Kalp sağlığı denildiğinde onu korumak için yapılması ve yapılmaması gerekenler, sebep olanlar ve yol açtığı hastalıklar başta olmak üzere konuşacak sayısız şey bulmak mümkün. Tüm dünya genelinde kalp hastalıkları sebebiyle yaşanan ölümlerde meydana gelen artış, önlem almanın aciliyetini gözler önüne seriyor. Yapılan araştırmalar, beslenme düzenindeki yanlışlar ve obezitenin gündemdeki öncü suçlular olduğunu gösteriyor.
Kalbinizi korumak için en başta doğru beslenmek gerekir. Bugün, kalp sağlığını önemseyenler için bir alışveriş listesi hazırladım. Tamamı bilimsel araştırmalara dayanan ve kalbinize fayda sağladığı ispatlanmış yiyeceklerle dolu listeye bir göz atalım....
Pancar yapraklarını çöpe mi atıyorsunuz? Atmayın! Kalp hastalıklarından korunmanız için hazırladığımız listenin ilk sırasında pancar yaprağı yer alıyor.
PARMESAN PEYNİRİ TÜKETİN
Yapılan araştırmalar, pancar yaprağının sayısız faydasını gün yüzüne çıkardı. pancar yaprağında bulunan lifin, kolesterol emilimini engellemeye yardımcı olduğu artık biliniyor. Özellikle kolesterol problemi yaşayanlar, pancar yaprağından mutlaka faydalanmalılar. Ayrıca potasyum içeriği sayesinde kan basıncınızı dengelemeye de yardımcı oluyor. Pancar yaprağından beklediğiniz faydayı elde etmek için her gün (pişmiş) bir bardak pancar yaprağı tüketmeniz yeterli.
ABD'de yapılan ve Amerikan Tansiyon Birliği'ne ait tıbbi literatürde yayınlanan bir araştırmada, yarım yağlı sert İtalyan peyniri olarak sınıflandırılan peynir grubunun (parmesan vb.) kalp ve damar sağlığına faydası incelenmiş. Öncelikle yüksek tansiyon hastası gönüllüler bir araya getirilmiş ve iki gruba ayrılmış. Gruplardan birine iki ay boyunca her gün yaklaşık 30 gram peynir yedirilmiş. İki ayın sonunda büyük tansiyonlarında (araştırma öncesi ölçülen değerlere göre) 8 mmHg, küçük tansiyonlarında 7 mmHg düşüş tespit edilmiş. Bu seviyedeki düşüş, hafif bir tansiyon ilacının etkisiyle neredeyse aynıdır. Bu tip peynirde bulunan proline-proline (IPP) and valine-proline-proline (VPP) adlı maddeler, damarları gevşeterek tansiyonun düşmesine neden olan asıl sorumlulardır. Bu maddeler, tıpkı ACE inhibitörü olan tansiyon ilaçları gibi etki göstererek anjiyotensin 2 adlı maddenin üretiminde azalmaya sebep olurlar.
Araştırmaya dahil edilen diğer gruba ise süt ürünü olmayan sahte peynir yedirilmiş ve süre sonunda anlamlı hiçbir değişiklik olmadığı tespit edilmiş. Bu sonuç sizi kontrolsüzce peynir yemeye itmemeli. Öncelikle beklenen faydayı elde etmek için tarif edilen peyniri tavsiye edilen miktarda yemeniz gerektiğini unutmamalısınız.
C VİTAMİNİNDEN ZENGİN BİBER
C vitamini, insan bedeninde stres hormonu olan kortizolun düşmesine yarayan en önemli maddelerden biridir. Kortizol, damarların büzüşmesine sebep olan bir maddedir. Damar darlığına sebep olan plakları bulunan bir kişinin kortizol seviyesinin yükselmesi, kalp krizi açısından tetikleyici olabilir. Kortizol seviyesi, sabah gün ağarmasıyla birlikte en yüksek düzeye ulaşır. Dolayısıyla C vitamininden zengin gıdalar içeren bir kahvaltı gün boyu kalbinizi korumak açısından faydalı olabilir. Sıklıkla tüketilen C vitamini kaynakları incelendiğinde, ilk sırada biber yer alır. Ardından kivi, çilek ve dördüncü sırada portakal bulunur.
