Brüksel'de olağanüstü NATO Zirvesi'nin en fazla vurgu yaptığı tema, birlik ve beraberlik duygusuydu. Öylesine vurguluydu ki, herkesin şüpheyle yaklaştığı belli oluyordu. Biden tüm açıklamalarında, "NATO, tarihinde olmadığı kadar birlik içinde" gibi ifadeler kullandı.
Avrupalı ülke liderleri ise Amerika'yı daha fazla ön plana çıkarmak için uğraştı diyebiliriz. Fakat asıl itibarıyla ABD, NATO'ya öncülük etmekten ziyade arkasında durmak istiyor. Bu da başta Almanya olmak üzere birçok ülke için güvensizlik nedeni.
Eğer Almanya'nın durumunu tarif etmek gerekirse, benimsemediği bir planı takip etmek zorunda kaldığını söyleyebiliriz. Rusya ile bu şartlar altında tüm bağları kopartıp güvenemediği ABD'ye mecbur kalmak istemiyor. Ama öte yandan toplu bir Batı siyasetini bozan taraf da olmak istemiyor.
Böylesi bir resmin içinde eski Almanya Şansölyesi Gerhard Schröder, Türkiye'ye geldi. Kocaeli Belediyesi tarafından dördüncüsü düzenlenen Kartepe Zirvesi'nde bir açılış konuşması yaptı. Biz de merakla dinledik. Tabii ki Schröder'in fikirleri Almanya'nın tutumunu tarif etmiyor. Aksine Rusya'yı daha çok temsil ediyor diyebiliriz. Zaten profesyonel olarak da Rusya'ya çalışıyor. Bu nedenle Almanya'da istenmeyen adam ilan edilmenin eşiğine geldi. Fakat söyledikleri önemliydi.
Schröder, Batı'nın Rusya'ya karşı tavrını eleştirerek konuşmasına başladı. Rusya'nın Ukrayna işgalinin ise kabul edilemez olduğunu söyledi. Ancak bunlar söylenmesi zoraki olan cümlelerdir. Asıl önemli kısmı, dünya siyasetini okuma biçimiydi.
Schröder, uluslararası sistemde yaşanan dönüşümleri eski düzenle sürdürmenin mümkün olmadığını düşünüyor. Amerikan merkezli bir dünya düzeni yerine Avrupa'nın kendine has ve Rusya'yı ötekileştirmeyen bir düzeni tarif ediyor. O kadar açık değil ama enerji ve ticaret üzerinden kurduğu denklemler oraya çıkıyor.
Bunu yeni şartlarda gerçekçi bulmak kolay değil. Ama Almanya'nın aslında her türlü alternatifi konuşmaya ihtiyacı var. Avrupa'nın geleceğini de büyük oranda bu tartışmalar belirleyecek. Ezber üzerinden konuşup "Avrupa birlik ve beraberlik içinde" demek, büyük hayal kırıklıklarına neden olacaktır.