Ömür boyu bizimle beraber olabilmeleri için dişlerimize bakmaya bebeklik yıllarımızdan başlamalıyız. Anne-babaların çocuklarına örnek olması, süt dişleri nasılsa dökülecek diye düşünmemesi ve diş fırçalamanın önemini öğretmesi gerekiyor. Diş hekimliğinde pedodonti bilim dalı, çocuğun doğumdan başlayarak süt dişlerinin tamamının değiştiği 12-14'lü yaşlara kadar uzanan süreçte, süt ve kalıcı dişlerinin korunması ve tedavisi ile ilgilenir. Çocuk diş hekimliğinin birincil amacı, ilk diş çıkmasından itibaren ağız ve diş sağlığının hem çürük, hem de çapraşıklık açısından korunmasıdır.
KORUYUCU VE TEDAVİ EDİCİ
Bu yüzden tedaviler genellikle koruyucu ve tedavi edici olarak ayrılabilir. Bunlar dışında çocuklarda genetik sebeplerden dolayı oluşan diş hastalıkları, kaza sonrası diş kırılmaları gibi tedaviler de çocuk diş hekimliğini ilgilendirir. Çocuk diş hekimliği olarak bilinen pedodonti; doğumdan itibaren daimi dişlenme tamamlanana dek geçen süreçte bebek, çocuk ve genç erişkinlerin ağız ve diş sağlığıyla ilgilenen diş hekimliğinin bir uzmanlık dalıdır.
Çocuk diş hekimliğinin birinci amacı, ortaya çıkmış problemleri tedavi etmekle birlikte, bu sorunların kaynağını bularak oluşmasını engelleyecek önlemleri almaktır. Bu amaçla uygulanan prosedürlere koruyucu diş hekimliği denir. Koruyucu diş hekimliği, beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi, yanlış beslenme alışkanlıklarının düzeltilmesi, ağız ve diş temizliği konusunda eğitim verilmesi, yerel flor ve fissür örtücü gibi dişlere uygulanabilen işlemler ve düzenli kontrolleri içerir.
Sık sık annelerden çocuklarıyla ilgili sorular alıyorum. Bu sorulardan biri de 'Bebeğimin dişlerini temizlemek için ne kullanmalıyım?' sorusu oluyor. Ben de onlara bebekler için tasarlanmış diş fırçalarını öneriyorum. Çünkü diş fırçası, çürümeye yol açabilecek plak bakterileri temizleyecektir. Tercihen bebekler için özel olarak tasarlanmış küçük kafalı, yumuşak kıllı diş fırçası, en az günde bir kez yatmadan önce kullanılmalıdır.
İLK DİŞ CHECK-UP'I NE ZAMAN?
Annelerin ikinci merak ettiği şey ise 'Çocuğumu check-up için ne zaman diş hekimine götürmeliyim?' sorusu oluyor. Diş problemlerini önlemek için, çocuğunuzu, ilk diş ortaya çıktığında veya ilk doğum gününden sonra pediatrik diş hekimi görmelidir. Birincil veya bebek dişleri birçok nedenden dolayı önemlidir. Sadece çocukların açıkça konuşmasına ve doğal olarak çiğnemesine yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda daimi dişlerin patlamaya hazır olduklarında izleyebilecekleri bir yol oluşturmasına da yardımcı olurlar.
İLK DİŞ MACUNU 3 YAŞINDA
İşte annelerden gelen diğer sorular ve yanıtları:
Çocuğumun diş ağrısı varsa ne yapmalıyım?
İlk önce, tahriş olmuş bölgeyi ılık tuzlu suyla durulayın ve şişmişse yüze soğuk kompres uygulayın. Aspirini dişlere veya diş etlerine yerleştirmek yerine, çocuğa hekiminizin önerdiği herhangi bir ağrı kesici verin. Son olarak, mümkün olan en kısa zamanda bir diş hekimine götürün.
Çocuğun dişleri için emzik alışkanlıkları zararlı mıdır?
Başparmak ve emzik emme alışkanlıkları genellikle çok uzun süre devam ederse sadece bir sorun haline gelir. Çocukların çoğu bu alışkanlıkları kendi başlarına durdurur. Ancak hâlâ 3 yaşından sonra başparmaklarını veya parmaklarını emiyorlarsa, pediatrik diş hekiminiz tarafından bir ağız apareti önerilebilir.
Diş macununu ne zaman kullanmaya başlamalıyız?
Diş macunu kullanmaya ne kadar erken başlarsanız o kadar iyidir. Doğumdan başlayarak, çocuğunuzun diş etlerini yumuşak bir bebek diş fırçası veya bez ve suyla temizleyin. Dişler günde iki kez fırçalanmalı ve yumuşak, yaşlarına uygun büyüklükte bir diş fırçası kullanılmalıdır. Çocuklar 3-6 yaşlarında olduklarında, bezelye büyüklüğünde macun, çocuğunuzun diş fırçalamasını yapmalı veya yardımcı olunmalıdır. Küçük çocukların, dişlerini etkili bir şekilde fırçalama becerisine sahip olmadıklarını unutmayın. Çocuklar tükürdükten sonra aşırı diş macunu yutmamalıdır.
Çocuğumun daimi dişi, kaza sonucu yerinden çıkıp düşerse ne yapmalıyım?
Yapılacak en önemli şey sakin kalmaktır. Önce dişi bulun. Kökten ziyade taç tarafından tutun ve sokete yeniden yerleştirmeye çalışın. Bu mümkün değilse, dişi bir bardak süt içine koyun ve çocuğunuzla bardağı hemen pediatrik dişçiye götürün.
Diş röntgenleri ne kadar güvenli?
Diş röntgenlerinde çok az risk vardır. Pediatrik diş hekimleri, çocukların maruz kaldığı radyasyon miktarını sınırlamaya özellikle dikkat ederler. Kurşun önlükler ve yüksek hızlı film, güvenliği sağlamak ve radyasyon miktarını en aza indirmek için kullanılır.