SUNİ SOLUNUM VE KALP MASAJI YAPIN
Aniden kalp durması kalp krizinden daha ölümcüldür. Kalp aniden durduğunda beyin dahil tüm organlara giden kan da durur. Kalbin 'elektrik' sistemi arıza verdiğinde kalp ritminde bozulma meydana gelir. Ani kalp durmasına neden olan aritmi ani kalp durması, ventriküler fibrlasyon olarak adlandırılır. Ani kalp durması, kalp krizine neden olabileceği gibi kalp krizinin ardından da gelişebilir. Yapılan istatistiki araştırmalar, ani kalp durmasına hemen müdahale edilmediğinde 8-10 dakika sonra (büyük olasılıkla) ölüm gerçekleştiğini gösteriyor. yani zamanınız çok az. Yanınızda rahatsızlanan birinin kalbinin durduğunu anlayabilmeniz için belli başlı belirtileri biliyor olmanız gerekir.
Ani kalp durmasının belirtileri şunlardır:
Göz bebekleri arkaya doğru kayar
Şuur kaybı ya da baygınlık
Solunum durur
Morarma
Nabız alınamaz
Saydığım belirtiler neredeyse hayatını kaybetmiş biriyle aynı. Bu tip bir durumla karşılaştığınızda acil müdahale etmeniz gerekir. İlk yapmanız gereken yardım çağırmak olmalıdır. Yardım gelene kadar eğitiminiz varsa, hiç vakit kaybetmeden kardiyopulmener resütasyon dediğimiz suni solunumla birlikte kalp masajına başlayın. Bu, dokuların ve beynin kısmen de olsa oksijensiz kalmaması açısından hayati önem taşır. Beyin ölümü, dört dakika içerisinde geri dönüşümsüz olarak başlar. Bu tip müdahalelerin hiç vakit kaybetmeksizin yapılması gerekir. Ancak en önemli husus, gerçekten solunumun ve kalbin durduğundan emin olmaktır.
HASTANIN ŞUURU YERİNDEYSE ÖKSÜRMESİNİ SAĞLAYIN
Kalp hastalıkları kendi içinde pek çok dala ayrılır. En bilineni kuşkusuz kalp krizidir. Kalp krizi en geniş tanımıyla, kalpteki bir bölgede meydana gelen kan akışının sınırlanması ya da durmasıdır. Kalp krizinde temel suçlu, koroner kalp hastalıklarıdır. Koroner kalp hastalıkları, damar içinde plak oluşumuna sebep olur. Oluşan plak büyüdüğünde ya da bir sebeple koparak kan pıhtısı halini aldığında kalp kasına giden kan akışına engel oluşturur. Kanın temel görevi organlara oksijen taşımaktır ve kalp kası da bunlardan biridir. Tıkanıklık sebebiyle ihtiyacı olan oksijene ulaşamayan kalp kası, ölmeye başlar. Bu da görevini yapamayacağı anlamına gelir.
KALP KRİZİNİN TEMEL BELİRTİLERİ
Kalp krizi geçirdiğini düşündüğünüz birinin yanındaysanız asla panik olmamalı ve hastanın gösterdiği belirtileri izlemelisiniz. İlk yapmanız gereken, ambulans çağırmak ya da hastayı en yakın sağlık merkezine götürmektir. Kalp krizi geçiren biri ve aniden kalbi duran kişi farklı belirtiler gösterir.
Kalp krizinde:
Üst karın, göğüs, kol, çene ve kürek kemiğinde ağrı
Göğüste daralma hissi, kol ve boyunda ağrı
Anormal kalp atımı (ritmi)
Sersemlik hali ve baş dönmesi
Aşırı halsizlik
Soğuk terleme
Bulantı ve kusma
Kısa ve kesik kesik nefes alma gibi belirtiler görülebilir.
Eğer yanınızda kalp krizi geçiren biri varsa ve bu konuda uzman değilseniz riskli müdahalelerden kaçının. İlk yapacağınız şey, yardım çağırmak olmalıdır. Yardım gelene kadar hastayı yatırın. Üzerindeki kıyafetleri gevşetin, ayaklarını kalp seviyesinin üstüne gelecek şekilde yukarıda tutun. Bu, kalbe kan akımını kolaylaştıracaktır. Eğer hastanın şuuru yerindeyse hafif şiddette öksürmesini tavsiye edin.