2024 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonuçlarının açıklanmasıyla birlikte adayların tercih süreci de başlayacak. Tercihlere ilişkin bu yıl yapılan değişikliklerin yanı sıra hızlı gelişim ve değişim gösteren teknolojik gelişmelerle birlikte tercih öncelikleri de değişiyor. Yeni meslekler, yapay zekâ ve istihdamın iç içe geçtiği bu süreçte tercihlerin nelere dikkat ederek yapılması gerektiğini Psikolojik Danışman Kübra Karahanoğlu ile konuştuk.
Kübra Hoca'ya göre, sınav sonucu doğrultusunda sadece sıralama üzerinden tercih dönemi kapandı. Tercih süreçlerinde rehber öğretmenlerin her zaman hatırlattığı kişisel özellikler ve ilgili alanların yanında tercih süreçlerini artık başka etmenler de belirliyor. Bu noktada rehberliğin önemi büyük. Ancak adayın da doğru tercihlerde bulunması için iyi bir araştırmacı olması gerekiyor. İş yaşamı son yıllarda hızla değişim gösterdi. Artık geleceğin ihtiyaçları, sadece okulda öğrenilen teknik bilgiye dayalı çıktılar elde etmeyi değil sayısal ve sözel tüm alanların sınırları ortadan kalkmış şekilde işbirliği oluşturmasını zorunlu kılıyor.
21. YÜZYIL BECERİLERİ
Gençlerin sadece mesleki kazanımlar açısından değil sosyal ve toplumsal uyum için de değişen dünyaya uyum sağlamaları gerekiyor. Bunun için de sürekli araştırma yapmalılar. İster sayısal, ister sosyal alanda olsun, mevcut mesleklerin neredeyse hepsi teknolojik gelişmelere paralel ve dirsek temasıyla çalışarak üretmeyi beraberinde getiriyor. Birey üretmenin yanında hızlı olmayı ve pratik düşünmeyi de becerebilmeli. Çünkü düşük teknoloji gerektiren işler dönüştükçe istihdam oranları da azalıyor. Bu da bireyi, gelişen teknolojinin içinde bulunmaya zorlayan bir durum ortaya çıkarıyor
Bunun yanında birkaç yıl önce 5 yıl olarak öngörülen diplomaların iş piyasasındaki geçerlilik süreleri de azalıyor. Sadece diploma artık neredeyse hiçbir meslekte yeterli olmayacak noktalara gidiyor. Bunun üzerine teknolojik araçları kullanma, iletişim becerileri, araştırmaya açık olma, inovatif düşünme becerilerini ekleyen bireyler bir adım önde olacaklar. Bunun için adaylar üniversite seçerken akademik kadroyu, uluslararası ilişkileri, teknolojik eğitimi, sosyal yaşamı ve kendine mesleki yeterliliklerin yanında neler katabileceğini mutlaka araştırmalı.
Gençler 21. yüzyıl becerileri olarak tanımlanan becerilere ulaşabilmek için de üniversite tercihi yaparken eğitim, teknoloji ve toplumsal faydayı harmanlayan bir anlayışa öncelik vermeliler. Tercih sürecinde amaç sadece bilgi sahibi olmak ve mezun olmak değil artık. Eskiden tercih süreçleri, bir adaya, "Mezun olduğunuzda sizi diğerlerinden farklı kılacak ne özelliğiniz olacak?" sorusu çerçevesinde yönetilirdi. Bireyin artık bir değil, onlarca farklı alanda onlarca özelliğe sahip olması ve en çok da teknolojik gelişimlere paralel kişisel güncellemelerini yapabilmesi gerekiyor. Çünkü, artık sadece geleceğin üniversiteleri ve meslekleri değil geleceğin bireyleri de tasarlanıyor.