Artık hepimiz biliyoruz, dünya gündemi ne kadar sıkıntılıysa, uluslararası doğrudan yatırım hareketleri de o kadar yavaş oluyor. Ve geride bırakmaya hazırlandığımız 2024 dünya için pek de kolay bir yıl değildi. Son olarak Kazakistan'da düşen Azerbaycan uçağının başına gelenleri düşününce bile bu sonuca kolaylıkla varmak mümkün. Aslında niyetim 2024'ün zorluklarını yazmak değil. Türkiye'nin bu zorluklara rağmen uluslararası yatırımcıların gündeminde kalmayı nasıl başardığına ilişkin bir-iki örnek vermek istiyorum. Mesela Çin'li otomotiv devi BYD'nin bir milyar dolarlık yatırım kararı yıla damga vuran gelişmelerden biriydi. Hatırlayın konu sadece Türkiye'de değil, dünyada da konuşuldu. Türkiye'nin ilk 'unicorn'larından Insider'ın 500 milyon dolar ve Getir'in de 250 milyon dolara yatırım alması bu yıla ilişkin akılda kalan yatırım hareketlerinden. Londra ve İstanbul'daki ofisleriyle uzun yıllardır uluslararası yatırımcılara danışmanlık yapan GlobalTurk Capital'in Kurucusu ve Yönetici Ortağı Barış Öney, Türkiye'ye yönelik bu yatırımcı ilgisini yakından takip eden isimlerden. GlobalTurk'un, Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ajansı işbirliği ile bu yıl 6.'sını gerçekleştirdiği yatırım konferansı sonrasında buluştuğum Öney, bir çırpıda 2024'ün nasıl geçtiğini anlattı, dünyadaki sıkıntılara rağmen Türkiye'ye ilginin arttığından söz etti. Yatırım konferansında çeşitli finans kuruluşlarından ve özel sermaye fonlarından 400'ün üzerinde katılımcının bir araya geldiğini ve Türkiye'ye yönelik pozitif algının her geçen gün güçlendiğini belirtti. Bunun da rakamlara yansıdığını söyleyen Öney şu bilgileri verdi: "Özel sermaye şirketlerinin yatırım performansında uzun zamandır bir sıkıntı vardı. 2024'ün ortasından itibaren özel sermaye fonlarında ciddi bir hareketlilik oldu. 2023 ve 2024 te Ekim sonu itibariyle Türkiye'ye 8.5 milyar dolarlık bir doğrudan uluslararası sermaye girişi var. Muhtemelen yılı 9-10 milyar dolar ile bitiririz. En kötü olabilecek 2 yılımızda bile 8.5-9 milyar dolar doğrudan yatırım çektik. 2025te kanımca yılın ikinci yarısı ilgi çok artacak. 2025'i en az 12-14 milyar dolarla bitirebiliriz."
Türkiye'nin tüm zorluklar içinde bölgesinden pozitif ayrıştığını kaydeden Öney'in özellikle şu sözlerinin altını çizmekte yarar var: "Türkiye oturup yatırım bekleyen bir ülke pozisyonunda değil. Yatırım ortamını daha cazip hale getirmek için önemli adımlar attı, daha da atmaya devam ediyor. Kendi pazarlarında büyüyen, ihracatı öğrenen Türk şirketlerinin yurtdışı yatırım kararlarında da bir hareketlilik var. Şirketlerimizin sadece ihracatla büyüleri doğru değil. En büyük ihracat pazarlarında derinleşmeleri lazım. Zaten onlar da bunun farkındalar. Önümüzdeki dönemde özellikle Türk şirketlerinin AB ülkelerinde marka ya da şirket satın almalarının artmasını bekliyorum. Bize gelen danışmanlık taleplerinde şimdiden bir artış olduğunu söyleyebilirim."
***
ULUSLARARASI YATIRIMLARIN 100 YILLIK HİKÂYESİ
Uluslararası yatırımcıların ilgisini anlatırken, YASED'in, Cumhuriyet'in 100. Yılı dolayısıyla hazırladığı Türkiye Yüzyılında Uluslararası Doğrudan Yatırımlar kitabından söz etmemek olmazdı. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi iş birliği ile hazırlanan kitapta Türkiye'nin 100 yıllık uluslararası yatırım hikayesi özetleniyor. Kitapta önde gelen uluslararası şirketlerin tepe yöneticileri Türkiye'deki yatırım deneyimlerini anlatıyor. Kimi 100 yıldan fazla bir süredir burada faaliyet yürüten uluslararası şirketlerin Türkiye'de yakaladıkları başarı öykülerinin yeni yatırımcılara ilham olmasını diliyorum.