Yeni koronavirüsün solunum yolları dışında birçok organa sıçradığını ve bu organlarda çeşitli rahatsızlıklar ortaya çıkardığını biliyoruz. Bu rahatsızlıklar sadece Covid-19'un devam ettiği süreçte değil, hastalığı atlattıktan sonra da bir süre devam edebiliyor. Uzmanlar, Covid sonrası sendrom olarak adlandırdıkları kalıcı etkileri ve ne kadar süre devam edeceklerini hâlâ araştırıyor. Karşılaşılan vakalarda hastalığın hafif ya da ağır atlatılmış olmasının kalıcı etkiler bakımından fark oluşturmadığı görüldü. Devam eden araştırmalarda daha da korkutucu bir tablo ortaya çıkıyor. Covid-19'un bazı hayati organlar üzerindeki etkileri hayat boyu devam edebilecek dönüşü olmayan hasarlara neden olabilir.
NE KADAR SÜRECEĞİ MUAMMA
Koronavirüsün etkilediği organların başında beyin geliyor. Uzmanlara göre, yorgunluk, beyin sisi ve hatta felç gibi Covid-19 belirtileri beyni etkiliyor. Yeni çalışmalar da, enfeksiyonun beyindeki kan damarlarının sızdırmasına neden olabileceğini gösteriyor. Covid-19'a yakalananların tat ve koku kaybı şikayetlerinin temelinde de bu durum yatıyor gibi görünüyor. Asıl soru ise bu belirtilerin ne kadar süre devam edebileceği. Uzmanlar hâlâ bir sonuca varabilmiş değil. Covid-19'un etkilediği bir diğer organ kalp. Bir kalp cerrahı olarak virüsün kalp üzerindeki etkisinin endişe verici olduğunu söyleyebilirim. Koronavirüs kalp kası hücrelerine zarar verdiği takdirde, kalp kanı vücuda pompalamak için daha hızlı çalışmak zorunda kalır. Yani kalp atış hızı artar ve bu da kalbin büyümesi, zayıflaması demek. Bununla birlikte akciğerlerde sıvı birikmesi ve nefes almada güçlük ortaya çıkar. Vakaların ne kadarında kalbin etkilendiği uzmanların araştırdığı bir konu. Henüz net bir bilgi olmasa da potansiyel olarak ritim bozukluğu gibi etkiler hayat boyu yaşanabilir. Akciğerler, en başta koronavirüsten etkilenen bir başka hayati organ. Sağlıklı akciğerler siyah ve hava ile dolu olur. Ayrıca vücudun oksijen ihtiyacını karşılamak için güçlü ve sağlıklı kan damarları ile çevrilidir. Covid- 19'un etkilediği akciğerlerin ise sigara içen birinin ciğerlerinden daha yaralı ve kötü halde olduğu ortaya çıktı. Bu nedenle yaşanan nefes darlığı gibi etkilerin ne kadar süreceği de muamma.
AŞILAR MUTASYONA UĞRAYAN VİRÜSTE DE ETKİLİ OLACAK MI?
KORONAVIRÜSÜN mutasyona uğradığı haberlerini sıkça duymaya başladık. Güney Afrika, İngiltere, Brezilya ve Amerika'da ortaya çıkan yeni Covid-19 türleri aşıların etkinliği hakkında soru işaretlerine neden oldu, 'Aşılar mutasyona uğrayan virüse karşı da etkili olacak mı?' Bu soruya karşı uzmanların net bir cevabı var: Evet. Mevcut aşıların etkinliği mutasyonlar karşısında düşse de yine de koruyuculuğu var. Aşıların yeni türlere göre revize edilmesi gerekirse, bunun hızlıca yapılabileceğini söylemek yanlış olmaz. Şu an dünya yeni mutasyonlar ve aşılama süreci arasında yarış halinde. Virüsün daha fazla yayılmadan ve daha farklı mutasyonlar geçirmeden kontrol altına alınması gerekiyor. Toplumun hızlıca aşılanmasının önemi de bu noktada ortaya çıkıyor.