"Bilgi güçtür" ifadesi, modern dünyada bilgiye atfedilen merkezi önemi özetler. Bilginin kontrolü, egemen güçlerin doğayı ve insanları kendi çıkarlarına göre boyun eğdirip dönüştürme saplantısını ifade eder.
Bu girizgâh, gençlik yıllarımdan beri beni çok heyecanlandıran bir projenin kıymetini daha iyi izah edebilmek içindi. Diyanet İslam Ansiklopedisi, dünyada Müslümanlar tarafından hazırlanan ilk İslam ansiklopedisidir. Modernitenin "egzotik, eksik öteki" olarak sınıflandırdığı İslam'ın gerçek yüzünü ortaya koymak amacıyla 1983 yılında yolculuğuna başladı.
İslam dünyasının, tarihini, düşüncesini, kültürünü, ilmini, objektif ve bilimsel bir çerçevede sunarak Batı dünyasının "Bilginin sahibi de yöneticisi de biziz" tavrına meydan okudu.
Bu bağlamda Türkiye Diyanet Vakfı (TDV) İslam Ansiklopedisi, yalnızca bir bilgi kaynağı değil, aynı zamanda "bilgiyi kontrol ederek yönetme" saplantısındaki modern dünyaya karşı güçlü bir direniştir.
2013 yılında 44. cildini, 2016 yılında da iki ek cildi yayınlanarak matbu olarak tamamlanan bu dev eserde Batı kaynaklarında çarpıtılan, eksik aktarılan İslam tarihine dair kritik bilgilerin doğrusu, alanında uzman akademisyenler tarafından yayınlandı. İslam dünyasının zengin birikimini, bizi biz eden ilmi gücümüzü bize tekrar hatırlattı.
Mahcup bir şekilde başımızı çevirdiğimiz dev kültür havzamızda nereye bakmamızı bilen bir rehber olarak özgüvenimizi tekrar kazandırması en büyük başarılarından biridir.
Bu, yalnızca İslam dünyasının kendi kimliğini yeniden inşa etmesi için değil, aynı zamanda dünya genelindeki bilgi üretiminde dengeyi sağlamak için de hayati bir adımdır.
Türkiye'nin İslam dünyasındaki etkisi, jeopolitik konumumuz ve tarihsel mirasımız nedeniyle üzerinde tartışılmayan konulardan biridir. Bu rol belki düne kadar siyasi, askeri ya da ekonomik liderlik iddiasıyla sınırlı kalabilirdi. Ancak bilginin dönüştürücü gücünün reddedilemediği günümüz dünyasında ilmi liderlik alanında da gösterilmesi gerekmekte.
TDV İslam Ansiklopedisi gibi projeler, tam da bu ihtiyacı karşılayan başarılı örnekler olarak yüzümüzü güldürüyor.
2016 yılında matbu macerasını nihayete erdiren TDV İslam Ansiklopedisi'nin hikâyesini daha çok konuşmalı ve tanıtmalıyız. Bu amaçla çekilen "Hep Otuz Üç Yaşında" isimli sinema filmi siz bu satırları okurken gösterime girmiş olacak.
Bu filmi, TDV İslam Ansiklopedisi'nin gösterdiği güçlü direnişin beyazperdedeki devamı olarak değerlendirmemiz ve desteklememiz gerekiyor.