Gazeteci arkadaşım Fuat Uğur, kimliğinin farkında olan bir Çerkez'dir. İlk önceleri yadırgamıştım. Hani, biz de Rumeliliyiz, biraz övünürüz ama farklı bir kültürden, örf adetten söz etmeyiz. "Osmanlı'nın mirasçılarıyız" der geçeriz. Çerkezleri, Türk etnik kimliği içinde asimile olmuş bir topluluk diye hep düşünürdüm; öyle değilmiş. Tabii büyük çoğunluktan söz etmiyorum. Birkaç grup, çeşitli dernekler altında, kültürlerini, dillerini kaybetmeme davası güdüyor. Geçtiğimiz hafta, Fuat Uğur'un aracılığıyla bir toplantılarına katıldım ve çok etkilendim. Ayrılıkçılığa prim vermeyen taleplerini de haklı buldum.
Demokrasi İçin Çerkez Girişimi'nin bir araya getirdiği insanlarla karşılaştım. "Demokratik devlet güneş gibidir: Işığını verirken çiçek ayırmaz" diyorlardı.
Önce sohbet ettik; sonra Çerkez peyniri ikram ettiler; kitaplar hediye ettiler. Fuat Uğur, beni Çerkez şarkılarının söylendiği çok özel bir lokantaya davet etti... Bazı kaşların yukarıya kalktığını görür gibi oluyorum: "Vay bölücüler vay..."
Adigeler, Abhazlar, Ubıhlar, kendilerini Çerkez üst kimliği ile tanımlıyor. 1864, Kafkas-Rus savaşından başlayarak, topraklarından koparılıp, sürgüne gönderilen insanların, Türkiye, anavatanı olmuş; göç dalgası, sadece 19. asırda değil, 20. asırda da sürmüş. Öyle ki Kuzey Kafkasya halkının % 90'ı sürgünde. Bir diyaspora düşünün... Dışarıda yaşayan nüfus, Kuzey Kafkasya'da kalanlardan daha kalabalık. Onların, dillerini, kültürlerini, folklorlarını korumak, bu açıdan da önem taşımıyor mu?
Atılan adımlar da var. Meselâ, Çerkezlerin kalabalık olduğu kentlerden ikisinde, Samsun ve Kayseri'deki 19 Mayıs ve Erciyes üniversitelerinde, "Kafkas Dilleri ve Edebiyatı" adı altında bir enstitü kurulması için hazırlıklar başladı. İlk etapta, Adige dili bölümünün açılması planlanıyor. Zaman içinde Abhaz, Çeçen, Oset, Dağıstan dili bölümlerinin de hizmete gireceği söyleniyor. "Eyvah... Türkiye Yugoslavyalaşıyor mu?" diye düşünebilirsiniz. Aksine, zenginliklerinin farkına varıyor. Not: Daha geniş bilgi için, Kafkas Kültür Merkezi- Üsküdar. Telefon: 0216/481 06 77.

***

Tayyip Erdoğan, yazarları Açılım'dan bahsetmek için bir araya topladı. Acaba, birbirinden güzel kitapları olan Çerkez kökenli yazar Hulusi Üstün de davetli miydi? Kendi bölgesinin insanlarının hikâyelerini büyük ustalıkla anlatan Hulusi Üstün'ün "Burası Çeçen Komitesi", "Gurbetten Çerkez Hikâyeleri" gibi Kafkas Vakfı Yayınları arasından çıkmış kitapları mevcut.