Menopoz, kadınlar için kaçılamayacak kesin bir dönemdir. Sıcak basması başta olmak üzere çeşitli sıkıntıları da beraberinde getiren bu dönemi, daha rahat ve konforlu şekilde atlatmak aslında elinizde. Arşivden ulaşabileceğiniz benzer konulu bir yazımda menopoz dönemindeki sıcak basmalarını hafifletmenin yollarını yazmıştım. Sıcak basmalarının nedeni tam olarak tespit edilememiş olsa da sebep olan bazı etkenler biliniyor. Araştırmacılar, menopoz döneminde düşen östrojen değerinin, sıcak basmalarına sebep olabilecekler arasında ilk sırada yer aldığını belirtiyor. Östrojen hormonu, vücut ısısını dengelemede önemli bir rol oynar. Bu hormon, aynı zamanda ter bezleri üzerinde kontrol etkisi bulunan neropinefrin adlı hormonun üretiminde de rol oynayarak sıcak basmalarının başlıca sorumlusu olarak gösterilebilir. Östrojen eksikliğinde, vücut ısısı, merkezi sinir sisteminin bir parçası olan hipotalamus tarafından yönetilir. Bu durum kan damarlarında genişlemelere sebep olabileceği gibi yanlış zamanda terlemeye de sebep olur. Sıcak basmalarının en can sıkıcı tarafı da terlemektir.
TERLEYEREK UYANIRLAR
Menopoz dönemindeki sıcak basmalarıyla boğuşan kadınların büyük kısmı bu can sıkıcı durumu gece uyku arasında yaşadıklarını ve bu sebeple daha da çekilmez bir hal aldığını söylüyor. Uykudan uyandıran sıcak basmaları, menopozun ilk belirtileri arasında yer alıyor. Gece gelen sıcak basmalarının sebeplerini araştıran bilim adamları, sorumlu hormonlarla karşılaşmışlar. Menopozdaki kadınların 4'te 3'ünden fazlası, uyku sırasında beyni uyandıran ve gece terlemelerine neden olabilen, östrojen ve progesteron seviyelerinin inip çıkmasının yol açtığı ateş basması yaşıyor. Yani siz hâlâ uyumanıza yardım eden hormonları kaybederken aynı zamanda sık sık uyanıyor ve tekrar uyumakta zorluk çekiyorsunuz.
HORMONLAR ALT ÜST OLUYOR
Menopozla gelen uyku arası sıcak basmaları, menopoz sonrası dönemde de devam edebilir. Menopoz dönemi ve sonrası, hormonların adeta alt üst olduğu dönemlerdir. Hormonal dengesizlikler, vücudun farklı sistemlerini de etkilemeye başlar. Yapılan araştırmalar, menopoz sonrası dönemdeki kadınların yüzde 10'unda tiroit yetmezliği görüldüğünü belirtiyor. Bu durum kilo almaya, alınan kontrolsüz kilolar da horlama ve uyku apnesine neden olabiliyor. Sıcak basmalarını tetikleyen birçok neden vardır. Bunlar arasında öncelikli olarak; stres, dar giysiler giymek, baharatlı yiyecekler ve alkol tüketmek, kafeinli içecekler ve sigara içmek sayılabilir. Sıcak basmalarından şikayetçi olduğunuz bir dönemdeyseniz ve bunları tüketiyorsanız, ilk yapmanız gereken bunlardan vazgeçmek olmalıdır.
SİGARA VE ALKOLE VEDA EDİN, GÜNDE İKİ KEZ DEMLENMİŞ PAPATYA ÇAYI İÇMEYE ÇALIŞIN
Menopoz döneminde yaşanan sıkıntıları hafifletmek için bunları yapabilirsiniz:
Beslenme düzeninize yeni alışkanlıklar ekleyin. Badem, ay çekirdeği, kurutulmuş ananas ve kurutulmuş mangoyu karıştırın ve her gün bir öğün yiyin. Yapılan araştırmalar, bu tarifin sıcak basmalarını azaltmada etkili olduğunu gösterdi.
