, ya hasatlar yapılamazsa ve de dikim, ekim vakti geçirilirse" gibi kaygı ve endişe oluşmuştu. Oysa üretimin direksiyonunda olanlara bir bir söz verdiğimde şahsen gördüm ki her alanda üretim devam etsin diye canla başla bir çaba vardı.
Bugün söz sırası 200'ün üzerinde ürün çeşidi ile meyve suyu pazarının lider markalarından Dimes'in üreticisi Ozan Diren'de. Şu sıralar portakal hasatı bitmek üzere. 20 gün sonra vişne, şeftali ve kayısı hasatı başlayacak. Sadece bu yıl meyve alımı için çiftçilere 145 milyon lira ödeyecek olan Dimes, yüzde 100 sıkma meyve sularının yanı sıra kendilerinin geliştirdiği yerli teknolojilerle katma değeri yüksek 'soğuk kahve, milkshake, smoothie' gibi pazarın yeni yükselen içeceklerini de üreterek 100'den fazla ülkeye ihracat yapıyor. Üstelik bu ihracat pandemi nedeniyle durmak şöyle dursun artarak devam ediyor.
Ozan Diren, Çin'in önemli hava yolu şirketlerinden China Eastern Airlines'a da ihracat yapmaya başladıkları döneme rastlayan pandemi sürecinde, salgın önlemlerini nispeten erken bir dönemde aldıklarını böylece üretimin hiç aksamadığını söylüyor. Türkiye'nin dünya gıda sektöründe belirleyici ülkelerden biri olduğunu anlatan Diren yeni gelişmeleri ise şöyle anlatıyor:
"Biz dünyanın meyve suyu üreticilerine hammadde üreten değil, kendi markamızla bu pazarlarda yer alabilecek konumdayız. Artık tüketiciler de Türk markalarına sıcak bakıyor. Yapılan araştırmalarda eskiden her 100 tüketiciden 10'u yeni ürün denemeye açıkken, şu anda her 100 tüketiciden 60'ının yeni ürün denemeye açık olduğu görülüyor. Şu anda elimizdeki kaynağı markalı ihracata dönüştürmek için büyük bir fırsat var önümüzde."
Ozan Diren'den hijyen dolayısı ile yeni siparişlerin genelde tek kullanımlık küçük ambalajlara döndüğünü öğreniyorum. Bu yıl restoran ve otellerin durumu nedeniyle bu alanda bir küçülme beklediklerini anlatan Diren, "Her şeye rağmen biz nisan sonu koyduğumuz hedefleri tutturduk. İhracatta hedeflerimiz fazlasıyla tuttu. Türkiye özellikle tarım ve tarıma dayalı sanayide stratejik davranırsa bu dönemin kazananı olarak çıkabilir bu krizden" diyor.
Şu sıralar büyük ilgi gören kinin içerikli ürünler de üretmeye başladıklarını anlatan Diren, araştırma ve geliştirmeye büyük önem verdiklerini, soğuk kahvenin makine hesaplarının ve yazılımın geliştirilmesinde bizzat yoğun olarak çalıştığını söylüyor. Öğreniyorum ki Dimes, meyve suyu pazarında Coca-Cola'nın Cappy markasından sonra ikinci konumda. Taze sıkma meyve suyu kategorisinde ise pazar lideri.
"Ev tüketiminde de lideriz" diyen Ozan Diren, bugüne kadar işledikleri meyveler kadar da Anadolu'da meyve ağacı diktiklerini, çiftçiye fidan verdiklerini söylüyor. Özetle Türkiye'nin yerli markalarından Dimes bu yıl yüzde 40'a yakın bir büyüme planlamış ve şu anda pazarın genel olarak küçülmesine rağmen koyduğu hedefe doğru ilerliyor. Bu yıl Dimes'in ihracat hedefi de yüzde 60 büyüme şeklinde.
Ozan Diren'in Ankara'dan tek bir talebi var. O da meyve sularına konan ÖTV'nin kaldırılması. "Doğru bulmuyorum. Fiyat yüksek. Meyveye verilecek destektense ÖTV'nin kaldırılması daha doğru olur" diyor.