Depremin merkez üssü Kahramanmaraş'ta Turkuvaz Medya Grubu'nun Kılavuzlupark Millet Bahçesi'ndeki çadırkentte kurduğu Minika çocuk çadırını ziyarete giderken yol üstünde hasarlı birkaç sanayi tesisine uğradık. Turkuvaz Medya Bölge Temsilcisi Mehmet Aytekin ile küçük sanayi sitesinin ardından Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası'nı ziyaret ettik. Bahçesinde öğle yemeği dağıtımı yapılırken girdiğimiz binada hasar bilgisi vermek üzere bekleyen esnaf ve küçük sanayicilerin arasından geçtik. Aralarında Mustafa Narlı gibi bölgenin önde gelen sanayicileriyle, Başkan Mustafa Buluntu'nun odasında bir araya geldik. Sanayiciler önce Kahramanmaraş'ın sanayi ve ticaret penceresinden felaketin genel görünümünü anlattılar ardından taleplerini daha doğrusu ihtiyaçlarını dile getirdiler. Kahramanmaraşlı sanayicilerin altı çizilmesi gereken mesajları şöyle:
Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası'nın 12 bin üyesi var. Esnaf, küçük sanayici ve sanayici olarak 3 kategoriye ayıracağımız bu üyelerimizin sorunları farklılaşıyor. Ancak taleplerimiz ortak. Çelik, tekstil ve gıda sektöründe hem ihracatçı hem de komşu şehirlerimizin önemli bir tedarikçisi konumundayız.
Biz Maraş olarak gıdada önemli bir üretime sahibiz. Maraş biberi üreticisinin yüzde 85'inin işyeri yıkıldı. Dondurmacıların da aynı şekilde üretimi kesintiye uğradı. Bunlar sezonluk ürünler ve dondurma sezon yaklaşıyor. Hazırlanmamız lazım. Bizim tek çaremiz üretim.
Çelik bakır, alüminyumda ciddi bir üretim üssüyüz. Çalışanlarımız başka şehre gitmek istemiyor, biz de onları başka şehre vermek istemiyoruz.
2022'yi 1.5 milyar dolar ihracatla kapattık. Biz uzun zaman 1 milyar dolar ihracatı aşmak için uğraştık. Tam 1 milyar dolar psikolojik sınırı aştık, işleri büyütüp Amerika'ya kadar ihracata vardıracaktık. Deprem olmasaydı bu yıl 2.5-3 milyar dolar ihracatı zorlayacaktık. Çelik tencerede ABD pazarını hedeflemiştik. Bu yıl gündemimiz yeni pazarlar, fuarlar, alım grupları ile görüşmeler iken şimdi 30-40-50 senede kurduklarımızı yeniden inşa etmenin derdine düştük.
Diğer illerde özellikle Hatay'da yerleşim yerlerinde çok büyük yıkım söz konusu. Maraş ise işyeri yıkımıyla öne çıkıyor. Bizim için işyeri de konut kadar acil durumda. Örneğin sanayi sitemizde bine yakın tesisimizde üretim durdu. Şehrimizde Küçük esnafın 29 bine yakın iş yeri yıkılmış ya da ağır hasarlı.
Devletimiz sağolsun iş dünyası için gerekli ilk tedbirleri aldı. Ama bunlar geçici tedbirler bize daha kalıcı ve bizi tekrar ayağa kaldıracak destekler lazım. Aramızda cenazesini toprağa verirken banka tarafından 'taksidinizi ödeyecek misiniz' diye aranan isimler var. Ödemelerimiz 6 ay bir yıl gibi kısa süreliğine ertelendi. Biz 2 yıl-3 yıl ödemesiz ve 8-10 yıl vadeli kredi istiyoruz devletimizden. Bankaların bize bu süreçte tabiri caizse 'şefkatli' davranmalarını bekliyoruz.
Önemli bir konu daha var dile getirilmesi gereken. Bölge iş insanlarının tüm Türkiye'ye vermiş olduğu yaklaşık 100 milyon liralık çekleri var. Biz bu çeklerin karşılığını koyabilmemiz için devletimizden çek kredisi istiyoruz. Böylece çek verdiğimiz şirketler bizim durumumuzdan olumsuz etkilenmesin.
Özetle durum öyle bir durum ki bölgede yaşananları ve ihtiyaçları tekrar tekrar yazmak ve desteklerin sürdürülebilirliğini sağlamak hepimizin görevi. Tabi şimdiye kadar gösterdiğimiz şefkati hiç bırakmadan.