Obama, mesajı doğru almış. Bir önceki yönetim, Türkiye'den "Ilımlı İslâm" diye bahsettikçe, herkesin tüyleri diken diken oluyordu. Zaten, Tayyip Erdoğan bu tanımı kabul etmiyordu; benimsemiyordu. Muhalefet ise, ABD'nin, laik hassasiyetleri bir kenara ittiğini, Tayyip Erdoğan ile birlikte Türkiye'de neredeyse bir İslâmi yönetim kurup, Ortadoğu'yu bu vasıtayla şekillendirmeyi düşündüğünü ileri sürüyordu. "Ilımlı İslâm" sözüyle ne İsa'ya, ne Musa'ya yarandılar. Aksine, bütün kesimlerde tepki ve tedirginlik yarattılar.
Obama, "Ilımlı İslâm" yerine, "laik cumhuriyet" vurgusu yapıyor; Anıtkabir'deki defterde de, Atatürk vizyonuna duyduğu hayranlığı dile getirdi: "Vizyonu, kararlılığı ve cesaretiyle Türkiye Cumhuriyeti'ni demokrasiye yönelten ve mirası tüm dünyaya kuşaklar boyunca ilham vermeye devam eden Mustafa Kemal Atatürk'e saygılarımı sunmak, benim için bir onurdur" dedi.
Türkiye'de ancak bir avuç insanın Atatürk alerjisi olduğu düşünüldüğünde, bu cümleler, sağcı, solcu, dindar, ultra laik, herkesi memnun etmiştir. Türkiye'de zaten rejimin esasına dair bir kavga mevcut değil. Tartışma, potansiyel tehditler ve faraziyeler üzerinden yürütülüyor. Yoksa hemen herkes, Türkiye'nin laik, demokratik, sosyal bir hukuk devleti olması gerektiği konusunda mutabık. Büyük çoğunluk, İslâmiyet'e saygılı; gene büyük çoğunluk, Atatürk'e sahip çıkıyor. Buna mukabil, kimileri, din kullanılarak laik devletin sağladığı özgürlüklere müdahale edilebilir kaygısını taşıyor; kimileri de, Atatürk ilkelerini devletin resmi ideolojisi haline getirenler, din ve vicdan özgürlüğünü ortadan kaldırdı kanaatinde. ABD'nin "Ilımlı İslâm" sözünü kullanması, yangına körükle gitmek gibiydi; onu taraf haline getiriyor, endişeleri daha da derinleştiriyordu. Barack Obama, bir yandan Atatürk vizyonunu yücelterek, bir yandan da, inançlara saygılı laiklik kavramını vurgulayarak, dengeli bir yaklaşım sergiledi.

***
Obama, hem Atatürk vizyonundan, hem inançlara saygılı laiklikten söz ederek, tarafları memnun edecek dengeli bir yaklaşım sergiledi.