Diyarbakır'da tarihi 3 bin yıl öncesine kadar giden Zerzevan Kalesi'ndeyiz. Bakanlar, Diyarbakır milletvekilleri, kentin protokolü ve hatta çeşitli ülkelerden büyükelçiler (eşleri dahil), 2 bine yakın kişinin çadırlarda kaldığı dev bir organizasyon düşünün.
Diyarbakır'dan yaklaşık 45 dakikalık bir yolculuktan sonra Zerzevan Kalesi'nin bulunduğu tepeye vardık. PCR test sonuçlarına kadar herkesin tek tek ayrıntılı güvenlik kontrolünden geçtiği etkinlik alanına girdik.
Tam bir festival havasında, yüzlerce genç kaşifin son teknoloji buluşlarını sergiledikleri alanda Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'ın katılımı ile 3 günlük Diyarbakır Zerzevan Gökyüzü Gözlem Etkinliği'nin açılışı gerçekleşti. Etkinlikten notlar ve 'neden Zerzevan' konusuna geçmeden önce çocuk ve genç kaşiflerin Bakan Varank'a yoğun ilgisini anlatmak isterim. Gençler, Bakan Varank'ın çevresini adeta bir 'rock star' gibi sardılar. Uluslararası bilim yarışmalarında aldıkları ödülleri gösterenler, buluşunu anlatmak için birbirleriyle yarışanlar, stantlarına davet edenler, selfi çekenler...
Ortamı bir anda gençlik neşesi ve dinamizmi sardı. Bilim ve teknolojinin popülerliğini gösteren umut verici bir andı. Benzer bir manzarayı daha önce Texas Üniversitesi'nde görmüştüm. Oradaki gençler de buluşlarını Elon Musk'a göstermek için çılgın bir yarışa girmişlerdi.
Gelelim bizim tarihi Zerzevan'da girdiğimiz Jüpiter ve Satürn'ü gözlemleme yarışından notlara:
Havanın kararmasıyla Zerzevan kalesinin bulunduğu tepeye tırmandık. Astronomi alanındaki çalışmalarıyla tarihte öne çıkan gizemli Mithras Tapınağı'nın da bulunduğu kale gerçekten de gökyüzü gözlemi için inanılmaz uygun bir yer. Yıldızlar o kadar yakın ki, 'elinizi uzatsanız tutabilirsiniz' hissi veriyor.
Geçen yıl pandemi nedeniyle ertelenen etkinliğe yöre halkı kadar yerli ve yabancı çok sayıda uzay bilimci de katıldı.
Zerzevan'da yapılması fikrini ortaya koyan Bakan Varank, etkinliğe gösterilen ilgiden oldukça memnundu. Diyarbakır'ı ve bölgeyi her fırsatta yatırım ve istihdam vesilesiyle ziyaret ettiğini hatırlattı.
"Diyarbakır'ı gözyaşı ve acılarla değil, üretim, istihdam, teknoloji ve uzay bilimleriyle anmak istiyoruz" diyen Varank, tüm dünyadan tarih ve bilim meraklılarını Zerzavan'a davet etti.
Etkinliğe Bulgaristan, Ukrayna, Slovenya ve Lüksemburg büyükelçileri eşleriyle birlikte katıldılar ve çadırlarda konakladılar.
Mustafa Varank büyükelçi eşleriyle arasında geçen ilginç bir diyaloğu şöyle aktardı: "Konuklarımızdan bir büyükelçinin kıymetli eşi, 'Gerçekten çadırda kalacak mısınız?' diye sordu. 'Evet' dedim, 'Söz mü' dedi ve 'Evet söz' dedim. 'O zaman biz de çadırda kalırız' dedi.
Yabancı konuklar geleneksel Türk çadırında, Türk müziğinden örnekler dinledikten sonra gökyüzü gözlemlemek üzere geniş arazide kayboldular.
Gündüz, teknoloji ve uzay bilimlerine ilişkin 3 gün boyunca önemli konuşmaların yapıldığı etkinliğin açılış gecesinde Zerzevan kalesindekiler günün ilk ışıklarının belirdiği sabah 4'e kadar gökyüzünü gözlemlediler.