Hangi sebepten ortaya çıktığına inanırsanız inanın, Kovid-19 son yüzyılda insanlığın karşılaştığı en büyük krizlerden biri olarak tarihe geçti. Eminim pandemi kelimesini ilk duyduğunuzda dünyaya Türklerin umut olacağını beklemiyordunuz.
Pandemiye karşı en büyük silah olan aşıyı şimdiye kadar 9 ülke üretti. Gururla altını çizmemiz gerek, bu ülkelerden birisi Türkiye.
En yaygın kullanılan aşıysa hepimizin bildiği gibi Türkiye'den Almanya'ya göç eden ailelerden gelen bir çift geliştirdi.
Özlem Türeci ve Uğur Şahin'in BioNTech-Pfizer aşısı sadece bilimde çığır açmadı. Göç, entegrasyon, İslam karşıtlığı gibi pek çok konuda tabuları yıktı, ezberleri bozdu. Almanya'daki Türklerin entegrasyonu aleyhine üretilen nefret söylemi "üreticileri"nin işini zorlaştırdı.
Türeci-Şahin çiftinin resimlerinin yeni basılacak Euro'lara konulması bile önerilirken, bu toprakların yarattığı ve özellikle sosyal medya PR dalgasından nasibini almayan bir başarı hikâyesine dikkat çekmek istiyorum. Orta Anadolu'dan çıkıp Afrika'ya kadar dünyanın en ücra köşelerine umut taşımasını beklediğimiz yerli ve milli aşımız Turkovac'tan...
Aşıyı tamamen Türk bilim insanlarından oluşan bir ekip geliştirdi.
Beklenenin aksine, ne bir İstanbul ne de bir Ankara hikâyesi bu büyük başarı. Kayseri'deki Erciyes Üniversitesi, Türkiye'nin yerli aşısına damga vurdu. Daha güzeli, 22 Aralık'ta acil kullanım onayı alan aşı Şanlıurfa'da bir tesiste üretiliyor... Kayseri'den çıktı, Şanlıurfa'dan dünyaya yayılacak.
Aşının seri üretimi için düzenlenen toplantıda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, salgının başından beri izlenen "sağlık diplomasisi"ne vurgu yaptı. Türkiye'nin maske başta olmak üzere elindeki tıbbi malzemeleri dünyada 160 ülke ve 12 uluslararası kuruluşla paylaştığının altını çizdi. Almanya ve Fransa, maske taşıyan uçaklar üzerinden kavgaya tutuşmuşken gerçekleşen bu yardım diplomasisini belki biz çok görmedik ama birçok yardıma muhtaç ülkenin kalbine kazındığına emin olabilirsiniz. Şimdi de öyle görünüyor ki Turkovac aşılarıyla dolu uçakların havalanmasıyla gururlanacağız.
Peki Turkovac gururunun ardındaki Türkler kim? En başta Prof. Dr. Aykut Özdarendeli ve 8 kişilik ekibine teşekkür borçluyuz. Özdarendeli, Erciyes Üniversitesi Aşı Araştırma Geliştirme Merkezi Müdürü... Anadolu'nun dört bir yanındaki üniversitelerde aldığı eğitimin ardından, ABD'de Tennessee Üniversitesi'nde post-doktora çalışmaları yaptı. 2015 yılında dünyada hücre kültür temelli Kırım Kongo Kanamalı Ateşi aşısının ilk patentini alan isim. Yani aşı alanında başarısı tescilli bir bilim insanı. Salgının başından beri ekibiyle laboratuvarına kapandı ve gece gündüz demeden ter döktü. Bu yoğun birikim ve konsantrasyon sonunda başarı meyvesini verdi.
Ekip, işine odaklandığı için basına sık konuşmuyor. Salgının başında ortaya çıkıp "Devlet bize destek vermiyor yoksa aşımız hazır" gibi akıl dışı açıklamalar yapıp, kanal kanal gezen bilim insanlarının tam aksi bir profil çiziyor. Basına yansıyan bilgilere göre, çok yoğun çalıştıkları için sosyal medyadan da uzak duruyorlar. Şu sıralarda Omicron varyantını izole etmeye çalışıyorlar. İnşallah bunu da başaracaklardır.
Ekibin fotoğrafındaki çeşitlilik ve gözlerindeki ışıltıya baktığımda, Türkiye'nin ve hatta dünyanın geleceğinin burada yattığını görüyorum. Anadolu'dan çıkan, bu topraklardan beslenen ve ülkesine hizmet eden, kendini bilime adayan parlak zihinler... İyi ki varlar.
***
GÖZYAŞLARIMIZI BİTTİ Mİ SANDIN?
Yerli arabamız TOGG, dünyanın en büyük Tüketici Elektroniği Fuarı olan CES 2022'de görücüye çıktı. Fikri ve sınai mülkiyeti yüzde 100 Türkiye'ye ait küresel bir marka ortaya çıkarmak ve Türk mobilite ekosisteminin çekirdeğini oluşturmak amacıyla yola çıktıkları için bir otomobil fuarını değil de CES'i tercih ettiklerini söyleyen CEO Gürcan Karakaş, "Artık oyunda biz de varız" derken gözyaşlarını tutamadı. Gurur gözyaşlarına biz de dahiliz ve daha yolun başındayız. TOGG'un yolu uzun ve açık olsun!