Şehir Buluşmaları kapsamında Balıkesir'e yaptığımız ziyarette, duayen sanayici ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu İcra ve Yönetim Kurulu Üyesi Rona Yırcalı'ya ait 1966'da kurulan Best Trafo üretim tesislerini de gezme fırsatı bulduk.
Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Zekai Kafoğlu ile birlikte gittiğimiz Best Trafo'da bizi 4 kuşak, aslında oğullarıyla birlikte artık 5 kuşak Balıkesirli Rona Yırcalı ve oğlu Sinan Yırcalı karşıladı.
Yırcalı Holding çatısı altında kurulan Best Trafo, Türkiye'nin en büyük transformatör üreticisi. Yüzde 80'i Yırcalı Ailesi'ne ait olan şirketin 500'e yakın da küçük ortağı bulunuyor. Balıkesir Ağır Sanayi Bölgesi ve Organize Sanayi Bölgesi'nde 200 bin metrekare açık ve 60 bin metrekare kapalı alanda kurulu tesisin üretiminin üçte ikisi ihracata çalışıyor.
Geçen yıl 200 milyon euro ciroya ulaşan tesisi dolaşırken, İstanbul'un 3. havalimanın trafolarının da üretim sürecinde olduğunu görüyoruz. Sinan Yırcalı, yeni yatırımların ardından üretmeye başladıkları kuru trafoların, boyutları ve yangın güvenliği sağlaması, çevreye duyarlı olması açısından, yüksek binalar, AVM, havaalanı, stadyum gibi inşaatların yanı sıra petrokimya, ilaç ve gıda endüstrileri, demiryolu ve tünel, rüzgâr santralleri gibi altyapı yatırımlarında kullanıldığını söylüyor.Tesiste bir tarafta Karadeniz Holding'in gemi üstü santrallarında kullanılmak üzere hazırlanan trafoları, diğer tarafta Çalık Holding'in Gana'daki yeni yatırımı için hazırlanan trafoların üretim sürecini görüyoruz.
Her trafonun üretildikten sonra teste tabii tutulmasının önemli olması nedeniyle Best Trafo'daki sayısı 5'i bulan dev test laboratuvarlarına ve de 80 mühendisin çalıştığı 2 Ar-Ge merkezine toplamda cirodan yüzde 2.7 pay ayrıldığını öğreniyoruz. Gördüğümüz test laboratuvarları Türkiye'nin en büyük, Avrupa'nın ise ikinci büyük laboratuvarları konumunda. Sinan Yırcalı, "Türkiye genelinde Ar-Ge'ye ayrılan pay yüzde 1, Avrupa Birliği ortalaması ise yüzde 2. Biz Ar-Ge'ye çok önem verdiğimizden çok daha yüksek pay ayırıyoruz" diyor. Yırcalı, ayrıca şirketin 16 tane patent başvurusu olduğunu ve bir tanesinin de AB tarafından onaylandığını söylüyor. Best, geçen yıl TEİAŞ'ın yaptığı tek kalemde en geniş trafo ihalesini de kazanmıştı.
Rona Yırcalı, pek çok sivil toplum kuruluşunda aktif olarak yer alan, şu anda Türk Eğitim Vakfı Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini de yürüten, işlerinden daha çok Türkiye'nin gelişmesine, ilerlemesine kafayı yoran çok değerli bir iş insanı. Yatırımını pekala İstanbul'da büyütebilirdi ama doğup büyüdüğü memleketinin gelişmesine çok daha fazla önem verdi. Trafo yatırımın yanında, enerji, büyükbaş hayvan yemi ve sentetik ambalaj sektörlerinde de yatırım yapan Yırcalı Holding, Balıkesir Yem Sanayi tesislerine ek olarak Tire OSB'de yeni yem üretim fabrikasını da bu yıl hizmete alıyor. Yırcalı'dan toplam portföyünde 180 MW gücünde enerji üretim tesisi olan Karesi Enerji'nin, 100 MW toplam kurulu güce sahip üç adet rüzgar enerjisi santralini Muğla, Antalya ve Hatay'da 2020 yılında faaliyete geçirmeyi planlanladığını da öğreniyoruz.
İşte Anadolu'nun potansiyelini en güzel yansıtan yatırım hikâyelerinden biri. Öyle görünüyor ki yakında Balıkesir'den tarım ve hayvancılığın yanı sıra sanayi yatırımlarıyla çok daha fazla söz etmeye başlayacağız.