2023 yılında enerjideki kurulu gücünü 125 bin mw'ye, elektrik üretiminin de en az yüzde 30'unu güneş, rüzgâr, jeotermal gibi yenilenebilir kaynaklardan elde etmeyi hedefleyen Türkiye, 'Geleceğin Enerjisi' temasıyla kapılarını açan Astana EXPO'da da 'enerjide merkez olma' iddiasını 'doğa ve insan odaklı' yaklaşımıyla ortaya koyuyor.
Önceki gün Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi ile birlikte Astana'ya 24 saatlik bir EXPO ziyareti yaptık. DEİK Türk Kazak İş Konseyi üyesi işadamlarının, milletvekillerinin, gazetecilerin ve sanatçıların da eşlik ettiği seyahatte, ilk durağımız konsept, mimari tasarım ve uygulaması Dream Design Factory (dDf) tarafından gerçekleştirilen, 'Sürdürülebilir Enerji İçin Küresel Sinerji' temasıyla Türkiye Pavyonu oldu. Astana EXPO'da her ülkenin bir milli günü var. Bizim ziyaret yaptığımız 10 Ağustos idi ve EXPO alanı gün boyu süren Türkiye'nin organize ettiği konserler, dans gösterileri ve yemek tadımı gibi etkinliklere sahne oldu. Çilek Kokusu dizisine verdiği şarkılarla meşhur olan ve Kazak kızlarının tüm şarkılarını ezere bildiği Türk pop sanatçısı Buray'ın ve Diriliş dizisinin oyuncularının gördüğü ilgiye Bakan Zeybekçi ile birlikte bizza tanık olduk. Doğal konumuyla dünyanın enerji koridoru konumundaki Türkiye, Astana'da en çok yenilenebilir enerjiye, doğaya, insana saygılı enerji politikasına vurgu yapıyor. Anadolu'nun ilk barajı olan M.Ö. 1250 yılından günümüze kadar gelmeyi ve hala faal olmayı başaran Hitit Barajı'ndan, Piri Reis Haritası'na kadar pek çok sahip olunan zenginliğin son teknolojiyi kullanarak interaktif hale getirildiği Türkiye Pavyon'u Kazak halkının da çok ilgisini çekiyor.
Öğreniyoruz ki en çok ziyaret edilen ve beğenilen pavyonlardan biri Türkiye Pavyonu. dDf'in kurucularından Esra Ekmekçi ve Arhan Kayar ile sohbet ederken öğreniyoruz ki iki ay önce açılan pavyonu 600 bini aşan ziyaretçi gezmiş. Anadolu'nun tarihi değirmenlerinden esinlenerek yapılan giriş kapısı, su sesiyle birlikte ziyaretçileri içeri çeken pavyonda, enerji verimliliğini deneyimleten cam enstalasyonlar, İstanbul'un yeni havalimanı için geliştirilen enerji tasarrufu esaslı son teknolojiler, Türkiye'nin dört bir yanındaki madenlerden özel olarak getirilen 50 ayrı maden cevheri sergileniyor.
Ekonomi Bakanı Zeybekçi de Orta Asya'nın ilk EXPO'su özelliğini taşıyan ve sürdürülebilir bir dünya için de en önemli konu olan 'enerji'ye odaklanan Astana Expo'ya çok önem verdiklerini söylüyor. Kazakistan'ın iddialı olduğu ve 1 milyar doların üzerinde yatırım yaptığı fuarı Bakan Zeybekçi de çok beğendi. Türkiye'nin konumunu ise Zeybekçi'den şöyle dinliyoruz:
"Biz de Türkiye olarak çok iyi hazırlandık. Dünyadaki tüm enerjilerin kesiştiği bir noktadayız. İmkanları değerlendirmek zorundayız. Petrol kuyularımız yok ama enerji koridoruyuz ve biz enerjide bilgi ve teknolojiyi tüketen değil üreten ülke olmak zorundayız. Şişecam'ın ürettiği izolasyonla ilgili bir teknoloji, buluş var. Isıtma ve soğutmada yüzde 70 tasarruf sağlıyor. Yüzde 100 yerli güneş ve rüzgar teknolojilerini üreten bir ülke olmak hedefimiz. Bugünlere 10 bin doları aşan milli gelir, 150 milyar doların üzerine çıkan bir ihracatla geldik ama buraya kadar. Bundan sonrası için kontrol edemediğimiz her şeyin sahibi olmalıyız."
Özetle kapanışına Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da katılacağı EXPO Astana'da enerjideki iddialı hedeflerini ortaya koyan Türkiye dünyaya önemli mesajlar veriyor.