3G ile 'geniş bant mobil internet' 2009 yılında hayatımıza girdi. Önce 3G'li USB modemler ile dizüstü bilgisayarlarımız internetle buluştu. 3G'nin ilk zamanlarında akıllı telefon ve tablet kullanımı hem yaygın değildi hem de mobil uygulamalar yok denecek kadar azdı. Geride kalan 3 yıl içinde akıllı telefon ve tablet bilgisayarlar yaygınlaştı. İnternetle beslenen mobil uygulamalar telefon ve tablet ekranlarımızı doldurdu. Artık konuşma paketlerindeki dakikaları bırakıp bit byte hesapları yapmaya başladık.
3 yılda 4 kat artış
Ülkemizde geniş bant mobil internet kullanıcı sayısı katlanarak artıyor. 2009 yılında 7 milyon olan 3G abone sayısı bugün 30 milyona dayanmış durumda. Yapılan araştırmalar önümüzdeki yıllarda mobil operatörlerin internet paket satışından elde ettikleri gelirlerin konuşma paketi gelirlerinin önüne geçeceğini gösteriyor.
Cepte adil kullanım noktası
Ülkemizde ADSL ve Fiber internet kullanıcılarına 'Adil Kullanım noktası' (AKN) adıyla bir uygulanan bir sınırlama söz konusu.
AKN uygulaması, limitsiz tarife internet paketlerinde belli miktarda kapasitenin aşılması durumunda erişim hızının ay sonuna kadar düşürülmesini kapsıyor. Örneğin sınırsız tarifedeki ADSL abonesi bir kullanıcı 8 Mbps hızla internete bağlanıyor, kullanıcı aylık 50 GB veri trafiğini aşarsa bu hız 1 Mbps'ye düşürülüyor. Geçtiğimiz ay BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) tarafından AKN 1 Mbps ten 3 Mbps'ye çıkartıldı.
ADSL ve Fiber internet kullanıcılarına uygulanan 'Adil Kullanım Noktası' (AKN) mobil internete de uygulandığı BTK araştırma raporunda gözüme çarptı. Raporda mobil internet paketine sahip kullanıcıların belli bir kullanımı aşmaları halinde erişim hızlarının 128 Kbit/sn'ye düşürüldüğü yer alıyor.
BTK raporu ile ortaya çıkan detay
Bu konuyla ilgili BTK'nın yayınladığı "VERİ AKIŞ ERİŞİMİNİ İÇEREN TOPTAN GENİŞBANT ERİŞİM PAZARI" isimli araştırma raporundan ilgili bölümü alıntı yaparak paylaşıyorum;
3N mobil işletmecileri kota aşımı durumunda kota aşım ücreti ve internet erişim hızlarının aşırı bir şekilde düşürülmesi gibi uygulamalara başvurmaktadır. Örneğin Vodafone, 1 GB kotaya sahip internet paketi için kullanıcılarından aylık 29 TL talep etmektedir. İlgili ay içerisinde kullanıcının 1 GB üzerindeki kullanımları MB başına 5 Kr olacak şekilde ücretlendirilmektedir. Anılan paket kapsamında "fatura stop" özelliği uygulanmakta ve kotasını aşan kullanıcının azami 100 TL fatura ödemesi sağlanmaktadır. Ancak, kullanıcının toplam internet kullanımının 6,2 GB'a ulaşması durumunda internete bağlantı hızı 128 Kbit/sn'ye indirilmektedir. Benzer şekilde Turkcell 1 GB, 4 GB ve 8 GB kotalı paketler uygulamakta olup, söz konusu paketler kapsamında sunulan kullanım miktarının dolmasının ardından kullanıcılar MB başına 5 Kr olacak şekilde ücretlendirilmektedir. Ancak kullanıcılar paket ücreti üzerine azami 99 TL ücretlendirilmekte olup, fatura tutarının paket aşım ücreti 99 TL'ye ulaşmasının ardından (tamamının indirme şeklinde gerçekleşmesi varsayımı altında: 1 GB kotalı tarifede, kullanım 2,36 GB'a ulaşması durumunda; 4 GB kotalı tarifede, kullanım 5,17 GB'a ulaşması durumunda; 8 GB kotalı tarifede, kullanım 8,58 GB'a ulaşması durumunda) Turkcell kullanıcıların internete bağlantı hızını 128 Kbit/sn'ye düşürmekte ve başka bir ücretlendirme yapmamaktadır. Dolayısıyla, Vodafone kullanılan toplam kapasite miktarı olarak 6.2 GB'yi adil kullanım oranı olarak dikkate alırken Turkcell paket aşım ücretinin 99 TL'ye ulaşmasını adil kullanım oranı olarak dikkate almakta ve adil kullanım miktarının üzerindeki kullanımlarda internete erişim hızını 128 Kbit/sn'ye düşürmektedir. Görüldüğü üzere, 3N mobil internet kapsamında kullanıcıların sınırsız internet erişimi sabit genişbant internet erişimi yöntemlerine göre oldukça pahalı olmakta ve ayrıca düşürülen hızlar neticesinde de işbu doküman kapsamında tanımlanan genişbant internet erişimi hızından daha düşük hızlarda internet erişimi sunulmaktadır.
Çevremde mobilize olma isteğiyle dizüstü bilgisayarına 3G modem alarak ADSL aboneliğini iptal ettiren arkadaşlarım var. Arkadaşlarımdan en çok duyduğum şikayet 3G şebekesi çekiyor görünmesine rağmen bağlantı hızının bazen çok düşüyor olması. Bu sorunun neden kaynaklandığını ben de çözemiyordum. Cepteki AKN'yi öğrendikten sonra 3G modem ile sınırsız internet paketi olan abonelerin hızlarının aylık kullanım sınırını aşınca 128 Kbps gibi düşük bir hıza düşürüldüğünü anlamış bulundum. 128 kbps hız değerini genişbant internet hızı olarak kabul etmek mümkün değil. Dünyanın en hızlı 3G hizmetini sunduğunu söyleyen operatörlerimiz AKN limitini aşınca en yavaş 3G hizmeti vererek de bir başarıya imza atmış görünüyorlar.
