"Ütüyü fişten çektim mi?, Anahtarı nereye koydum?, Çayın altını kapattım mı?, Bugün kiminle toplantı vardı?"... Sizin de kafanızda sürekli bu tarz sorular dönüyor olabilir. Kendinizi hatırlatma notları yazarken bulabilirsiniz. Peki bu durum hafızanızın kötüye gittiği anlamına geliyor olabilir mi?
Bugüne kadar gündelik işlerinizi aksatmadan tamamladınız. İş yerindeki sorumluluklar, ev işleri, çocukların bakımı, belki yaşlı ebeveynlerin ihtiyaçları… Eğer yaptığınız ya da yapacağınız bazı şeyleri unutmaya başladıysanız panik yapmayın. Arada sırada bazı şeyleri atlamak normal bir durum...
Çok yoğun bir hayatınız varsa birden fazla işi aynı anda yapmaya meyillisiniz demektir. Çoklu görev aslında bir şehir efsanesi, bir işi tamamlayıp ardından diğer işe başlanması gerekir. Acil teslim etmeniz gereken bir raporu hazırlarken akşam buluşmak isteyen bir arkadaşınızla sözleştiğinizi tamamen unutabilirsiniz. Bunun hafızanın zayıf olmasıyla bir ilgisi yok. Dikkatiniz ve tüm konsantreniz önünüzdeki raporda.
STRESLİ OLMAK ETKİLİYOR
Hafıza sorunlarının endişe verici olup olmadığı genellikle yaşla ilgilidir. Alzheimer hastalığı ve bunama ileri yaşlarda ortaya çıktığı için daha erken yaşlarda hafıza problemleri yaşayanların bu rahatsızlıklar konusunda endişe etmeden önce kontrol altına alabileceği durumlara eğilmesi gerekir.
Stresli bir yaşantınız varsa ve sürekli endişe halindeyseniz vücudunuzda kortizol seviyeleri yükselir. Vücudu zinde tutan bu stres hormonu, hipokampus ve beynin hafızayla ilgili diğer kısımlarını da etkiler. Benzer şekilde, kaygı da vücuda stres gibi gelir ve beyin üzerinde aynı etkiye neden olur. Kaygı düzeyiniz yüksekse hiçbir şeye odaklanamazsınız ve konsantre olamadığınız için hafıza bozukluğunuz varmış gibi hissedersiniz.
Depresyon, hafıza sorunlarının bir diğer nedeni. Aslında uzmanlar depresyonun hafıza kaybının bir nedeni mi yoksa bir belirtisi mi olduğu konusunda kararsız. Ancak araştırmalar, depresyon ve hafıza sorunları da dahil olmak üzere bilişsel bozukluklar arasında bir bağlantı olduğunu gösteriyor.
ANİ ORTAYA ÇIKAN HAFIZA SORUNLARINI HAFİFE ALMAYIN
Menopoz veya öncesindeki dönemde yaştan bağımsız olabilen, küçük ama önemli bilişsel bozukluklar ortaya çıkabiliyor. Bu dönemlerde ortaya çıkan ruh hali değişimleri ve uyku problemleri hafızayı etkileyebiliyor. İyi haber, bu durum kalıcı değil, menopozun ardından işler normale dönüyor.
Yeterli ve kaliteli uyumuyorsanız hafızanızın büyük ölçüde etkilenmesi çok normal. Derin uyku sırasında beyinde biriken toksik maddeler temizlenir ve sinirler daha iyi çalışır.
Düzenli kullandığınız ilaçlar varsa bunlar da hafızanızı etkiliyor olabilir. Doktorunuzla konuşarak hafıza problemlerine neden olan etken maddeleri içeren ilaçları değiştirmesini isteyebilirsiniz.
Alkol ve benzeri maddelerin kullanımı merkezi sinir sistemini yavaşlatarak hafızayı etkiler. Yıllardır bilinen ve kanıtları olan bir gerçek; alkol bağımlısı olan kişilerde beyin küçülmesi ortaya çıkıyor.
Tiroid sorunları, B12 veya folat eksikliği gibi durumlar da hafıza sorunlarına neden olabiliyor. Bu tür sorunlar yaşadığınızı düşünüyorsanız elbette önce doktorunuza danışın, gerekli testleri yaptırın ve doktorunuzun önerileri doğrultusunda ilaç veya takviye kullanın. Ayrıca hafıza problemleri aniden ortaya çıktıysa vakit kaybetmeden bir uzmana başvurun.
