Daha dün iş dünyasının mutlaka yer almak istediği, potansiyeliyle iştah kabartan bir pazar olarak ajandalarda ilk sıraya doğru yükselen bir ülkeydi İran. Bugün ise Suudi Arabistan ile tansiyonu yüksek bir gerilimin baş rol oyuncusu konumuna geldi.
Peki 2015 yılında ülkeye uygulanan ambargonun 2016'nın ilk aylarında kaldırılması beklendiğinden, pek çok uluslararası şirket bir yana, İran'da iş yapma hazırlığına girişen Türk yatırımcılar son gelişmeleri nasıl okuyor ve projelerinde bir değişikliğe gidiyor mu?
Bu soruları yatırım dünyasının önde gelen ismi ÜNLÜ&Co'nun Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Ünlü'ye sordum. Geçen yılın ortalarında yaptığım bir sohbette, "İran'a giriyoruz" demişti ve yapacakları yatırımları bir bir sıralamıştı. O günlerde Farsça konuşan analistleri işe almışlardı bile. Yerel bir ortakla İran'da finans alanında bir şirket kuracaklardı. İran'daki ortaklarının İran borsasına yatırım yapması için çalışmalar yapıyorlar ve iki ülke arasındaki şirket satın almalarında da rol oynamak istiyorlardı.
Mahmut Ünlü'nün yeni gelişmeler sonrası ilk yorumu, "İran'la ilgili planlarımız kısa vadeli değil. Oradaki potansiyel malum. Jeopolitik durum işleri kolaylaştırmıyor ama potansiyeli göz ardı etmememiz lazım" oluyor.
Daha önce de belirledikleri gibi 3 alanda İran'da yatırım planlarının devam ettiğini ve hali hazırda Türk müşterileri için İran'da şirket satın alımında bazı projelere danışmanlık yapmaya devam ettiklerini söylüyor Ünlü.
Ünlü&Ünlü'nün İran'a öncelikle Türk firmalarını, sonra da Avrupalı ve ABD'li firmaları götürme planı var. Yatırımcıların gözü kulağı, ilk yaptırımları kaldırma günü için ocak sonu gibi bir tarih açıklayacak olan ABD'de. Suriye konusunda da çözüm açısından atılacak adımların da gerginliği azaltacağı beklentisi var.
Ünlü, İran Fonu kurmak üzere SPK'dan izin aldıklarını da anlatıyor, "Serbest fon kuruyoruz. Yaptırım kalktıktan sonra yatırım yapar hale gelinecek. Türk yatırımcılardan toplayacağımız kaynakları İran'da yatırıma yönlendireceğiz" diyor.
Oldum olası Türk işadamlarını gözü kara görürüm. Kimse gitmezken Libya gibi hem zor hem güvenli olmayan ülkelerde iş yapmayı başardılar mesela. O nedenle Ortadoğu'daki bu kaos hali yatırımcıları yıldıracağa benzemiyor.
İran'da eninde sonunda bir aracı kurumu satın almayı düşündüklerinden de söz eden Mahmut Ünlü'nün şu sözleri, ne demek istediğimi çok daha iyi anlatıyor galiba:
"İran, bizim gibi ülkeler için bir fırsat. Zaten bu risklerle yaşıyoruz. İran'da gerginlik üst seviyelere tırmanmadıkça, bu ülkede iş yapacak cesaretimiz de var tecrübemiz de... Rakip olacak ülkelerin gelmesinin gecikmesi ise şu anda bir avantaj."