E-ticaret modellerinin ana başlıklarında şimdilik değişiklik yok, en yaygın e-ticaret modelleri firmadan tüketiciye (B2C - business to consumer), firmadan firmaya (B2B – business to business) ve tüketiciden tüketiciye ( C2C - Consumer to Consumer) e-ticaret modelleri olarak karşımıza çıkıyor. Yeni e-ticaret modelleri ise çoğunlukla bu ana modellerin altında gelişmeye devam ediyor. Son dönemde popüler olan yeni e-ticaret modellerine kısaca göz atacak olursak.
Fırsat Siteleri
2010 yılında e-ticaretin parlayan yıldızı Groupon ve onun klonlanmış örnekleri oldu. Groupon'u satın almak için Google'nın 6 milyar dolarlık teklifte bulunması ve Groupon'un bu teklifi reddetmesi e-ticaret tarihinin kilometre taşlarından birisi olarak kabul ediliyor. Groupon ve klonları çok basit bir mantık ile çalışıyor. Üyelerine her gün belirli sayıda ve belirlenen tarihler arasında geçerli fırsatlar sunuyor. 1 dolara sinema biletinden, 10 dolara lüks bir restoranda akşam yemeğine kadar birçok hizmet ve ürün günlük olarak karşınıza çıkıyor. Bu siteler üzerinden ürün ve hizmetlerini satan şirketler sürümden kazanmış oluyorlar. Bu satışa aracılık eden site ise satışı yapan şirketten komisyon alıyor.
ABD'de Groupon ile esen fırsat rüzgârı ülkemize de ulaştı ve Groupon 'un yerli klonları hızla boy göstermeye başladı. Grupanya, Şehir Fırsatı, Şehri Keyif, Yakala.co yerli grup indirimi siteleri olarak öne çıkıyor.
Özel Satış
Sadece üyelerine özel indirimler sunan ve üyeliğin davetiye sistemine dayalı olduğu bu modelde ünlü markaların satışı yapılıyor. Arkadaşlarınızı davet edip sisteme yeni üye kazandırdıkça indirim çekleri kazanabiliyorsunuz. Birçok internet akımının tersine özel satış siteleri ilk olarak Avrupa'da ortaya çıktı. Paris merkezli vente-privee.com özel satış sitelerinin öncüsü olarak kabul edilmektedir. New York merkezli Gilt.com ve Avustralya'da kurulan brandsexclusive.com ise özel satış konusunda tanınmış diğer siteler. Türkiye'de özel satış siteleri arasında öne çıkan 3 site var. Bunlar Temmuz 2008'de kurulan Markafoni, Mart 2010'da kurulan Trendyol ve Nisan 2009'da kurulan Limango.
Sanal ürün ve sanal para birimi
Facebook hayatımıza girdikten sonra birçok alışkanlığımız da değişime uğradı. Artık arkadaşlarımızın doğum gününü Facebook duvarına yazdığımız bir mesaj ya da sanal bir hediye göndererek kutlar olduk. Sanal hediyeleri gönderebilmek için Facebook kredileri satın almak gerekiyor. Facebook kendi para birimini oluşturma yolunda önemli adımlar atıyor. Sanal para birimi ile sanal ürünler satın alabiliyorsunuz. Bu sanal ürün bazen bir oyun, bazen bir uygulama olabiliyor. İnternetten yapılan alışverişlerde sanal ürün ve hizmetlerin oranı her geçen gün artıyor. Hem güvenlik, hem farklı para birimleri arasındaki kur farklılıkları sanal para birimine olan ilginin artmasında etkili oluyor. Google 2010 yılında sanal materyaller satın alma servisi Jambool'u satın alarak bu konuya verdiği önemi göstermiş oldu. Yakında döviz bürolarında Amerikan doları, Singapur doları, Kanada Doları'ndan sonra Facebook doları ve Google dolarını da görürsek şaşırmamak gerek.
Sosyal ticaret
Ürün ve hizmetlerin sosyal medya aracılığı ile satışı sosyal ticaret (social commerce) olarak adlandırılıyor. İnternet kullanıcılarının sosyal medya sitelerinde geçirdiği süre her geçen gün artarken e-ticaret sitelerinin bunu görmemezlikten gelmesi beklenemezdi. Sosyal ticaret direkt satış odaklı bir yaklaşımdan ziyade müşteriye diğer müşterilerin tecrübelerini paylaşmasına dayalı bir model olarak karşımıza çıkıyor. Artık birçok markanın Facebook sayfası web sitesinin önüne geçmiş durumda. Her marka çekirdeğini sadık müşterilerinin oluşturduğu sosyal medya grupları oluşturuyor. Bir markanın Facebook sayfasına girdiğinizde o markanın hayranı arkadaşlarımız varsa onları görebiliyoruz. O ürün hakkında diğer tüketicilerin deneyimlerini okuyabiliyoruz. Marka ve ürünler için yapılan her yorum, verilen her puan ve her beğeni o markanın sosyal medya karnesini oluşturuyor.
2009 yılında Nielsen, Global Faces & Betworked Places tarafından yapılan bir araştırma sonucuna göre sosyal medya'da konuşulan konuların %20 si marka ve ürünler hakkında. Pricegrabber sitesi tarafından yapılan başka bir araştırma sonucuna göre online alışveriş yapan tüketicilerin %69 u aynı zamanda sosyal medyayı da kullanıyor.
Sosyal ticarette yapılana bir nevi ağızdan ağza pazarlamanın (Word-of-mouth marketing) sosyal medya versiyonu diyebiliriz.