Siyah yılan otunu günde iki kez tüketmek, siz rahatlatabilir. Ortalama 40 miligramın yeterli olduğu düşünülüyor.
Melatonin yani doğal uyku hormonu, bedeninizin dinlenerek ertesi güne hazırlandığı en önemli vakit olan gece uykunuzu düzenlemeye yardımcı olur. Doğal melatonin içeren gıdalardan zengin beslenmeniz, iyi uyumanızı ve gece basmalarını daha az hissetmenizi sağlar.
Giysilerinizi doğru seçin. Sizi daha fazla terletmeyecek pamuklu ve hafif giysiler tercih edin. Özellikle gece yatarken pamuklu giysiler giyin.
AZ YAĞLI BESLENMEYE ÇALIŞIN
Kullanıyorsanız, sigara ve alkolü bırakın.
Östrojen seviyelerini azaltıp ateş basmalarını kontrol altına almaya yardımcı olduğu kanıtlanan bitki ağırlıklı, yüksek lifli, az yağlı beslenme programı uygulayın. Bu şekilde beslenmeye ne kadar erken başlarsanız (20'li yaşlarınızda bile), ileride ateş basmalarını o kadar iyi kontrol altına almış olursunuz. Başlamak için hiçbir zaman geç değil.
Menopoz, vücudunuzda görev yapan (neredeyse) tüm hormonların dengesinin şaştığı bir dönemdir. Bu sebeple eskisi gibi besleniyor olsanız dahi kilo almaya başlayabilirsiniz. Aldığınız bu kiloları vermek de eskisi kadar kolay olmayacaktır. Bu sebeple hayatınızda başlayan yeni döneme yeni alışkanlıklarla girin ve düzenli spor yapın. Bu durum hem kilo almanızı önleyecek, hem de zor geçecek bu dönemi kolay atlatmanızı sağlayacaktır.
UYKU UZMANINA BAŞ VURUN
Uyku sırasında solunum yolunuzu açık tutmaya ve horlamayı yok etmeye yardımcı olmak için tasarlanmış özel yastıklar kullanmayı deneyin. Kronik ve şiddetli horlama, nefes kesilmesi, tıkanma, gün içinde uykusuzluk semptomlarını içeren uyku apnesi belirtileri yaşıyorsanız, uyku sırasında solunum yolunuzu açık tutan özel tedaviler önerebilecek bir uyku uzmanına başvurun.
Son yıllarda İngiltere'de yapılan bir araştırma, soyalı yiyecek ve içeceklerin menopoz döneminde bozulan hormon dengesini düzenlemede yardımcı olduğu gösterdi.
Uzmanlarca verilen bir tarif de işinize yarayabilir: Bir su bardağı sıcak suya, yarım kahve kaşığı adaçayı koyun. Beş dakika bekledikten sonra süzün. Suyuna, bir kahve kaşığı bal karıştırdıktan sonra için. Bunu, günde üç kere tekrarladığınızda menopozun sıkıntı veren etkilerini azaltabileceğiniz söyleniyor.
Beş dakika boyunca sıcak suda demlenmiş papatya çayını günde iki kez içmeniz, sizi rahatlatabilir.
Günde üç kez pelin çayı içmek uzmanlara göre, menopozun etkilerini azaltan bir diğer bitkisel çözüm.
Bu dönemde; baharatlı, acılı şeyler yememeli, kahve, çay ve sigarayı mümkün olduğu kadar azaltmalısınız. Bol bol sebze yemeli; süt, ıhlamur veya adaçayı içmelisiniz.
Ayrıca çiğ ıspanak, üzüm, erik, kayısı, limon, sarımsak, portakal, badem, fındık, beyaz peynir, havuç, muz, kiraz, kestane, lahana, hurma, incir, greyfurt, çavdar ekmeği, yer elması ve soya fasulyesi yemek de bu dönemde görülen şikayetlerin azalmasına yardımcı olur.